به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در اولین کارگروه تخصصی بررسی و ارائه مقالات همایش علمی«رسانه و مکتب سلیمانی» که با موضوع «مکتب سلیمانی و دیپلماسی فرهنگی رسانهای» برگزار شد، محمدرضا مجیدی با اشاره اثرگذاری شخصیت شهید سلیمانی گفت: شهید سلیمانی در عمر با برکت خود میراثی را برای ما به یادگار گذاشت که میتوان با بررسی آن به الگویی عملی دست پیدا کرد. از این منظر باید گفت که نیازمند تبیین شخصیت سردار سلیمانی هستیم. وی افزود: اگر ماتریسی از مسائل جامعه و امت اسلامی در یک سو و ابعاد شخصیتی شهید سلیمانی را در سویی دیگر داشته باشیم، میتوان با استفاده از شخصیت او بسیاری از این مسائل را حل کرد.
محمدرضا مجیدی با بیان اینکه شهید سلیمانی نماد آرمان گرایی عملگرا بود گفت: او هم آرمانهایش را با دقت ادامه میداد و هم به صحنه دقیق اجرا و عمل واقف بود. شناختی که ایشان از میدان داشت در کنار اعتقاد او بر مکتب انقلاب اسلامیباعث شد تا مسائل را به صورت راهبردی حل کند.
ابراهیم متقی، از مدرسان دانشگاه تهران نیز پیروزی بدون جنگ را یکی از مهمترین کنشهای شهید سلیمانی دانست و تصریح کرد: دقت داشته باشید که وقتی از جنگ صحبت میکنیم، معنای راهبردی آن مدنظر ماست؛ بسیاری از نظریهپردازان در حوزه ژئوپلیتیک روی این موضوع بحث میکنند که چگونه میتوان اهداف راهبردی کشورها را از طریق ساز و کارهای کنش تاکتیکی مرحلهای به انجام رساند.وی با بیان اینکه نگاه شهید سلیمانی این بود که محیط منطقهای کشورمان، محیطی بحرانی است گفت: تمام نظریهپردازان نیز اشاره کردهاند که جغرافیای ایران، ژئوپلیتیک تهدید است. در چنین شرایطی شهید سلیمانی کاری کرد که واقعا ماندگار شد.
وی با ارائه دو مثال و مقایسه آن دو با یکدیگر گفت: اردشیر زاهدی به این موضوع اشاره میکند که من در برابر ملت ایران روسیاهم که نتوانستم بحرین را حفظ کنم اما در نقطه مقابل شهید سلیمانی قدرت ایران را چند پله ارتقا داد. به همین دلیل است که از او به عنوان سردار بزرگ ایران نام میبرند.
متقی در بخش دیگری از صحبتهای خود به تفکرات شهید سلیمانی پرداخت و گفت: تفکر او، تفکر قدرت بود. او به این مسئله واقف بود که در ژئوپلیتیک بحران اگر نتوانید قدرت تولید کنید با چالشهای زیادی روبهرو خواهید شد. برهمین اساس ، نگاه او این بود که قدرت باید جاری باشد و منتقل شود.
وی با بیان اینکه دومین کارکرد و کنش تاکتیکی شهید سلیمانی، ائتلافسازی او بود گفت: همه ما شاهدیم که از دل این ائتلافسازیها یک هویت واحد بیرون آمد و آن هم جبهه مقاومت بود. البته بزرگتر از جبهه مقاومت، هویت مقاومت است و تا زمانی که این هویت وجود دارد، حتما جبهه مقاومت هم پایدار است. وی افزود: یکی از ائتلافهایی که شهید سلیمانی رقم زد، ائتلاف با روسیه بود و شهید سلیمانی توانست روسیه را متقاعد کند تا در بحرانهای منطقه نقشآفرین باشد.
