به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، کتاب، محصول تجربه‌های بشری و خلاقیت‌های ذهنی و آموخته‌های دراز مدت انسان است. سهم کتاب در انتقال دانش‌ها گاهی به مراتب بیش‌تر و فراتر از دیگر ابزار آموزشی است. کتاب وسیله‌ای است که دانش بشری به مدد آن از تباه شدن، مصون می‌ماند و به آیندگان منتقل می‌شود. پدید آوردن آثار علمی و فرهنگ مکتوب از توصیه‌های مهم اولیای دین است و به گسترش دانش کمک می‌کند و به عنوان یک میراث فرهنگی برای نسل‌های آینده ماندگار می‌شود. به مناسبت این روز و اهمیت آن در زندگی مردم، گفت‌وگویی با تهیه‌کنندگان رادیویی و تلویزیونی و خبرنگاران حوزه کتاب داشتیم.
همدمی‌با کتاب ارمغان مستندهای«حکایت دل» است
سیدعلیرضا حسینی، تهیه‌کننده مجموعه مستند«حکایت دل» از شبکه چهار سیما گفت: در انتخاب شخصیت‌ها، پژوهش و طراحی سؤالات اتاق فکر برنامه، خانم‌ها: شهین اعوانی و محبوبه کلانتری به عنوان کارشناس ارشد پژوهش با این برنامه همکاری دارند و از نظرات مدیر شبکه هم بهره‌مند می‌شویم.
وی افزود: آنچه در مرحله تحقیق و انتخاب شخصیت‌ها و طراحی سوالات و انتخاب لوکیشن‌های فیلم‌برداری اهمیت دارد، جایگاه والای علمی، فرهنگی و هنری استادان است و انتقال تجربه ایشان از شروع زندگی تا تحصیل و ادامه آن در دانشگاه و مواجهه ایشان با استادان اثرگذار و کتاب‌های ایشان بر شخصیت خود است که اکنون هر یک استادی بزرگ و چهره‌ای ماندگار، دارای کتاب‌ها و آثاری متعدد و فاخر هستند.
وی با اشاره به اینکه تقریبا در بیش‌تر پلان‌ها و سکانس‌ها کتاب در پس‌زمینه، پیش‌زمینه، در حال قلم زدن در دست استادان وجود دارد، گفت: آنان با کتابخوانی به مقام نویسندگی و استادی رسیده‌اند. معرفی آثاری که ایشان را متحول کرده است و معرفی کتاب‌هایی که خود استادان خلق کرده‌اند نیز بخشی مهم از فیلم‌های مستند«حکایت دل» است.
وی خاطرنشان کرد: به بیانی در مستندهای«حکایت دل» به سراغ آفریدگاران کتاب‌ها می‌رویم و با نحوه رشد، مقام استادی، ماندگاری خودشان، آثارشان، مخاطب خاص و عام آشنا می‌شویم و الگوسازی می‌کنیم. برای نسل‌های جوانتر و«حکایت دل» ایشان را از دل کتاب‌هایشان و با زبان خودشان بیان می‌کنیم و به تصویر می‌کشیم.
وی تأکید کرد: نحوه تلاش و عشق استادان به علم آموزی از آغاز تا پایان، همدمی و همدلی با کتاب، کتابخوانی و نگارش کتاب، ارمغان مستندهای«حکایت دل» برای نسل حاضر و آیندگان است.
مجموعه مستند«حکایت دل» با موضوع معرفی بزرگان و استادان و مشاهیر فرهنگی و ادبی و هنری معاصر کشور به تهیه‌کنندگی سیدعلیرضا حسینی و کارگردانی بیژن شکرریز در دست تولید و پخش از شبکه چهار سیماست. از سال 1395 تولید این مجموعه به سفارش معاونت سیما در شبکه نسیم آغاز شده است و تولید آن در شبکه چهار سیما ادامه می‌یابد و پخش اول آن از سال 1398 در شبکه چهار سیما و سپس در شبکه‌های یک، مستند و جام جم ادامه دارد. زمان پخش برنامه دوشنبه‌ها ساعت:00 21 و بازپخش آن سه‌شنبه‌ها ساعت 14:00 و جمعه‌ها حوالی ساعت 12:00 ظهر از شبکه چهار سیماست. هدف از تولید این مجموعه مستند، الگوسازی از استادان شاخص و برجسته در عرصه فرهنگ و ادب و هنر برای نسل جوان است. تولید فصل سوم برنامه نیز با تغییراتی در ساختار محتوایی و تصویری به شبکه چهار سیما ارائه شده است.
