فصل دوم سریال «آقای قاضی» با عنوان «آقای قاضی؛ شعبه ۱۲۱» پنجشنبه و جمعه هر هفته روی آنتن شبکه دوم سیما می‌رود. «آقای قاضی؛ شعبه ۱۲۱» در ادامه فصل اول این مجموعه ساخته شده و قرار است همچون فصل گذشته و البته با اعمال تغییراتی، به موضوع پرونده‌های قضایی و حل و فصل آن توسط بهزاد خلج شخصیت اول سریال و قاضی پرونده‌ها بپردازد. یکی از تفاوت‌های فصل دوم آقای قاضی در قیاس با فصل اول، روایت رخدادهایی است که در راهروها و فضاهای پیرامونی صحن دادگاه شکل می‌گیرد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، فصل دوم مجموعه نمایشی «آقای قاضی» به کارگردانی سجاد مهرگان و تهیه‌کنندگی سیدحسام‌الدین حسینی ساخته شده و سیدمحمد حسینی ،سرپرستی گروه نویسندگان را برعهده دارد. سایر عوامل این سریال عبارت‌اند از: مجری طرح: میثم مهدوی‌راد، دستیار کارگردان: نرجس ابراهیمی، مدیر فیلم‌برداری: داوود محمدی، تدوین: حسین نشاطی و طراح صحنه: محسن نصراللهی. در خلال این گزارش، خبرنگار هفته‌نامه صداوسیما به‌سراغ عوامل سریال «آقای قاضی» رفته که محصول مرکز سیمرغ سازمان صداوسیماست.
کاری جدید در تلویزیون
احمد شفیعی، تهیه‌کننده فصل اول «آقای قاضی» بوده و سیدحسام‌الدین حسینی تهیه‌کنندگی فصل دوم این سریال را برعهده داشته است.
تهیه‌کننده فصل دوم سریال «آقای قاضی» گفت: از ابتدا و هم‌زمان با شروع فصل اول از ساخت این سریال باخبر بودم. سریال «آقای قاضی» کار جدیدی در تلویزیون بود و به طرحی خلاقانه و جسورانه شباهت داشت.
حسینی درباره تغییرات «آقای قاضی» در فصل دوم تصریح کرد: در فصل دوم هم تغییراتی اعمال کرده‌ایم، مثلاً دوربین علاوه بر صحنه دادگاه، فضای بیرونی را هم پوشش می‌دهد. ازسوی‌دیگر، به پرونده‌ها و موضوعات قضایی و حقوقی‌ای پرداخته‌ایم که شاکیان بیشتری دارند و طیف وسیع‌تری از جامعه با آن درگیرند.
وی افزود: همچنین پرداختن به موضوعاتی در دستور کار قرار گرفته که پیچیدگی بیشتری داشته باشد و رسیدگی و حل آن‌ها دقت و کار بیشتری طلب کند.
اول سرگرم‌کننده، دوم آموزشی
تهیه‌کننده «آقای قاضی» با تأکید بر اینکه این سریال یک اثر سرگرم‌کننده است، گفت: ما اثری نمایشی و سرگرم‌کننده تولید کرده‌ایم، نه یک سریال آموزشی را. هدف اصلی ما قصه‌گویی بوده است و سعی کرده‌ایم درام خلق کنیم. البته در کنارش، به آموزش هم توجه داشته‌ایم؛ اما هدف اصلی‌مان ساخت یک سریال قصه‌گوی سرگرم‌کننده بوده است.
حسینی افزود: اتفاقاً هر چقدر بشود قصه بهتری را تعریف کرد، می‌توان مسائل آموزشی را به‌شکل مناسب‌تری در آن جای داد. در قالب یک سریال جذاب و تماشایی، بهتر می‌توان آموزه‌های حقوقی را به مخاطب منتقل کرد.
افزایش مخاطبان در فصل دوم
وی با تأکید بر استقبال از فصل دوم سریال اظهار کرد: بازخوردها نشان می‌دهد که فصل دوم سریال با استقبال بیشتری مواجه شده است. مردم به سریال «آقای قاضی» لطف دارند. بازخوردها و واکنش مردم چه در فضای عمومی و چه در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که فصل دوم «آقای قاضی» نه‌تنها بینندگان فصل اول را حفظ کرده که بر تعداد آن‌ها افزوده شده است. برای فصل دوم سریال صفحات اختصاصی در شبکه‌های مختلف اجتماعی توسط خود مردم ایجاد شده است.
تهیه‌کننده «آقای قاضی» در تشریح عوامل توفیق این سریال عنوان کرد: تعهد و نگاه حرفه‌ای گروه سازنده سریال مثال‌زدنی بود. همه عوامل وظایفشان را به بهترین شکل انجام می‌دادند. وسواس و کاربلدی کارگردان سریال هم بی‌نظیر بود. آقای مهرگان هیچ موردی را به حال خود واگذار نمی‌کرد و بر همه امور نظارت داشت.
