جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین رویداد سینمایی ایران است. اتفاقی که علاوه بر اهالی سینما و منتقدان، برای مخاطب عادی هم جذابیت دارد و در طول ده روز برگزاری‌اش، فرصتی برای تبادل نظر و نگاه مجدد به تولیدات سینمای ایران است. بدیهی است که تلویزیون در این ایام با ویژه برنامه‌هایی که روی میز نقد تعریف شده‌اند مشتاقان هنر هفتم را با خود همراه می‌کند. دو ویژه برنامه «هفت» و «نقد سینما» از شبکه‌های سه و پنج در رأس این برنامه‌ها بودند. در این میان برنامه «سینماگرام» در شبکه چهار نیز که مدت‌هاست مسائل و موضوعات سینمای ایران را بررسی می‌کند نیز از این فضا دور نبوده و با محوریت فیلم‌های جشنواره موضوعاتش را دنبال کرده است.  برداشت یک: گذر از هفت‌خان «هفت» این دومین سال است که پردیس ملت میزبان اصحاب رسانه و منتقدان سینماست؛ جایی که دو ویژه برنامه جشنواره فیلم فجر هم در آنجا ضبط می‌شود. دکور برنامه «هفت» در طبقه منفی یک آن‌قدر دنج و دور از دید است که عوامل برنامه به راحتی اتاق فکرشان را برگزار کنند و مجری و تهیه‌کننده دقایقی با آرامش گپ بزنند. این برنامه که به مناسبت آغاز جشنواره فیلم‌فجر، وارد چهارمین دوره خود با گروهی جدید و در قالبی تازه شده است، کارش را با سردبیری و اجرای فریدون جیرانی شروع کرده و پس از آن این صندلی به محمود گبرلو و بهروز افخمی و در دوره‌ای کوتاه به رضا رشیدپور سپرده شده است. برنامه‌ای که در این شب‌ها نشان داده توانسته مخاطبان ثابتی برای خود دست و پا کند و به بهترین شکل از آنتن زنده به نفع خود بهره ببرد. این بار محمدحسین لطیفی، تازه‌ترین مجری این برنامه است که میز اجرایش را از میز نقد منتقدانی که آن سو قرار گرفته‌اند جدا کرده است. البته مجتبی امینی که امروز در کسوت تهیه‌کننده این برنامه ظاهر شده، از منتقد ثابت و همیشگی «هفت» یعنی مسعود فراستی چشم پوشی نکرده است.  برداشت دو: قرار است دور از حاشیه و جنجال باشیم مجتبی امینی تهیه‌کننده سریال در حال ساخت «گاندو» و برنامه‌هایی چون «چلچراغ» است. او در اولین تجربه برنامه زنده سینمایی می‌گوید: تهیه کاری که برای مخاطب شناخته شده است و چالش‌های زیادی نیز در فضای سینما داشته بسیار سخت است. ساختار «هفت» به لحاظ محتوا و نحوه پرداخت، کمی پیچیده است؛ اما تمام تلاش من این است که این برنامه به دور از حاشیه و جنجال روی آنتن برود.   مدیرعامل سابق مؤسسه شهید آوینی گفت: شروع این برنامه با چهلمین سالگرد انقلاب و جشنواره فیلم فجر بوده که هر دو نیاز به تدوین محتوا داشتند. با این حال برای ما که همیشه برنامه‌سازی مان دقیقه 90 شکل می‌گیرد دوره پیش تولید، بسیار سخت و کم بود و دوست داشتم فرصت بیش‌تری داشتیم تا برنامه جا بیفتد و بعد به سراغ جشنواره می‌رفتیم؛ اما مقتضیات زمانی ایجاب کرد که برنامه از ابتدای جشنواره کلیدزده شود. امینی درباره انتخاب محمدحسین لطیفی می‌گوید: برای اجرا چندین انتخاب داشتیم که بهترین آن‌ها محمد‌حسین لطیفی بود. اینکه مجری خودش تجربه تولید و تهیه در سینما و تلویزیون را داشته