خوب است، ولی کافی نیست!
مرضیه منزوی، خبرنگار حوزه کتاب شبکه خبر با اشاره به اینکه 19 سال خبرنگار است و از همان ابتدا هم در حوزه کتاب و کتابخوانی و آموزش، فعال بوده است، گفت: در ماه حدود چهار گزارش تهیه می‌کنم که آخرین و جدیدترین گزارشم«اهمیت کتاب و کتابخوانی و فواید آن در دوران کروناست»! در بازخورد مخاطبان باید بگویم که فقط امکان گفتوگو با نویسندگان و پدیدآورندگان کتاب برایم مقدور است.
وی ادامه داد: نمی توانم درباره یک گزارش خاص با مردم گفتوگو و نظرسنجی کنم! به خاطر اینکه این موضوع نیازمند یک کار پیمایشی و پژوهشی از طرف یک مرکز تحقیقاتی است. تا آنجا که با ناشران و کتاب‌فروشان ارتباط دارم باید بگویم آن‌ها قدردان رسانه ملی در حوزه اطلاع رسانی کتاب و کتابخوانی هستند.
منزوی گفت: ناشران و کتاب‌فروشان فعالیت‌های رسانه ملی و سایر رسانه‌ها را کافی نمی‌دانند. به هر روی هیچ کس نمی‌تواند اثر تبلیغات مناسب را در معرفی یک پدیده مانند کتاب انکار کند. وی خاطرنشان کرد: درباره مشکل خرید کتاب هم باید بگویم افزایش بهای کتاب‌ها و مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم موجب می‌شود که کتاب از سبد خرید خانواده‌ها خارج شود. عرضه کتاب‌های قاچاق با تخفیف‌های 50 درصدی ، نبود تبلیغات مناسب برای کتاب‌های برگزیده در رسانه‌ها و در دسترس نبودن کتاب‌های مناسب را هم باید اضافه کنیم.
منزوی تأکید کرد: ما دنباله‌رو آیینی هستیم که بزرگ‌ترین میراث پیامبرش، قرآن‌کریم، پیوسته ما را به تدبر واندیشه فرا می خواند و تنها کتاب مناسبی است که می تواند اندیشه ما را افزایش دهد و یک نکته را هم باید یادآوری کنم که براساس سند بیست ساله کشور، کشور ما باید از نظر کتاب و کتابخوانی رتبه نخست را در منطقه داشته باشد و جزو 15 کشور برتر جهان باشد. این مهم، تلاش همه و از جمله رسانه‌ها را می‌طلبد.
مخاطبان پنهان کتاب، بیننده گزارش‌های ما هستند
میترا لبافی، خبرنگار حوزه کتاب خبرگزاری صداوسیما با اشاره به اینکه جای کتاب هنوز در سبد خرید خانوار خالی است، گفت: با توجه به مشکلات اقتصادی، خرید کتاب در اولویت نیست، ولی افرادی هم هستند که به این موضوع اهمیت زیادی می‌دهند و برای فرزندان یا خودشان به دنبال کتاب‌های خوب می‌گردند و اتفاقأ خیلی با دقت و وسواس کتاب انتخاب می‌کنند من اسم این افراد را مخاطبان پنهان کتاب گذاشته‌ام.وی با اشاره به این که گزارش‌های کتاب باید خوب و جذاب تهیه شود، گفت: کتاب یک موضوع انتزاعی است که به تصویر کشیدن آن ساده نیست. باید ساعت‌ها درباره آن مطالعه کرد. موضوع کتاب را فهمید و آن را با نمادهای آشنای ذهنی مخاطبان و نشانه‌های تصویری جذاب، همراه کرد تا گزارش کتاب با ضرباهنگ مناسب و گیرایی خاصی روی آنتن برود. میترا لبافی با تأکید بر اینکه وجود کتاب‌خوان‌ها باعث دلگرمی خبرنگاران کتاب است، گفت: گاهی تصور می‌کنم برای قشر خاصی کار می‌کنم، ولی وقتی به درون جامعه می‌روم، مخاطبان پنهانم را پیدا می‌کنم. وقتی یک خریدار کتاب در کتابفروشی دیوان حافظی خرید و به من هدیه داد از صد سپاس‌نامه و جایزه و جشنواره بیش‌تر لذت بردم، چون حس کردم هستند کسانی که کتاب را دوست دارند و کار ما با وجود همه بی مهری‌های دور و نزدیک، بی ثمر نبوده است. یک روز هم در رستوران بودم آقایی سه دقیقه کامل وسط سالن ایستاده بود و به گزارش کتابی که از تلویزیون رستوران پخش می‌شد با دقت نگاه می‌کرد. راستش آن روز ، خستگی ناز کردن‌های سردبیر پخش و امروز و فردا کردن‌هایش و ته جدول پخش رفتن‌های گزارش از تنم بیرون رفت!
