با سازندگان برنامه «من می‌توانم» که با هدف مهارت آموزی روی آنتن شبکه آموزش می‌رود
اگر کتاب حرفه و فن مقطع متوسطه نبود، مطمئنا خیلی از ما هیچ‌وقت فرق انبردست و سیم چین را نمی دانستیم و احتمالا اگر در موقعیتی قرار بود فقط یک انبردست از جعبه ابزار به کسی که در حال تعمیر یک وسیله بود بدهیم، به سرعت و با سرافکندگی زیاد محل را ترک می‌کردیم. «من می‌توانم» چهارسال است که از شبکه آموزش پخش می‌شود و سعی می‌کند که در کنار معرفی مشاغل مختلف با لحنی صمیمانه، بینندگانش را با مهارت‌هایی آشنا کند که شاید در آینده حرفه‌شان شود. این برنامه شنبه تا چهارشنبه ساعت چهار بعد از ظهر روی آنتن می رود. حمیدرضا علیزاده، تهیه کننده برنامه از شکل‌گیری فکر برنامه برایمان گفته و محمد میرزازاده مجری جوان برنامه با هم سن و سالانش در آستانه ورود به جامعه حرف دارد.
برنامه «من می‌توانم» با تأکید بر توانایی‌های فردی طراحی‌شده و می‌خواهد بگوید فرد نباید بگوید «نمی‌توانم». علیزاده تهیه‌کننده برنامه معتقد است که با تلاش، خیلی کارها را می‌توان انجام داد و مهارت‌هایی وجود دارد که شخص با گذراندن یک دوره کوتاه می‌تواند وارد بازار کار شود و درآمد کسب کند. مشکل نسل امروز بچه‌های ما این است که به این توانستن اعتقاد ندارند، در حالی که هر کس مهارتی دارد و فقط باید آن را پیدا کند و پرورش دهد. متاسفانه الان کسانی که فارغ‌التحصیل می‌شوند، اصلاً بلد نیستند چطور باید دنبال کار بروند. در خانه می‌نشینند منتظرند که یک نفر زنگ بزند و آن‌ها را دعوت به کار کند. طبیعتاً تا خودتان را نشان ندهید و مهارت‌هایتان را به رخ نکشید و ثابت نکنید، کسی دنبالتان نمی‌آید. بچه‌ها خیلی از مشاغل را اصلاً نمی‌شناسند، مثلاً نمی‌دانند که شغل نجاری یک شغل بسیار پردرآمد است و نمی‌دانند که همین نجار بازنشستگی دارد، بیمه دارد و...
هر چه لازم دارید اینجاست
اگر به اسم و توضیح یک خطی برنامه نگاه کنید، احتمالاً فکر می‌کنید قرار است با یک برنامه اقتصادی روبه‌رو شوید که در آن تعدادی کارآفرین از چگونگی راه‌اندازی کسب و کارشان می‌گویند، اما معرفی شغل، آغاز و نقطه شروع برنامه است. «من می‌توانم» در هر قسمت و در طول ۲۵ دقیقه سیر تا پیاز یک شغل را برایتان می‌گوید، معرفی شغل و تاریخچه آن، جایگاه آن شغل در جامعه، میانگین درآمد آن، هزینه راه‌اندازی آن، مهارت‌های لازم برای پرداختن به آن شغل و... مثلاً خیلی‌ها نمی‌دانند که بهترین عبای دنیا در نائین تولید می‌شود و عبای نائین آن قدر باکیفیت است که آن را پیش‌خرید می‌کنند. خیلی از کارها و نوع درآمدشان را افراد نمی‌دانند. یا مثلاً آخرین کاری که ضبط کردیم، درباره شغل چوپانی گوسفند بود. خیلی‌ها فکر می‌کنند درآمد این شغل پایین است، در حالی که این‌طور نیست. یا مثلاً کسی را معرفی کردیم که کارشناسی‌ارشد گرفته است، اما الان به پرورش شتر اشتغال دارد و بسیار موفق است.
