به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در واقع، این اقدام اتحادیه اروپا در ادامه روندی بوده که این اتحادیه از زمان آغاز برخی اغتشاشات در کشورمان در مدت اخیر، در دستورکار قرار داده و از این طریق به دنبال گستردهسازی هر چه بیشتر دامنه فشارها علیه تهران بودهاست.
این در حالی است که تحریم یک شبکه تلویزیونی از جانب اروپا، به هیچ عنوان با ابتداییترین اصول مرتبط با آزادی بیان و دمردمسالاری که کشورهای غربی سالهاست داعیهدار آنها هستند، تناسبی ندارد. از این رو، در روزهای اخیر، تحلیل و تفسیرهای مختلفی در باره ابعاد مختلف اقدام اخیر اتحادیه اروپا علیه شبکه پرس تی وی مطرح شده است.
در این چهارچوب، در گفتوگو با«ثمانه اکوان»، دکتر در رشته روابط بینالملل، کارشناس حوزه سیاست خارجی و فعال رسانهای، به واکاوی و ارزیابی عمده محرکها و دلایل اقدام اخیر اتحادیه اروپا در تحریم شبکه پرس تی وی پرداختهایم.
زیر سوال بردن حقانیت ادعاییِ مورد نظر اتحادیه اروپا
ثمانه اکوان در ابتدا در باره عمده محرکها و دلایل اقدام اخیر اتحادیه اروپا در تحریم شبکه پرس تی وی گفت: اتحادیه اروپا به مثابه کنشگری که سعی میکند تا سیاست خارجی خود را به کشورهای عضو این اتحادیه و حتی دیگر کشورهایی که در جهان غرب قرار گرفتهاند صادر کند، تا حد زیادی به دنبال آن است تا حقانیت خود را در اتخاذ سیاستهایی نظیر تحریم شبکه پرس تی وی نیز به اثبات برساند.
وی افزود: با این حال، شبکههای تلویزیونی ایرانی تا حد زیادی حقانیت ادعاییِ مورد نظر اتحادیه اروپا را زیر سوال میبرند، زیرا آنها عملا حقایق جامعه ایران را آنطور که هست، انعکاس میدهند و بخش قابل ملاحظهای از تلاشهای تبلیغاتی غرب را ناکام میگذارند.
اکوان گفت: در واقع، کشورهای غربی و به طور خاص اتحادیه اروپا و آمریکا سعی دارند آنچه را که جریانهای مخالف با ایران در غرب، در خصوص مسائل کشور مطرح میکنند، به مثابه واقعیتهای این جامعه در عرصه بینالمللی انعکاس دهند(عجیب اینکه برخی از این گروهها جزو گروههای تروریستی نیز هستند). در این چهارچوب، اقدامات تقابلی اتحادیه اروپا علیه رسانهای نظیر شبکه پرس تی وی تا حد زیادی به دنبال اثبات حقانیت خودِ این اتحادیه و سیاستها و روایتهای آن در باره ایران است.
عدم سنخیت با واقعیتهای میدانی
وی ادامه داد: در چهارچوب این معادله، چون روایتهای آنها(در باره ایران) هیچ سنخیتی با واقعیتهای میدانی ندارند، هیچ چارهای جز ساکت کردن طرف مقابل خود و روایتها و گفتمانهای آن ندارند که این موضوع همانطور که شما گفتید، خود را در اقدام اخیر اتحادیه اروپا در تحریم شبکه پرس تی وی به نمایش گذاشتهاست. این موضوع (تحریم پرس تی وی توسط اتحادیه اروپا) اگرچه اکنون با نوعی بایکوت رسانهای در غرب مواجه شده با این حال، حقیقتا برای آنها مایه آبرو ریزی است.
این کارشناس سیاست خارجی و فعال رسانهای تصریح کرد: این اقدام آنها هیچ تناسبی با شعارهای دور و دراز غرب در حمایت از آزادی بیان و مردمسالاری ندارد و جلوهای عینی از سیاست یک بام و دو هوایِ آنها را در موضوعات مختلف بینالمللی بهویژه در رابطه با مسائل ایران به نمایش میگذارد. ساکت کردن رسانهها و به طور خاص حمله به شبکه پرس تی وی و تحریم آن نشان میدهد تا چه اندازه بنیان منطقی و استدلالی کشورهای غربی در مواجهه با کشوری نظیر ایران سست و ضعیف است.
یکه تازیهای خاص
در ادامه، ثمانه اکوان در پاسخ به این سوال که به چه دلیل پس از انجام گرفتن اقدامات غیرقانونی اخیر اتحادیه اروپا در تحریم شبکه پرس تی وی، شاهد اعتراضات چندانی نسبت به این موضوع در خودِ غرب و مغایر دانستن آن با اصول ابتدایی آزادی بیان و مردمسالاری نیستیم، گفت: فضایی که مردم در کشورهای غربی در آن زیست میکنند، عملا همان فضای رسانهای است که خودِ کشورهای غربی (و اتاق فکرهایشان) فراهم میکنند.
وی گفت: به یاد داشتهباشیم که غربیها رسانههای فعال و فراگیری دارند و در عرصه روایت و گفتمان سازی، عملا یکه تازیهای خاص خود را دارند و اگر رسانهای باشد که صدای مستقلی را نمایندگی کند، آن را به نحوی همه جانبه تحت حملات خود قرار میدهند.
ثمانه اکوان ادامه داد: بر اساس نظرسنجیهایی که در کشورهای غربی به ویژه آمریکا انجام شده، دادهها حاکی از این هستند که مردم اعتماد چندانی به رسانههای جریان اصلی خود ندارند. با این حال قابل انکار نیست که این رسانهها می توانند بر افکار عمومی خارج از کشورهایشان تاثیر زیادی داشتهباشند. در این چهارچوب، این قبیل رسانهها هزینههای هنگفتی را صرف میکنند وحرفها و گفتمانهای زیبایی را نیز در حوزههایی نظیر آزادی بیان، مردمسالاری، حقوق بشر، کرامت انسانی و امثالهم به افکار عمومی عرضه میکنند.
جنگهای ترکیبیِ عصر جدید
این کارشناس رسانه خاطرنشان کرد: با این حال، این رسانهها در حال هزینهکردهای هنگفت هستند تا ابزار رسانه به مثابه یک ابزار جنگی در دست کشورهای غربی باشد و آنها دست برتر را در معادلات بینالمللی داشتهباشند. توجه داشتهباشید که در قالب«جنگهای ترکیبیِ» عصر جدید از تمام ابزارهای ممکن برای تحقق اهداف باید استفاده شود و در این زمینه به طور خاص رسانهها جزو مهمترین ابزارها هستند. غربیها به طور ویژه به دنبال اقناع افکار عمومیکشورهای مختلف جهان هستند تا آنها منافع ملی خود را به نفع غرب کنار بگذارند.
وی در پایان گفت: این رویکرد و دستورکار آنها موجب شده تا در برهههای زمانی خاص و همچنین در موارد مختلفی بتوانند بدون حتی شلیک یک گلوله، کشورهای دیگر را تسخیر کنند. در این چهارچوب، من بر این باورم که اساسا غرب رسانهها را به مثابه ابزارهایی جنگی میبیند و چون آنها نقشی عمدهای در تسخیر دیگر سرزمینها در جهت منافع غرب دارند، اهمیت زیادی نیز به این حوزه میدهند و در خاموش کردن صداهای رسانهای مخالف و منتقدان خود نظیر شبکه پرس تی وی هم اندک تردیدی به خود راه نمیدهند.