وی در خصوص ضرورت توجه به کتاب در رسانه‌ها گفت: صنعت نشر، قوی نیست و به همین دلیل کتاب این رسانه دیرین، به رسانه‌های جدید نیازمند است و البته اگر در رسانه‌های نوین حضور داشته باشد ارزش افزوده آن رسانه‌ها به حساب می‌آید. این روزها رقبای کتاب زیاد هستند، یادم هست وقتی بیست سال قبل به سراغ مردم می‌رفتم، می‌گفتم کتاب می‌خوانی یا تلویزیون می‌بینی، همیشه انتخابشان دیدن تلویزیون بود و در حال حاضر متأسفانه دیگر حوصله یک برنامه یک ساعته را هم ندارند، بلکه می‌خواهند تصاویر تند تند از جلو چشمشان پر پر بزند و دیگر باید بپرسی کتاب می‌خوانی یا موبایلت را بیش‌تر نگاه می‌کنی؟
لبافی گفت: در واقع این کتابخوانی نیست، بلکه وقت تلف کردن است و از روی لطیفه‌ها، خبرها و پیام‌هایی که دو دقیقه بعد از یاد می‌بری جهش کردن است. کتاب به ما هنر فکر کردن را یاد می‌دهد و در پیشرفته‌ترین کشورها هم کنار نرفته است. وی ادامه داد: هنوز آمار مطالعه و انتشار نشر کاغذی در سطح جهانی از نشر الکترونیک و ای - بوک‌ها بالاتر است. فرانسوی‌ها می‌گویند مردم همچنان کاغذ را دوست دارند و از فیزیک کتاب که بگذریم کتابخوانی همچنان تعریف دیگر و جهانی متفاوت را پیش‌رو قرار می‌دهد، چون کتاب اگر کتاب باشد حاصل فکر، تحقیق و عمری است که افراد زیادی برای تولید آن صرف کرده‌اند. وی در خصوص انتظارات جامعه نشر گفت: ناشران خیلی اشتیاق دارند تا کتاب‌هایشان در تلویزیون معرفی شود. من گاهی تا پاسی از شب در حال پاسخگویی به تلفن‌ها و پیام‌های آن‌ها هستم. عکس روی جلد کتاب می فرستند و از رونمایی‌ها خبر می‌دهند.
وی ادامه داد: معمولاً به همه تماس‌ها پاسخ می‌دهم و سعی می‌کنم یک فریم تصویری از کتاب‌هایشان را در گزارش‌هایم جا بدهم. چون آن‌ها به سختی به تلفن‌های شخصی یا سازمانی دسترسی پیدا کرده‌اند تا شاید محصولی که با تلاش خود منتشر کرده‌اند معرفی کنند و من راستش دلم نمی‌آید به آن‌ها که به این سختی به ما رسیده‌اند نه بگویم.
خبرنگار حوزه کتاب خبرگزاری صداوسیما درباره تاثیر معرفی کتاب‌ها در فروش آن آثار گفت: بسیاری از کتاب‌هایی که ما کار می‌کنیم کتاب‌های فاخری است که هنگام تهیه گزارش، پیش‌بینی می‌شود فروش خود کتاب بالا باشد، ولی آن‌هایی را که ناشران خودشان به ما معرفی می‌کنند بعد از معرفی در تلویزیون، در صفحه‌های مجازی همان ناشران بارها تبلیغ می‌شود و همین به معرفی بهتر و به تبع آن فروش بیش‌تر کتاب کمک می‌کند.
