شبکه آیفیلم عربی با شعار«آی فیلم دوست خانواده تو» در شهریور 89 و همزمان با عید فطر به منظور پخش فیلم، سریال و برنامه برای مخاطبان عرب زبان به صورت 24 ساعته کار خود را آغاز کرد. در خرداد 1390 نیز شبکه آیفیلم فارسی برای فارسی زبانهای داخل و خارج کشور افتتاح شد سپس شبکه آیفیلم انگلیسی در اسفند 1391 با مأموریت پخش فیلم، سریال و برنامه برای مخاطبان انگلیسی زبان سراسر دنیا شروع به کار کرد و در اسفند 1396 نیز کانال «آی فیلم2» با گویش دری برای مخاطبان فیلم و سریالهای ایرانی در کشورهای افغانستان و تاجیکستان و با هدف پوشش تمام فارسی زبانان آسیای میانه و شبه قاره هند و .... دایره تمدنی بزرگ پارسی در سراسر جهان تاسیس شد.
این شبکه با داشتن پشتوانه غنی آثار نمایشی ایرانی با رویکرد آشنا کردن جامعه 350 میلیونی عربزبان و جمعیت یک میلیارد و500 میلیونی انگلیسی زبان دنیا با فرهنگ، هنر و تاریخ و جامعه امروز ایران اسلامی و در مرحله بعد برای پر کردن اوقات فراغت جامعه 150 میلیونی خانوادههای ایرانی و فارسی زبانها (داخل و خارج از مرزهای ایران) راه اندازی شده است و جدول پخش کانالهای چهار گانه آی فیلم با توجه به زمان مناسب برای مخاطبان در پنج قاره جهان تنظیم میشود.
مجالی دست داد تا در روزهای آغازین دهمین سال فعالیت آیفیلم، با کیوان نژادسیفی؛ مدیر کانال عربی شبکه آی فیلم، سید بشیرموسوی؛ مجری افغانستانی آی فیلم2، مهیار گودرزی؛ سردبیر وب سایت آی فیلم انگلیسی، مصطفی هیودی، تهیه کننده برنامه «شما و آی فیلم» و مجید محمودی، تهیهکننده مسابقه «نما به نما» شبکه آی فیلم گفت و گویی داشته باشیم.
بودجه ما اندک است
کیوان نژادسیفی، مدیر کانال عربی شبکه آی فیلم
کانال عربی شبکه آیفیلم یکی از پرمخاطبترین و قدیمیترین کانالهای شبکه آیفیلم است که عرب زبانان زیادی را به خود جذب کرده است. کیوان نژادسیفی مدیر کانال عربی درباره وضعیت امروز این کانال در بین مخاطبان گفت: «شروع به کار شبکه آیفیلم، با تاسیس آیفیلم عربی در شهریور 89 بود. ابتدا با زبان عربی شروع کردیم به این دلیل که در منطقه خودمان و جهان اسلام مهمتر و رایجتر است و از سوی دیگر قرابت فرهنگها هم میتوانست به موفقیت بیشتر شبکه کمک کند. با این دید کارمان شروع شد تا سبک زندگی ایرانی - اسلامیبهدرستی معرفی شود و نکاتی که در مورد ایران هراسی، اسلامهراسی و شیعههراسی وجود دارد از این طریق برطرف شود. به نظرم تاسیس آیفیلم با این هدف، اقدام فرهنگی درست و بجایی بود.
او افزود: نکتهای که وجود دارد این است که در این سالها موازی کاریهایی صورت گرفت و شبکههای دیگری برای نمایش فیلم و سریال مثل شبکه تماشا و نمایش و... هم تاسیس شدند. مخاطب در این حالت سردرگم است و ما از طریق نظراتی که برایمان ارسال میشود متوجه این نکته شدهایم. مشکل دیگر این است که آیفیلم دیگر به صورت HD نیست در حالی که آیفیلم برونمرزی است و همه دنیا آن را میبینند. متاسفانه طبق اطلاعات ما بهدلیل محدودیتهای صداوسیما در شرایط فعلی، HD نمایش دادن آیفیلم مقدور نیست.