این استاد دانشگاه با اشاره به سومین کنش تاکتیکی شهید سلیمانی گفت: سومین کنش او این است که ارتشی چند ملیتی ایجاد کرد. در طول تاریخ، خیلیها تلاش کردند که ارتشهای چند ملیتی ایجاد کنند اما تنها شهید سلیمانی بود که توانست به این مهم دست پیدا کند او درباره تاکتیک چهارم شهید سلیمانی گفت: او قدرت را ادامهدار کرد و توانست با کنش تاکتیکی، بازدارندگی ایجاد کند. بازدارندگی یعنی ریسک طرف مقابل را آن قدر بالا ببرید که دشمن جرات نکند به شما حمله نظامیکند.
هادی ابراهیمی دیگر سخنران این کارگروه تخصصی تخصصی بود. او مقاله خود را با عنوان «نقش مکتب سلیمانی در بالندگی دیپلماسی رسانهای» ارائه کرد.
ابراهیمیگفت: همانطور که میدانید دیپلماسی و سیاست خارجی کشورها عامل تعیینکنندهای در نظام بینالملل است. رهبر معظم انقلاب، پس از شهادت سردار سلیمانی فرمودند که نباید او را به عنوان یک فرد نگریست بلکه شهید سلیمانی یک مکتب، راه و مدرسه درسآموز است. در این مقاله، سوال اساسی ما این بود که نقش محوری شهید سلیمانی در بالندگی دیپلماسی رسانهای کشورمان چیست؟ با بررسیهایی که انجام دادیم، متوجه شدیم که دال گفتمان مرکزی ایشان، ولایت فقیه و دال های پیرامونی آن انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی است.
وی با اشاره به روش تحقیق خود در این پژوهش گفت: در این پژوهش از نظریه داده بنیاد که روشی استقرایی و تفسیری است استفاده کردیم. ویژگی این روش این است که به پژوهشگر این امکان را میدهد که به جای توجه به دیگر نظریهها به تدوین گزارهها بپردازد. در گام بعدی، 17 نفر از متخصصان، اساتید حوزه و دانشگاه و اعضای هیئت علمی دانشگاه مازندران را گردهم جمع کردیم و از آنان خواستیم تا در مورد دیپلماسی رسانهای شهید سلیمانی صحبت کنند. با تحلیل محتوایی که از لابهلای صحبتهای آنان صورت گرفت به 4 عامل مشترک رسیدیم؛ این 4 عامل عبارتند از: انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری، شخصیت کاریزماتیک ایشان و ارتباطات فناوری و رسانهای.
این استاد دانشگاه با اشاره به نتیجه پژوهش خود گفت: براساس نتایجی که دریافت کردیم، به این نتیجه رسیدیم که برای شناسایی دیپلماسی رسانهای شهید سلیمانی باید مکتب سلیمانی را در دو بعد درونی و بیرونی بررسی کنیم. بعد درونی شامل اعتقادات عمیق ایشان به توحید، توجه به اهل بیت و ارادت قلبی به ولایت فقیه است و بعد بیرونی اثرگذاری فعالیتهای او در عرصههای مختلف نظامی، دفاعی و امنیتی است. دیدید که شهید سلیمانی به بازطراحی خاورمیانه جدید پرداخت، البته با سبکی متفاوت نسبت به آن چیزی که آمریکاییها میخواستند. خاورمیانه جدیدی که شهید سلیمانی رقم زد، براساس رویکرد مقاومت و برگرفته از اندیشههای رهبر معظم انقلاب است.
علی فهیم دانش، مشاور رئیس و مدیرکل امور بینالملل سازمان صدا و سیما نیز در این کارگروه تخصصی گفت: جمهوری اسلامی ایران از بدو تاسیس براساس گفتمانی مبتنی بر استقلال و آزادی عمل کرده و همواره توسط رسانههای جبهه استعمار در محاصره قرار گرفته است و این حملات هنوز هم ادامه دارد. مثلا تلاش ایران برای دستیابی به انرژی هستهای، ادعاهایی در زمینه حمایت ایران از تروریسم، نقض حقوق بشر و اخلال در روند صلح در خاورمیانه همیشه ادعاهایی برای هجوم هر چه بیشتر علیه ایران بوده اند.