همه چیز برای مخاطب
تا اینجا همه چیز روی کاغذ بود، ولی پیدا کردن سوژه مناسب یعنی شروع مشکلات. کسی که خیلی خجالتی نباشد و جلو دوربین راحت حرف بزند، در کارش وارد باشد و هدفش از حضور در برنامه تلویزیونی مطرح شدن و کسب درآمد نباشد جزو شاخص‌های اولیه محسوب می‌شود. «خیلی برایمان مهم است که این افراد کجا باشند، درآمدشان چطور باشد، شغلشان همسو با رونق تولید باشد و... به همه این نکات فکر می‌کنیم و تلاشمان این است که همه این مشاغل برای بیننده هم جذاب باشد.»
از همه چیز که بگذریم جذابیت برنامه برای مخاطبانش و جذب مخاطب ، مهم‌ترین هدف هر برنامه تلویزیونی است. حمید علیزاده، تهیه کننده برنامه از نکاتی می‌گوید که برای رضایت مخاطبان و جذبشان در برنامه رعایت شده. «سعی می‌کنیم با مشاغل شوخی هم کنیم تا مخاطب جذب شود. یک ویژگی دیگر برنامه ما این است که ما هیچ وقت برای اجرای برنامه از افراد مشهور استفاده نکرده‌ایم. دلیلش این است که بیننده احساس نکند که این یک مجری معروف است و دارد برای پول این برنامه را اجرا می‌کند. حس همذات‌پنداری با آدمی‌که اولین بار جلو دوربین آمده، بسیار بیش‌تر است. البته این کارمان را سخت می‌کند و از سال ۹۴ تا به امروز پنج مجری مختلف داشته‌ایم.»
آموزش، کلید درآمد خوب
یکی از جالب‌ترین قسمت‌های گفت‌وگو با علیزاده تهیه‌کننده برنامه جایی بود که گفت تصویربردار پروژه دو سال پیش در روند تولید برنامه با یک شغل آشنا شد و بعد از رها کردن کاری که سال‌ها انجام می‌داد سراغ راه‌اندازی کار جدید رفت. « برنامه حتی روی عوامل خود برنامه هم اثر می‌گذارد، مثلاً تصویربردار پروژه دو سال پیش کارش را رها کرد و به سمت پرورش قارچ رفت. خودش و همسرش در این کار مشغولند و بسیار راضی هستند. ما دقیقاً همین را می‌خواهیم و هدفمان این است که کسی که برنامه را می‌بیند، با یکی از این شغل‌ها همذات‌پنداری کند و بگوید من شرایط انتخاب این شغل را دارم. یک مکانیک داشتیم که می‌گفت من حداقل ماهی ۲۰ میلیون تومان درآمد دارم. خیلی از مشاغل درآمدهای بسیار خوبی دارند و با چند ماه آموزش می‌توان به درآمد رسید. مثلاً پرورش مرغابی در شهرهای شمال ایران رونق بسیار خوبی دارد و می‌توان با هزینه بسیار کمی‌به درآمد بالایی رسید. می‌خواهیم چنین مشاغلی را برای بیننده‌ها معرفی کنیم و البته در کنار آن، اهداف اقتصادی کلان کشور را هم در مد نظر داریم.»
توفیق، دلیل ماندگاری
برنامه « من می‌توانم» چهارسال است که هرروز هفته ساعت ۱۶ از شبکه آموزش پخش می‌شود و به گفته تهیه کننده برنامه همین ماندگاری نشان‌دهنده این است که بازخوردهای این برنامه خوب بوده است. ماندگاری‌ای که سعی کرده‌اند اجازه ندهند به کیفیت صدمه‌ای وارد کند و دائماً برای بهتر شدن آن تلاش می‌کنند. «امسال شعار دیگری برای برنامه در نظر گرفته‌ایم و آن هم مهارت انگشتان دست است. واقعا این روزها جوان‌ها جز لمس کردن و استفاده از تلفن همراه و حضور در شبکه‌های مجازی چه مهارت‌هایی دارند؟ چقدر بلدند که چطور یک اره را در دست بگیرند؟ یکی از تلاش‌هایمان در برنامه، آموزش استفاده از ابزارها و مهارت‌های شاید ساده اما لازم برای جوان‌های بیننده برنامه است.»