وی گفت: من هم حس خوبی دارم که درباره کتاب تبلیغ می‌کنم، چون یک محصول فرهنگی است، ولی اینکه فکر کنیم یک گزارش تلویزیونی می‌تواند انقلابی در فروش یک اثر ایجاد کند اشتباه است! کتاب هم باید خوب باشد و البته با توجه به تعدد رسانه‌ها و جریان‌های فرهنگی باید در مسیری باشد که به خوبی به دست مشتریان برسد.
لبافی خاطرنشان کرد: معرفی کتاب در تلویزیون می‌تواند کتاب را به یاد برخی بیاورد، برای برخی از نویسندگان شادی‌آفرین باشد که اثرشان در دست یک مجری یا گزارشگر قرار گرفته است و می‌تواند قدمی‌کوچک در مسیری برای رسیدن به مقصدی بزرگ باشد که همیشه و در هر زمانی باید ادامه داشته باشد!
رسانه ملی در فروش کتاب اثرگذار است
محدثه محمدپور، خبرنگار مکتوب حوزه کتاب باشگاه خبرنگاران گفت: بخشی از گزارش‌های ما در حوزه مکتوب، معرفی کتاب و گزارش‌هایی درباره مشکلات حوزه کتاب است و تقریباً هر روز یک کتاب را معرفی می‌کنیم. وی ادامه داد: مخاطبان ما بازخوردهای متفاوتی دارند، حتی یکی از ناشران، کتابی را که معرفی کرده بودیم، خریداری و مطالعه کرده بود. خبرنگار مکتوب حوزه کتاب باشگاه خبرنگاران گفت: کتاب‌فروش‌ها معتقدند رسانه‌ملی در فروش کتاب واقعاً اثرگذار است و نمی‌شود گفت بدون تأثیر است. برای نمونه برنامه‌ای با عنوان«کتاب باز» که از شبکه نسیم پخش می‌شود زمانی که شخصیت‌های مشهور درباره کتاب نظر می‌دهند حس کنجکاوی مردم در حوزه کتاب را برمی‌انگیزد تا کتاب را ورق بزنند و بخوانند. محمدپور با اشاره به اینکه بیش‌ترین علت نخریدن کتاب، مشکلات اقتصادی مردم است، افزود: مردم اولویت‌بندی می‌کنند، خانواده می‌بیند برایش اولویت دارد که پوشاک و خوراکش را تأمین کند و بعد به سراغ کتاب برود و این باعث می‌شود که کتاب از سبد خانوار ایرانیان حذف شود. وی خاطرنشان کرد: یک بخش از مطالعه مردم خرید کتاب است و برخی هم در جامعه ما کتاب‌ها را دانلود و مطالعه می‌کنند، مطالعه کتاب صرفاً مطالعه کتاب فیزیکی نیست! حتی گوش دادن به کتاب صوتی هم جزو مطالعه کتاب محسوب می‌شود. محمدپور تأکید کرد: قیمت کاغذ و کتاب به خاطر ملزومات صنعت نشر بالاست. قیمت تمام شده کتاب هم گران است و این باعث می‌شود که مخاطب هم نتواند کتاب را تهیه کند.