نژادسیفی درباره معیارهای انتخاب آثار برای زبان گردانی از فارسی به عربی گفت: آیفیلم در سالهای اخیر به چهار کانال با کنداکتورهای خاص تقسیم شد و بر مبنای مخاطب خاص هر کانال، دست به انتخاب آثار برای زبان گردانی و نمایش میزنیم. ما نیازها و سلیقه مخاطبان را رصد میکنیم. طبیعتا برای نمایش آثاری که عربزبانان قرار است تماشا کنند به مسائل اختلافی نمیپردازیم. همچنین موضوعات مربوط به شیعه و سنی و ادیان دیگر را که باعث اختلاف میشود مطرح نمیکنیم و لزومی هم به این کار نمیبینیم و در زبان گردانی هم سعی داریم اگر چیزی وجود دارد تعدیل شود.
مدیرکانال آیفیلم عربی درباره تاثیرات تحریمهای اقتصادی و فرهنگی بر این کانال توضیح داد: تحریمها به هرحال وجود دارد و تاثیرگذاری داشته است که درحیطه فرهنگی هم میتوان این تاثیرات را مشاهده کرد.
او افزود: بحرانهای اقتصادی هم سبب شده تا بودجه کمتری در اختیار داشته باشیم. من معتقدم تاثیرگذاری شبکههایی با رویکرد فرهنگی مثل آیفیلم خیلی بیشتر از شبکههای سیاسی و... است، اما بودجه ما اندک است و نمیتوانیم با سریالهای قویتر سبک زندگی ایرانی - اسلامی را به خارج از مرزها نمایش دهیم. نزدیک یک سال است نتوانستهایم دوبلهای جدید انجام دهیم».
در ادامه نژادسیفی درباره نگاه فراملی فیلمسازان ما در تولیداتشان گفت: «ما باید به فیلمسازان بگوییم نگاهی جهانی داشته باشند. ساخت فیلمیکه تنها با شرایط داخلی خودمان متناسب باشد، فایده ندارد. در تمام دنیا تلاش میشود آثاری تولید کنند که جهان شمول باشد و موضوعات روز دنیا را رصد میکنند و به عرضه جهانی توجه خاصی دارند. یکی از مشکلات ما در انتخاب آثاری که زبان گردانی میشوند، این است که اثر خواسته یا ناخواسته به نوعی سیاه نمایی اوضاع داخلی در نگاه مخاطب خارجی نینجامد و باید از این موضوع مراقبت کنیم. بسیاری از فیلمسازان ما با مسائل، منتقدانه برخورد میکنند به این دلیل که فکر میکنند اثرشان صرفا قرار است داخل کشور نمایش داده شود، اما اگر آنها به بیرون از مرزها فکر کنند، عملکردشان به لحاظ زیباییشناسی و انتخاب سوژه متفاوت میشود.
اشتراکات فرهنگی با فارسی زبانان دستمایه اصلی کار ماست
سید بشیرموسوی؛ مجری افغانستانی آیفیلم2
کانال آیفیلم2 یا همان آیفیلم ویژه مخاطبان فارسی زبان جهان به ویژه افغانستانیها و تاجیکستانیها، یکی از چهار کانال تشکیل دهنده شبکه آیفیلم و از جمله اتفاقات مثبت رسانهملی در سالهای اخیر بوده است و یکی از موفقترین برنامههایش به اسم «پنجره» که برنامهای مفرح برای ارتباط با بینندگان آیفیلم2 است، توسط سید بشیر موسوی و همکارانش اجرا میشود.
سید بشیر موسوی درباره نزدیکی فرهنگی بین ایران و سایر کشورهای فارسی زبان و اجرای برنامه «پنجره» گفت: بهتر است به جای نزدیکی فرهنگی از فرهنگ مشترک یاد کنیم. شاید اصطلاح نزدیکی فرهنگی بیشتر درخصوص کشورهایی استفاده میشود که تاریخ مشترکی ندارند در حالی که افغانستان، ایران و تاجیکستان از طرفی زبانشان مشترک است و به نوعی هرسه کشورهای نوروزی هستند و فراتر از زبان، در تاریخ و فرهنگشان اشتراکات بسیاری دارند. بخشهایی از ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان در کنار ایران تاریخ مشترک دارند و بعد از ظهور اسلام اشتراکات دینی هم به آن اضافه شده و قطعا رابطه ما را محکمتر کرده است. همه ما یک ملت هستیم و در عین حال که هر شهر از این پهنه بزرگ، رسم و رسوم ویژه و خاص خودش را دارد و هرکدام از ما با لهجه منحصر به فردی، فارسی حرف میزنیم. به نظرم فرهنگ همه ما مشترک است و این اشتراکات فرهنگی طبیعتا به اجرای من و تولید برنامه کمک زیادی کرده است.