حسینی خاطرنشان کرد: ما با یک گروه کوچک و بودجه محدود توانستیم سریال «آقای قاضی» را تولید و پخش کنیم؛ سریالی که ساختار جدیدی داشت و با استقبال مخاطبان هم مواجه شد. «آقای قاضی» یک نمونه خوب برای این موضوع است که با بودجه محدود و گروه کوچک، ولی کارآمد هم می‌توان سریالی جذاب و دیدنی ساخت.
از دشواری‌های کار با یک گروه 300نفره بازیگران
کارگردانی هر دو فصل سریال «آقای قاضی» برعهده سجاد مهرگان بوده است. این کارگردان جوان درباره مشکلات ساخت سریال «آقای قاضی» تأکید می‌کند: حساسیت‌ها و محدودیت‌هایی برای پرداخت به موضوعات قضایی وجود داشت که در بسیاری از موارد منطقی هم بود. برای مثال، بعضی از موضوعات خیلی پیچیده بود و گره‌گشایی از آن‌ها به زمان زیادی نیاز داشت و نمی‌شد در قالب یک قسمت از سریال به آن پرداخت و روندی طولانی را می‌طلبید. ازسوی‌دیگر، برای رسیدگی به برخی از موضوعات به بیشتر از یک قاضی نیاز بود که با ساختار سریال هماهنگی نداشت.
مهرگان ادامه می‌دهد: یکی دیگر از مشکلات ما کارکردن با ۳۰۰ بازیگر بود که بسیاری از آن‌ها تجربه حضور در مقابل دوربین را نداشتند. این بازیگران باید از تمام رده‌های سنی می‌بودند و از کودک تا افراد سالمند را شامل می‌شدند. کار سختی بود. ابتدا ۶۰۰ بازیگر را بررسی کردیم تا به ۳۰۰ نفر نهایی رسیدیم؛ اما از نتیجه کار خیلی راضی بودیم و این بازیگران از عهده نقش‌هایشان به خوبی برآمدند.
کارگردان «آقای قاضی» درباره انتخاب بازیگر نقش اصلی این سریال نیز می‌گوید: برای نقش قاضی، ابتدا به‌دنبال یک قاضی واقعی می‌گشتیم که بازیگری هم بداند یا با آموزش بتواند به سطح قابل قبولی برسد. با چند قاضی هم آشنا شدیم و جلسات و تمریناتی را هم برگزار کردیم؛ اما نتیجه رضایت‌بخش نبود. به‌هرحال، قاضی در این سریال نقش محوری داشت و بخش عمده‌ای از بار قصه بر دوش او بود. به همین خاطر، تصمیم گرفتیم برای این نقش از بازیگر حرفه‌ای استفاده کنیم.
وی می‌افزاید: با چند بازیگر وارد مذاکره شدیم که کیومرث مرادی، بهزاد خلج را معرفی کرد. خلج سابقه تئاتری دارد و خیلی زود ثابت کرد که برای این نقش مناسب است.
عدالت، مهم‌ترین ویژگی قاضی
مهرگان خاطرنشان می‌کند: عدالت مهم‌ترین ویژگی قاضی خوب است و این مهم باید در تمام جزئیات بازی‌اش مشهود می‌بود. ازطرف‌دیگر، بازیگر نقش قاضی باید ویژگی‌های لازم را از لحاظ ظاهر، صدا و حتی فیزیک می‌داشت که خلج حائز این ویژگی‌ها بود و به‌خوبی توانست از عهده نقش بربیاید.
کارگردان «آقای قاضی» درباره میزان استقبال از این سریال بیان می‌کند: بازخوردهای خیلی خوبی گرفته‌ایم، چه از مردم در سطح جامعه و چه ازطریق پیام‌هایی که برای روابط‌عمومی سازمان صداوسیما آمده است. میزان استقبال از سریال رضایت‌بخش بوده است.
مهرگان با اشاره به نو بودن قالب «آقای قاضی» یادآور شد: پیش از این سریالی مثل «آقای قاضی» کمتر کار شده بود. این موضوع همان‌قدر که می‌توانست کار ما را سخت کند؛، برای مخاطب جذابیت داشت. ساختار سریال هم نو و جذاب بود.