«جوانه‌ها» برنامه تخصصی ویژه کودکان و نوجوانان برای کتاب
مریم قاسمی، تهیه‌کننده برنامه«جوانه‌ها» در رادیو فرهنگ، گفت: برنامه«جوانه‌ها» یک برنامه تخصصی و ویژه برای کودکان و نوجوانان است که برای اولین بار در طول سابقه رادیو برای نوجوان‌ها به صورت تخصصی تهیه و پخش می‌شود. وی ادامه داد: این برنامه در حوزه فرهنگ، هنر و ادب به صورت تخصصی بخش‌هایی را آماده می‌کند و در دل برنامه‌ای به نام«جوانه‌ها» تقدیم همه نوجوان‌ها و جوان‌های کشور می‌کند. وی افزود: با توجه به اینکه شنوندگان ما از 5 تا 20 ساله هستند این برنامه بخش‌های متنوعی دارد. این برنامه یک بخش شاخص دارد که یکی از آن‌ها معرفی کتاب‌های ویژه نوجوان و مناسب سن نوجوان‌‌هاست. قاسمی ادامه داد: بخش دیگر«جوانه‌ها» بخش معرفی مشاهیر است. اتاق فکر این برنامه از نوجوان‌ها با مدیریت تهیه‌کننده و سردبیر«جوانه‌ها» شکل گرفته است. موضوعات را خود نوجوان‌ها تحقیق و پژوهش می‌کنند و در یک جمع 12 نفری که همه اعضای آن جوان هستند، بررسی و بعد از تأیید در برنامه استفاده می‌شود. تهیه‌کننده برنامه «جوانه‌ها» گفت: با توجه به سپهر رسانه‌ای این سال‌ها و تعدد رسانه‌های اجتماعی، شاید بچه‌ها کم‌تر از گذشته رغبت به مطالعه داشته باشند. اگرچه مطالعه کتاب‌های درسی، بخشی از وقت آن‌ها را می‌گیرد، آن را نمی‌شود به عنوان سرانه مطالعه محسوب کرد و به صورت تخصصی به عنوان مطالعه به حساب آورد. وی خاطرنشان کرد: «جوانه‌ها» از روستای دورافتاده تا دل پایخت شنونده دارد و این مأموریت را برای خود ویژه می‌بیند که بتواند کتاب‌های خوب را به بچه‌ها معرفی کند تا بچه‌ها بتوانند با انتخاب‌های بهتر، کتاب‌های مفیدتری مناسب سنشان به راحتی پیدا و از آن استفاده کنند.
قاسمی‌با اشاره به اینکه مجریان و گویندگان این برنامه همگی کودک و نوجوان هستند، گفت: بیش‌تر آن‌ها جزو مدال‌آوران کشوری در رشته‌های مختلف هستند. برای نمونه ایلیا فیضی یکی از گویندگان اصلی برنامه، مدال نقره جهانی را در رشته اختراعات دارد، گل آیین علویون از دانشجوهای نخبه کشوری در رشته نانو است و کیان تقی‌پور به مرحله نهایی رشته روباتیک کشوری رفته است. وی تأکید کرد: تمام تلاشمان را می‌کنیم که این اولین و تنها برنامه تخصصی ویژه کودکان و نوجوانان، مخاطبان بیش‌تری در کشور، به‌ویژه در مناطق دور از مرکز داشته باشد و بتوانیم روز به روز بر تعداد شنوندگانش اضافه کنیم. برنامه«جوانه‌ها» کاری از گروه ادب و هنر رادیو فرهنگ است که پنجشنبه هر هفته از ساعت ۱۵:۰۰ به مدت ۳۰ دقیقه پخش می‌شود و در آن به موضوعات ادبی و هنری در حوزه کودک و نوجوان با اجرای نوجوانان پرداخته می‌شود.
«کتاب‌بان»، «سیم و زر» و «کیمیای کلمات» شاخص‌ترین برنامه‌های حوزه کتاب در رادیو فرهنگ
فریده گودرزی، تهیه‌کننده برنامه‌های«کتاب‌بان»، «سیم و زر» و«کیمیای کلمات» شبکه رادیویی فرهنگ می‌گوید: «کتاب‌بان»، با اجرای کارشناسی علی‌اکبر زین‌العابدین درباره شیوه‌های مختلف ترویج کتابخوانی در موزه‌ها، کتابخانه‌ها، مدارس مقاطع مختلف، دانشگاه‌ها، فضای مجازی، کارگاه‌های مختلف با کارشناسان حوزه‌های مختلف ترویج گفتوگو و تبادل نظر می‌کند.
وی افزود: در بخشی از این برنامه به معرفی مروّجان فعال سراسر کشور می‌پردازیم و با آن‌ها از روش‌های کار و فعالیت‌های ترویجی، پیشرفت‌ها و نقششان در جذب افراد کتاب‌خوان گفتوگو می‌کنیم.