او درباره بازخوردهای بینندگان نسبت به برنامه «پنجره» و موضوعات مورد علاقه شان گفت: مردم این منطقه جغرافیایی که شامل ایران، افغانستان، تاجیکستان و... میشود به شدت عاطفی هستند و خانواده برایشان اهمیت ویژهای دارد و به موضوعات اعتقادی علاقه نشان میدهند. زمانی که سریالهای عاطفی پخش میکنیم بازخوردهای مثبتی میگیریم، به خصوص اگر قصه پیرامون خانواده و موضوعات مرتبط با آن باشد.
موسوی در ادامه درباره تاثیر تحریمها بر شرایط کاری خودش توضیح داد: خوشبختانه نیازی نداریم که آثار نمایشی را دوبله کنیم و همین کمیشرایط را برایمان بهتر کرده است. البته یک سری اتفاقات که ربطی به کمبود بودجه یا تحریمها ندارد، باعث شد که یکی از ماهوارههایی که استفاده از آن در منطقه مخاطبان ما رایج است، در جمع ماهوارههای آیفیلم نداشته باشیم. او درباره دیدگاه فراملی این کانال هم گفت: «فکر میکنم از بعد فراملی خوب عمل کرده ایم. مصداقش میتواند این نکته جالب باشد که خیلی از مخاطبان ایرانی به ما میگویند چرا به ما توجه ندارید و بیشتر به تاجیکستانیها و افغانستانیها توجه دارید ! این کمتوجهی نیست. بلکه به دلیل اینکه آیفیلم2شبکهای برونمرزی است و بیشتر پیامها از خارج ایران به دست ما میرسد، لازم است که به آنها توجه ویژهتری داشته باشیم. همین نکته نشان میدهد بعد فراملی و برونمرزی بودن کانال را در نظر داریم و خوب توانسته ایم مخاطب خارج از ایران را در نظر بگیریم».
جایگاه خوبی در میان مخاطبان داریم
مهیار گودرزی؛ سردبیر وب سایت آی فیلم انگلیسی
گودرزی در خصوص وضعیت فعلی آیفیلم انگلیسی گفت: آیفیلم انگلیسی طی سالها فعالیت خود تجربه ارزشمندی در این زمینه کسب کرده است و توانسته جایگاه نسبتا خوبی در بین مخاطبان خود بهدست آورد. آیفیلم انگلیسی امروزه به عنوان جایگزینی برای شبکههای ماهوارهای مطرح شده است؛ طوری که بسیاری از خانوادههای مسلمان و حتی غیرمسلمان در سراسر دنیا، بدون نگرانی از تاثیر منفی آنها برکانون خانواده، مخاطب این شبکه هستند.
وی درباره تحریمها و تاثیر آن برعملکرد کانال افزود: به سبب ماهیت فعالیت آیفیلم انگلیسی و هزینهبر بودن زبانگردانی سریالها در خارج از کشور، تحریمها روند کار شبکه را به شدت تحت تاثیر قرار دادهاند. مدتهاست که محدودیتهای ایجاد شده در نقل و انتقالات ارزی و ارائه خدمات بانکی، روند کار آیفیلم انگلیسی را با مشکل مواجه ساخته است، اما مشکل اساسیتر برای آیفیلم انگلیسی زمانی رقم خورد که کشور با افزایش ناگهانی نرخ ارز مواجه شد.