وی افزود: زمانی که سردار ترور میشود و خون این مجاهد کبیر بر زمین ریخته میشود، هجمهای در فضای مجازی و جنگی رسانه ای علیه شهید سلیمانی شکل میگیرد. آنها با تحریف و ایجاد ترس در جهان تلاش کردند تا بگویند که شهید سلیمانی حامی تروریسم بوده و به همین علت توسط آمریکا ترور شده است. اما چه چیزی سبب تغییر فضا و شکست این هجمه شد شخصیت سردار سلیمانی و مکتبی که از او به یادگار ماند بود.. این گونه میشود که کفه ترازو به نفع ما تغییر پیدا میکند.
این محقق و مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: جالب است بدانید که تا پیش از این، ایران را متهم میکردند که در خاورمیانه جنگ نیابتی به راه انداخته و امنیت منطقه را خدشهدار کرده است اما حقیقت نشان داد که جمهوری اسلامیبا ایجاد محور مقاومت و ایستادگی در برابر استکبار برند بسیار مهمیبه نام جبهه مقاومت را ساخته که کاملا هم مشروع است. در حقیقت مکتب شهید سلیمانی نشان داد که این ایالات متحده است که جنگ نیابتی راه انداخته و جبهه مقاومت حافظ امنیت منطقه است.
آخرین مقالهای که در این کارگروه تخصصی ارائه شد، مقاله «نقش شهید سلیمانی در ارتقا سطح دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا» بود که توسط مسعود نیک روش ارائه شد. این محقق و پژوهشگر گفت: براساس فرمایش رهبر معظم انقلاب، ما شهید سلیمانی را نه یک فرد بلکه یک مکتب میدانیم. البته در جامعه ما نگاهمان به شهید سلیمانی متاثر از شهادت نظامی ایشان است در حالی که در مکتب ایشان ابعاد دیگری هم وجود دارد که باید به آن توجه کرد.
وی با تعریفی از دیپلماسی عمومیگفت: دیپلماسی عمومی ابزاری است که با افکار عمومی ارتباط برقرار و منافعی را برای شما تامین میکند. دیپلماسی عمومیکارکردهایی دارد که از آن جمله میتوان به ترویج و صدور هنجارهای ملی، ایجاد تاثیر مثبت در خارج از مرزها، فراهم کردن فضایی برای دولتها در جهت اقدام در خارج از کشور و ... اشاره کرد. جالب است بدانید که شهید سلیمانی در همه این ابعاد فعالیت موثری داشته است اما اینها کمتر بیان شده است.
وی افزود: اگر بخواهیم این موضوع را از منظر دیپماسی عمومی دقیقتر بررسی کنیم باید بگویم که اقدامات شهید سلیمانی باعث تولید قدرت نرم برای جمهوری اسلامیشد چون اولا با اقدامات شهید سلیمانی حرف انقلاب اسلامیبه دیگر کشورهای صادر شد و دوما گفتمان انقلاب اسلامی در غرب آسیا نشر پیدا کرد. وی با اشاره به نقش فعالیتهای سردار سلیمانی در این زمینه گفت:. اولین موضوع برقراری ارتباط دوستانه با اقوام و گروههای مردمی است؛ شهید سلیمانی تلاش کرد تا با مردم ارتباط مستقیم بگیرد و از این طریق ماهیت حقیقی انقلاب اسلامی را نشر دهد. همچنین کوشید از ظرفیت گسترده مردم برای حل مشکلات استفاده کند. وی افزود: موضوع دیگر، ایجاد وحدت و هماهنگی با کشورهای همسایه است. شهید سلیمانی با این کار اقبال افکار عمومی را برای تلاشهایش در خارج از مرزها جلب کرد.
وی با جمع بندی مطالب بیان شده گفت: شهید سلیمانی با توجه به دو مولفه توانست برای جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا، قدرت نرم تولید کند؛ اول غلبه نظامی او بر تروریستها و ایجاد امنیت در منطقه و دوم اینکه او در عرصه غیرنظامی توانست افکار عمومیکشورها در قبال جمهوری اسلامی ایران را تغییر داده و افکار آنان نسبت به کشورمان را مثبت کند.