تهیه‌کننده برنامه‌های«کتاب‌بان»، افزود: این برنامه تنها مخاطبش فرهیختگان نیستند، بلکه عموم جامعه از هر قشری مخاطب هدف هستند و ترغیبی است. برنامه«کتاب‌بان» روزهای یکشنبه ساعت 12:30 پخش می‌شود و بیش از سه سال است در حوزه ترویج کتابخوانی از رادیو فرهنگ به روی آنتن می‌رود.
تهیه‌کننده برنامه«سیم و زر» از شبکه رادیویی فرهنگ گفت: «سیم و زر» به بررسی و نقد کتاب‌های جدید بازار نشر در همه زمینه‌ها می‌پردازد. کارشناسان برنامه«سیم و زر» امین خرمی، استاد دانشگاه و منتقد ادبی و محمد آسیابانی، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی هستند که به فراخور حیطه کاری‌شان کتاب‌های بازار نشر را نقد و بررسی می‌کنند. وی خاطرنشان کرد: «سیم و زر» شش سال روی آنتن شبکه فرهنگ بوده است و در طول این سال‌ها منتقدان و کارشناسان متفاوتی داشته است.
تهیه‌کننده برنامه«کیمیای کلمات» ادامه داد: «کیمیای کلمات» روزهای جمعه ساعت 13:30 با کارشناسی بهرام پروین گنابادی به معرفی متون کهن در حوزه ادبیات فارسی می‌پردازد و در هر برنامه یک کتاب معرفی می‌شود.
وی افزود: «کیمیای کلمات» روزهای جمعه ساعت 13:30 با کارشناسی بهرام پروین گنابادی به معرفی متون کهن در حوزه ادبیات فارسی می‌پردازد. در هر برنامه یک کتاب معرفی می‌شود و خانم وحیدی گوینده برنامه درباره کتاب با کارشناس برنامه گفتوگو می‌کند. وی خاطرنشان کرد: این برنامه سال گذشته به عنوان یکی از بهترین برنامه‌های حوزه معرفی زبان فارسی از سوی شورای عالی زبان فارسی سازمان معرفی شد و غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و علی عسکری، رئیس اسبق رسانه ملی از آن قدردانی کردند.
کتاب ذائفه ما را می‌سازد
سارا شریفی، تهیه‌کننده برنامه«عشق کتاب» رادیو سلامت گفت: رویکرد برنامه«عشق کتاب» معرفی کتاب‌های تخصصی حوزه سلامت روان و کتاب‌هایی است که می‌تواند به افراد در ارتقای سلامت روانی خودشان و شناختن مشکلاتشان کمک کند. «عشق کتاب» رویکرد فرعی هم دارد و آن تشویق به کتابخوانی است.
وی افزود: ما دنبال این هستیم به مردم عادی این پیام را بدهیم که کتاب می‌تواند در کنار فعالیت‌هایشان به عنوان یک عادت در زندگی، یک سبک جدید ایجاد کند.
وی ادامه داد: پرسش‌های ما با مسئولان حوزه کتاب، تخصصی نیست! پرسش‌هایی است که مردم را به کتاب و و کتابخوانی پیوند می‌دهد. کتاب ذائفه ما را می‌سازد و ما می‌خواهیم این موضوع را به مردم بگوییم.
شریفی خاطرنشان کرد: درصدد هستیم پویش«داستان‌نویسی» را راه‌اندازی کنیم تا مخاطبان «عشق کتاب» داستان‌های کوتاهشان را بخوانند و به برنامه ارسال کنند یا خلاصه کتاب‌هایی را که خوانده اند و فکر می‌کنند مفید است برای مخاطب عام ما بفرستند.
وی افزود: حامدرضا مهتدی، مجری برنامه سعی می‌کند گفت‌وگوی صمیمانه‌ای با مخاطبان داشته باشد که هم مخاطب عادی بتواند ارتباط بگیرد و هم مخاطب فرهیخته اقناع شود.
برنامه«عشق کتاب» شامل بخش‌های متنوعی است که بخش«کتاب امروز» به معرفی کتاب‌های حوزه روان‌شناسی اختصاص دارد و بخش«کتاب تازه» هم در قالب گفتوگو با مروّجان کتابخوانی و کتاب‌خوان‌ها پخش می‌شود. برنامه«عشق کتاب» روزهای یکشنبه ساعت ۱۶:۳۰ از رادیو سلامت پخش می‌شود وسارا شریفی، تهیه‌کننده و حامدرضا مهتدی، مجری - کارشناسان برنامه هستند.