و نزد اهالی سینما شناخته شده باشد ویژگی‌ای بود که ما را به این انتخاب مصر کرد. برداشت سوم: تحمل پذیری را تمرین می‌کنم استودیویی که فعلاً برنامه «هفت» از آنجا پخش می‌شود، کوچک و دنج است و چیدمان آن حاکی از موقتی بودن آن است. محمدحسین لطیفی آماده، وسط صحنه ایستاده و کت و پیراهنش را مرتب می‌کند، حلقه انگشتری که شال گردنش را با آن جمع کرده بیش‌تر از همه به چشم می‌آید. می‌گوید: در مقام یکی ازمنتقدان برنامه «هفت» همیشه فکر می‌کردم این برنامه باید یک تغییر اساسی بکند؛ اما وقتی پیشنهاد اجرای این برنامه را شنیدم حس کردم که یک حرفی زدی حالا بیا وارد میدان شو و ثابت کن می‌توانی تغییر بدهی. میکروفن را برایش کار می‌گذارند و دوربین‌ها هم آماده‌اند. کارنامه لطیفی با مجموعه‌های «صاحبدلان»، «سر دلبران»، «تنهایی لیلا» و فیلم سینمایی «روز سوم» به او این اجازه را می‌دهد که با رعایت بی طرفی و انصاف این فرصت را در اختیار مهمانانش قرار دهد تا درباره اثرشان صحبت کنند. او می‌گوید: دوست دارم درباره فیلم گپ بزنم و جزئیاتی را که مخاطب دوست دارد بشنود از مهمانان بشنوم. اینجا تلاشی برای نقد فیلم وجود ندارد و من اصلاً نقد نمی‌کنم؛ چرا که جای نقد فیلم‌ها در میز نقد برنامه است. مجری «هفت» درباره سختی اجرای برنامه سینمایی تأکید می‌کند: کار بسیار سختی است و به اندازه یک فیلم ساختن انرژی می‌برد، چرا که باید مقابل کسانی بنشینی که ممکن است به کارشان نقد هم داشته باشی، ولی باید حرمت مهمان را نگه‌داری و میزبان خوبی باشی. مهم‌ترین حس این اجرا بالا رفتن ضریب تحمل نظر مخالف و همزیستی با جهان فیلم‌سازانی است که می‌توانی در عین مخالفت، از آن‌ها بیاموزی.  برداشت چهارم: میزبانی در شبی که ماه کامل شد سه طبقه بالاتر از استودیو برنامه «هفت» در کنار فضایی که به شبکه‌های رادیویی و برنامه‌های سینمایی مختلف شبکه‌های اجتماعی اختصاص داده شده دکور برنامه «نقدسینما» قرار دارد. بهروز افخمی‌که پیش از این با اجرا در «هفت» حال و هوای جشنواره را تجربه کرده بود این بار در مقام مجری با شبکه پنج سیما همکاری می‌کند. این برنامه که پس از اخبار ساعت 24، ساعت30 دقیقه بامداد روی آنتن می‌رفت، آیتم های متعددی داشت. ساعت از یک بامداد گذشته و افخمی میزبان محمدحسین قاسمی، هوتن شکیبا و حمید نجفی‌راد تهیه کننده، بازیگر و تدوین‌گر فیلم «شبی که ماه کامل شد» است.  برداشت پنجم: سینما از منظر مطالعات فرهنگی محمدحسین تنکابنی تهیه‌کننده «نقد سینما» که سال گذشته حال و هوای جشنواره فیلم فجر را در قاب شبکه آی فیلم ثبت کرد، امسال با برنامه‌ای تخصصی‌تر در شبکه پنج حضور دارد. این برنامه با چشم انداز کمک به سینمای ایران از طریق بازشناسی، نقد و آسیب‌شناسی شروع به کار کرده است. تنکابنی می‌گوید: «نقد سینما» با مشارکت مرکز تلویزیون حوزه هنری روی آنتن می‌رود و قرار است در ایام جشنواره صرفاً برنامه‌ای جشنواره‌محور باشد و به فیلم‌های فجر بپردازد. این تهیه‌کننده درباره دلیل انتخاب بهروز افخمی می‌گوید: افخمی اولین گزینه ما برای اجرا بود، چون