مجری جوان اما پرانگیزه
محمد میرزا زاده اصالتاً اهل آذربایجان غربی و متولد 24 آذر 77 است. او بازیگری تئاتر و موسیقی کار کرده و کم‌کم با اجرا در جشنواره‌های مختلف پایش به تلویزیون باز شد و حالا برای اجرا دغدغه‌ای جدی دارد. «به نظر من کسی که کار اجرا می‌کند باید فرهنگ، اقتصاد، سیاست، هنر و ... بداند و همه این‌ها را جمع کند و با مهارت‌های اجرا به مخاطبش انتقال دهد. تمام تلاش و هم و غمم این است که اگر مطلبی را یاد گرفتم، بتوانم به بهترین شکل آن را به بینندگان منتقل کنم.» او به عنوان مجری - بازیگر به کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و منازل مختلف می‌رود و به عنوان یک جوان ایرانی در آستانه ورود به شغلی که دوست دارد با کارهای مختلف روبه‌رو می‌شود و با کمیت و کیفیت آن‌ها از نزدیک آشنا می‌شود. میرزازاده تجربه اجرای برنامه «من می‌توانم» را خاص و متفاوت می‌داند و از روز اول هم می‌دانسته که کاری دشوار پیش‌رو دارد. «بسیاری از دوستانی که اجرا می‌کنند ترجیح می‌دهند یک میز و صندلی باشد و پشتش قرار بگیرند و شروع به صحبت کنند، اما من از همان اول می‌دانستم که قرار نیست کت و شلوار پوشیده جلو دوربین صحبت کنم و باید به عنوان مجری - بازیگر با مهمانان و مخاطبان ارتباط برقرار کنم. اینکه با موقعیت‌هایی روبه‌رو شوم که تا به حال تجربه نکرده بودم و خودم را محک بزنم برایم بسیار لذت بخش و دوست داشتنی بود.»
به عنوان یک جوان ایرانی
محمد میرزا زاده مجری ثابت فصل پنجم «من می‌توانم» تمام برنامه‌هایی که استادکار آن‌ها مرد بوده را اجرا و بازی کرده و به گفته خودش در حدود ۵۰ قسمت برنامه، هم به نقاط مختلف سفر کرده هم با خیلی از کارها و مهارت‌ها آشنا شده است. «جذابیت برنامه - من می‌توانم - برای من این بود که می‌توانستم به شهرهای مختلف سفر کنم و در کنار برنامه با آداب و رسوم مختلف آشنا شوم. معمولا همه از سن نوجوانی با مهارت‌های مختلف آشنا می‌شویم. این موضوع برای همه‌مان وجود داشته است. مثلاً تابستان‌ها خانواده‌ها ما را به فضاهای مختلفی چون خیاطی، کفاشی، نجاری و ... می‌فرستادند تا هم سرگرم شویم، هم یاد بگیریم و هم با کمی درآمد کیف و کفش مدرسه را خودمان بخریم. از نظر من انسان در طول عمرش نهایتا با سه یا چهار مهارت مختلف سروکله می‌زند و یکی از آن‌ها را به عنوان شغل ادامه می‌دهد. بقیه عمرش هم در همان حرفه کار می‌کند و درآمد کسب می‌کند. جذابیت برنامه برای من این بود که می‌توانستم حداقل با 20 درصد مشاغل مختلف آشنا شوم. مثلا بدانم مواد اولیه کلوچه فومن چیست. در آخر هم بعد از تشکر از تهیه‌کننده برنامه که پشت ما بودند و کارگردان، تصویربرداران و همه عوامل برنامه، حرف دلم را به عنوان یک جوان ایرانی که در آستانه ورود به جامعه و آینده شغلی خودش قراردارد، بگویم. نباید به دنبال کارهای پشت میزی، اداری و کارمندی برویم، چون جامعه ما دکتر و مهندس و نجار و مکانیک و کشاورز و... هم نیاز دارد.