سردبیر وب سایت آیفیلم انگلیسی درباره معیارهای انتخاب آثار برای زبانگردانی توضیح داد: آیفیلم انگلیسی همواره سعی داشته آثاری را برای زبانگردانی انتخاب کند که حتیالامکان شامل پیامیبرای مخاطب خارجی باشند و در نشر فرهنگ ایرانی - اسلامیکشور نقش آفرینی کنند. اولویت آیفیلم انگلیسی همواره زبانگردانی آثار فاخر از تهیه کنندگان و کارگردانان مطرح کشور بوده است که هنر سینمای ایران را بهخوبی به نمایش کشیده اند.
کاملا در تعامل با مردم هستیم
مصطفی هیودی؛ تهیه کننده برنامه «شما و آیفیلم»
«شما و آیفیلم» برنامهای تعاملی و برای ارتباط مستقیم با مخاطبان شبکه آیفیلم است. هم اکنون فصل سوم این برنامه روی آنتن است. مصطفی هیودی تهیهکنندگی برنامه شما و آیفیلم را بر عهده دارد. هیودی درباره اهداف برنامه«شما و آیفیلم» گفت: «شما و آیفیلم» برنامه تعاملی شبکه است و برای چندین سال در حال پخش است و من فقط فرمت آن را در فصل جدید عوض کردم. هدف هم مشارکت مردم در برنامه است.
وی افزود: سیاست شبکه آیفیلم ارتباط با مخاطب است و ما کاملا در تعامل با مردم هستیم و از ویدیوها و عکسهای ارسالیشان به خوبی در برنامه بهره میبریم. سعی میکنیم برنامه در وهله اول با موضوع روز جامعه و هفتهای که سپری کردهایم ارتباط نزدیک داشته باشد و در عین حال، به موضوعاتی چون حمل و نقل عمومی و... میپردازیم و با آنها شوخی میکنیم».
او در ادامه درباره بازخورد مخاطبان نسبت به این برنامه گفت: ارتباطمان با مخاطبان خیلی خوب است و خصوصا در فصل سوم و با تیم جدید، بازخوردهای خوبی از بینندگان گرفتهایم.
این حد از استقبال را پیش بینی نمیکردم
مجید محمودی؛ تهیهکننده مسابقه «نما به نما»
مجید محمودی، تهیهکننده مسابقه نما به نما از سال ۷۶ تا ۸۴ در سمت مدیرتولید برنامههای «تهران بیست» و «پخش پنج» در شبکههای پنج و جام جم مشغول به فعالیت بوده است. وی نخستین تجربه همکاریاش با آیفیلم را با تهیهکنندگی مسابقه تلفنی «نما به نما» آغاز کرده است. مسابقهای که به جهت جذاب و هیجان انگیزبودنش مخاطبان زیادی را به خود جلب کرده است. محمودی درباره همکاریاش با شبکه آیفیلم گفت: حدودا سه سال پیش مسابقه «300 ثانیهای» در آیفیلم در حال پخش بود و مدیران شبکه، از از آن جا که من را از مسابقه «رد پا» میشناختند، برای مسابقهای با رویکردی جدید، طرح خواستند. من هم طرحم را ارائه دادم و با آن موافقت شد و دقیقا دوم آبان 96 برنامه با فرمت جدید روی آنتن رفت. این شروع همکاری من با شبکه آیفیلم بود.او در ادامه افزود: وقتی میخواستم برنامه سازی در آیفیلم را شروع کنم این حد از استقبال را پیش بینی نمیکردم، اما بازخوردها را که دیدم متوجه شدم که آیفیلم خیلی مخاطب دارد. حتی مجریان مسابقه نیز میگفتند با آن که در شبکههای مختلف برنامه اجرا میکردیم اما بعد از «نما به نما»، مردم ما را با این مسابقه میشناختند.
محمودی درباره عنوان «نما به نما» برای این مسابقه توضیح داد: در واقع «نما به نما» نام یک کتاب مرجع دو جلدی است که در بحث سینما و تلویزیون و کارگردانی منتشر شده است. این مسابقه به گونهای است که از شرکت کنندگان درباره نام، جزئیات و عوامل سازنده فیلم و سریالهای ایرانی، ایرانشناسی و اطلاعات عمومی سوال میشود و به سبب نزدیکی موضوعاتش به محتوای آن کتاب مرجع، این نام برای عنوانش انتخاب شد.