می‌خواستیم نگاه تحلیلی‌تری در مقابل دخانچی و روحانی داشته باشیم. با وجود حاشیه‌هایی که درخصوص اجرای افخمی وجود دارد، ما دنبال جنجال نیستیم  و بیش‌تر مباحث سینما را از منظر مطالعات فرهنگی دنبال می‌کنیم. وی حضور عوامل فیلم‌ها در برنامه را بخش مهمی از زمان 120 دقیقه‌ای برنامه‌اش می‌داند می‌گوید: تکراری‌بودن مهمانان با برنامه‌های دیگر سینمایی که روی آنتن می‌روند اجتناب ناپذیر است؛ اما نگاه ما کاملاً متفاوت است و مسلّماً رویکرد برنامه بر روی اجرای مجری و رفتارش با مهمانان موثر بوده است. برداشت ششم: میز نقد چالش برانگیز هم‌زمانی پخش «نقد سینما» و «هفت» این فرصت را به مخاطب می‌دهد که اگر بتواند تا پاسی از شب بیدار بماند از حضور مهمانان و منتقدان با دیدگاه‌های مختلف بهره ببرد. به قول تنکابنی هر دو برنامه سینمایی‌اند و هر دو از فیلم‌های به نمایش درآمده در جشنواره صحبت می‌کنند و این شباهت خوبی‌ است؛ اما هر دو از جهت طراحی و ساختار و آیتم‌ها کاملاً متفاوتند؛ چرا که هریک، هدف خاصی را دنبال می‌کنند. «نقد سینما» در اول راه می‌تواند به الگوی برنامه‌های مورد علاقه مخاطب بسیار نزدیک شود؛ برنامه ای به دور از چالش و بر محور طرح حرف‌ها و نکات کلی که قرار است تصویری فرهنگی از سینمای ایران ترسیم و بر گفتمان فرهنگی تأکید کند. تنکابنی با تأکید بر اینکه این برنامه قرار است با نگاه متفاوتی وارد نقد آثار شود درباره حضور سه مجری کارشناس در این برنامه توضیح می دهد: این برنامه یک میز نقد دارد که امید روحانی و میلاد دخانچی منتقدان آن هستند. امید روحانی در مقام منتقد سینما به لحاظ ساختاری و دخانچی نیز با نگاه برخاسته از سنت دانشگاهی مطالعات فرهنگی قرار است نوع دیگر گفتمان در فیلم‌سازی را به نمایش بگذارد که فکر می‌کنم به این ترتیب نگاه جذابی خواهیم داشت که تاکنون در نقد فیلم‌ها رایج نبوده است.  برداشت هفتم: مجری‌ای که تئوری سینما می‌داند بهروز افخمی‌کارگردانی که خاستگاهش را برنامه‌سازی تلویزیون می‌داند، پس از اجرای برنامه «هفت» این بار با «نقد سینما» به تلویزیون برگشته است. او تریبون این برنامه را در حالی در اختیار گرفته که بر این باور است که باید نگاه درست به سینما ترویج شود و مردم با سینما آشتی کنند. افخمی در کارنامه فیلم‌سازی‌اش، آثاری چون «عروس»، «جهان پهلوان تختی»، «شوکران» و «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» را دارد که برخی پرفروش بوده‌اند و البته اگر فیلم «فرزند صبح» هم امسال به جشنواره می‌رسید آن وقت می‌توانست در مقام کارگردان از آثارش دفاع کند؛ اما اکنون تنها توانسته بخت خود را در شبکه پنج و در فضایی متفاوت از «هفت» بیازماید. او می‌گوید: برای من این دو برنامه فرقی ندارند و فقط جای دوستان و رفقای سینمایی‌ام عوض شده است. مجری «نقد سینما» مهم‌ترین ویژگی این برنامه را مباحث نظری آن می‌داند می‌گوید: در روزهای نمایش فیلم در جشنواره، محور اصلی نقد فیلم ها و گفت‌وگو با عوامل است؛ اما مسلّماً پس از پایان این دوره، مخاطب با نقد دانشگاهی و محتوایی روبه‌رو خواهد شد.