«تالار آینه»؛ تنها برنامه تخصصی حوزه کتاب در رادیو ایران
سعید مبشری، تهیه‌کننده برنامه «تالار آینه» رادیو ایران می‌گوید: «تالار آینه» برنامه‌ای است که به حوزه کتاب و کتابخوانی اختصاص دارد و تنها برنامه تخصصی حوزه کتاب در رادیو ایران است. رویکرد«تالار آینه» آن است که از دو بعد به مهم‌ترین کتاب‌های موجود در بازار کتاب ایران، هم ترجمه‌ها و هم تألیف‌ها نگاه کند.
وی ادامه داد: معرفی نویسنده به عنوان خالق اثر و برخی از خصوصیات شخصیتی ساده‌اش، مانند سال تولد یا اتفاق خاصی که در زندگی‌اش رخ داده و شناساندن جهان فکری نویسنده یا آنچه که باعث خلق اثر شده را نیز با شنوندگان در میان می‌گذاریم.
تهیه‌کننده برنامه«تالار آینه» رادیو ایران گفت: امروز در رادیو، تلویزیون و فضای مجازی برنامه‌های مختلفی وجود دارد. ما برای اینکه مخاطبان را حفظ کنیم، قصه کتاب را به گونه‌ای تعریف می‌کنیم که شیرینی اصل کتاب حفظ شود. سعی می‌کنیم فضای دلنشینی هر چند کوتاه برای مخاطبان بسازیم تا مخاطب در انتها به آن کتاب علاقه‌مند شود و تصمیم بگیرد کتاب را بخواند.
وی افزود: شش سالی است به صورت مداوم دو قسمت از این برنامه در هفته تولید شده است و بالای 500 جلد کتاب مختلف در این برنامه معرفی شده و خلاصه کتاب به دقت خوانده شده است و اگر عمری باقی باشد این برنامه را ادامه می‌دهیم و در فضای مجازی هم مکمل‌هایی برای آن می‌سازیم، ولی هنوز اجرایی نشده است.
سعید مبشری خاطرنشان کرد: شهاب شهرزاد، مجری برنامه است و بحق باید گفت: بخش زیادی از جذابیت و محتوای برنامه در انتخاب و خلاصه کردن کتاب‌ها در گرو توانایی و تخصص مجری توانمند برنامه در حوزه نشر کتاب و شناخت نویسنده‌های مختلف است.
برنامه«تالار آیینه» به عنوان برنامه‌ای تخصصی در حوزه کتاب، معرفی کتاب‌های متناسب با دوره کودکی و نوجوانی را نیز همواره جزو دغدغه‌های خود قرار داده است. «تالار آیینه» هر شب بین ساعت 24:00 بامداد تا 6:00 صبح با توجه جدول برنامه شبکه رادیویی ایران پخش می‌شود.
هدف اصلی«کافه هنر» پاسداشت زبان و ادب پارسی است
وحید بیات، تهیه‌کننده «کافه هنر» رادیو ایران، می‌گوید: هدف اصلی«کافه هنر» اعتلای فرهنگ ایران و توجه ویژه به پاسداشت زبان و ادب پارسی است که در همه برنامه‌ها این یک اصل است. «کافه هنر» سالیان متمادی توجه ویژه‌ای به فرهنگ کتابخوانی و تشویق مردم به کتاب و کتابخوانی دارد.
وی افزود: حدود پنج سالی است که یک ماه کامل را اختصاص می‌دهیم به کتاب و کتابخوانی و پویش«من کتاب می‌خوانم» که هر ساله برگزار می‌شود و رویکردهای مختلفی دارد. ما در سالیان گذشته با شنوندگان رادیو ایران با عنوان«نذر کتاب»، پویش «من کتاب می‌خوانم» و طرح«چهل کتابخانه، چهل روستا»، تجهیز چهل کتابخانه در چهل روستای عمدتا محروم کشور را با مشارکت نهادها و مردم اجرا کردیم.
بیات با اشاره به اینکه امسال هم پویش«من کتاب می‌خوانم» را با رویکرد کتاب دیجیتال و کتاب متنی به صورت پی.دی.اف با همکاری یکی از برنامه‌های مطرح داریم، گفت: این برنامه در بخش کارشناسی و اهدای اشتراک، قرار است با ما همکاری کند. مخاطبانی که در برنامه مشارکت دارند به جای کتاب واقعی، اشتراک این برنامه را دریافت می‌کنند و از طریق برنامه به تمام کتاب‌های مورد علاقه‌شان دسترسی دارند و آن را دریافت و مطالعه می‌کنند.
تهیه‌کننده«کافه هنر» با اشاره به اینکه ما در طول هفته به فراخور موضوعاتی که در برنامه مطرح می‌شود به صورت ویژه چهارشنبه‌ها، کتاب هم به شنوندگان معرفی می‌کنیم، افزود: پیشنهادهای فرهنگی می‌تواند معرفی فیلم باشد! در بخش دیگر این بسته معرفی کتاب هم داریم که در آن کتاب‌فروشانی که اهل مطالعه هستند در برنامه حاضر می‌شوند و به مخاطبان اول برنامه می‌گوییم که شما دوست دارید چه کتاب‌هایی را بخوانید و چه کتاب‌هایی را خوانده‌اید و ... و در همان موضوعات و حال و هوا کتاب جدید را به آنان معرفی می‌کنیم. برنامه«کافه هنر» هر روز از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 16:00 تا 16:40 پخش می‌شود. اجرای این برنامه بر عهده شهاب شهرزاد است. تهیه‌کنندگان این برنامه، وحید بیات و زهره سربازی هستند. برنامه«کافه هنر» کاری از گروه فرهنگ و ادب رادیو ایران با مدیریت یداله گودرزی، شاعر، مترجم و نویسنده کشورمان است.
«کتابخند» با زبان طنز کتاب‌ها را به مخاطب نوجوان معرفی می‌کند
فاطمه شهبندی، تهیه‌کننده برنامه«کتابخند» رادیو جوان، گفت: رویکرد«کتابخند» معرفی کتاب‌هاست، کتاب‌هایی که محدودیت نداریم، یک نویسنده اولین کارش را نوشته و چاپ کرده باشد. رویکرد«کتابخند» تنها معرفی کتاب نیست. سعی می‌کنیم با مترجمان در این زمینه مصاحبه کنیم و مراکز مربوط به کتاب مانند کافه کتاب‌ها و کتابفروشی‌های خاص را معرفی کنیم.
وی افزود: «کتابخند» تلاش می‌کند سبک زندگی با کتاب را به شنوندگان بیاموزد و ترغیبشان کند به اینکه خودشان کتاب بخوانند. رادیو ما مخصوص جوانان است وسعی می‌کنیم بیش‌تر مخاطبانمان جوان باشند و طوری کتاب‌ها را انتخاب می‌کنیم که متناسب هر سلیقه‌ای در گروه جوان باشد!
شهبندی ادامه داد: ما سعی کردیم تمام سلیقه‌ها را در این برنامه دخیل کنیم. در تمام برنامه‌ها یک شوخی ابتدایی با زبان طنز با نام کتاب‌ها داریم وسپس به معرفی کتاب می‌پردازیم. یک بخش ثابت با عنوان«نویسندگی مجازی در رادیو» با اجرای فرزام شیرزادی، یکی از خبرنگاران و نویسندگان بنام داریم تا در آن به مخاطبان نحوه دیالوگ نوشتن و نکات مهم و اساسی برای نوشتن یک کتاب یا حتی یک نامه ساده را آموزش دهیم. تهیه‌کننده برنامه«کتابخند» رادیو جوان افزود: به فراخور زمان، بخش نقد کتاب را هم داریم. علاوه بر اینکه کتاب را معرفی می‌کنیم کتاب‌ها را نقد هم می‌کنیم، مخاطب برای اینکه راحت‌تر انتخاب کند که کتاب را بخواند یا خیر؟ نقاط ضعف و قوتش را نیز اعلام می‌کنیم. برنامه«کتابخند» تولیدی است و روزهای پنجشنبه و جمعه، ظهرها روی آنتن شبکه رایویی جوان می‌رود.