مردم با قوانین حقوقی آشنا نیستند
این کارگردان تصریح کرد: هدف اصلی ما از ساخت سریال سرگرم‌کردن مخاطب بود؛ اما بحث آموزش را هم در مد نظر داشتیم. بسیاری از مردم با قوانین حقوقی آشنا نیستند و تماشای سریال «آقای قاضی» می‌توانست جنبه آموزشی هم برای آن‌ها داشته باشد. البته ملاحظه هم داشتیم که آموزه‌های حقوقی و قانونی را به شکل صحیح و درست به مخاطب ارائه دهیم. در همین زمینه، کار پژوهشی چندماهه‌ای پیش از آغاز تصویربرداری سریال صورت گرفت.
وی افزود: همچنین موضوعاتی را برای پرداخت در اولویت قرار دادیم که مردم بیشتر با آن‌ها درگیرند. اصرار داشتیم به نیازها و دغدغه‌های جامعه بپردازیم. به همین دلیل، در فصل دوم برنامه به مفاسد اقتصادی و موضوعاتی هم که به کودکان و نوجوانان مرتبط می‌شود، توجه کردیم.
مهرگان در پایان تأکید کرد: نظرات مردمی و بازخوردها هم نشان می‌دهد که بسیاری از بینندگان «آقای قاضی» پس‌از این سریال با مسائل حقوقی و قانونی آشناتر شده‌اند.
جذابیت‌ها و روشنگری‌های اجتماعی
به‌باور جبار آذین، منتقد و مدرس سینما و تلویزیون، درام دادگاهی آگاهی‌بخش و جذاب «آقای قاضی» اثری متفاوت، اثرگذار و ارزشمند در عرصه هنرهای نمایشی و تصویری رسانه ملی محسوب می‌شود.
آذین تأکید کرد: سریال «آقای قاضی» به‌همت گروهی از هنرمندان مستعد و کاربلد و حمایت و یاری سیما و همکاری قوه قضاییه تولیدشده و با بهره‌گیری از نویسندگان و پژوهشگرانی مستعد در حوزه‌های تحقیقاتی و میدانی به نگارش درآمده و با هنرآفرینی هنرمندان توانا و کارگردانی و هدایت درست سجاد مهرگان و بازی‌سازی حرفه‌ای کیومرث مرادی و یاوری دیگر هنرآفرینان در قاب تصویر نشسته است.
این منتقد و مدرس سینما و تلویزیون خاطرنشان کرد: سریال «آقای قاضی» به‌دلیل نوع و ماهیت موضوع‌هایش، حساسیت‌ها و جایگاه‌ها و نقش‌های اجتماعی و حقوقی و فرهنگی آن‌ها در جامعه، وجود انواع پرونده‌های قضایی و رخدادهای خلاف قوانین و برخوردهای قانونی و قانون‌مداری و لزوم دقت نظر و پژوهش مکفی و کارشناسانه موضوعات و رویدادها و رعایت اصول ومؤلفه‌های هنری در بازسازی تصویری آن‌ها، تولیدی دشوار می‌نماید؛ به‌ویژه که کاستی‌ها و اشکال‌های احتمالی آن از منظر تیزبین قوه قضائیه، قضات، وکلا و... دور نخواهد ماند و ممکن است محل پرسش و انتقاد قرار بگیرد که البته «آقای قاضی» در مواردی با این وضعیت روبه‌رو شده که با توضیحات لازم تولیدکنندگان و تلاش آن‌ها در رفع پژوهشگرانه و هنرمندانه موارد مورد پرسش، «آقای قاضی» در گام‌ها و فصل‌های بعد موفق‌تر و سربلندتر ظاهر شده است، به‌گونه ای که عوامل آن کوشیده‌اند پاسخ‌های مناسب هنری و حقوقی و پژوهشی را در ساختار هنری و محتوایی این سریال لحاظ کنند.
پردازش هنرمندانه و باورپذیر نمایشی
آذین تأکید کرد: آنچه «آقای قاضی» را از سریال‌ها و برنامه‌های رسمی و مستقیم آموزش مسائل حقوقی و اجتماعی، متمایز و ممتاز می‌کند، پردازش هنرمندانه و باورپذیر نمایشی و شبه‌واقع‌نمایی وقایع و ماجراهای پرونده‌هاست که توانسته همدلی و همراهی و پیگیری مخاطب را برانگیزد و به کسب نمره قبولی از جامعه به‌ویژه خانواده‌ها نائل شود.
این منتقد و کارشناس تصریح کرد: «آقای قاضی» در مقام یک مجموعه ترکیبی هنرمندانه، در ارائه مقبول و مطلوب احکام و باورهای حقوقی به جامعه و ارتقای دانش حقوقی و قضایی و اجتماعی مردم نقش مفید، مؤثر و تعیین‌کننده ایفا کرده تا اثری خوب و آگاهی‌بخش و مردمی تلقی شود. کامیابی‌های این سریال، بیانگر آن است که به‌عنوان یک کار هنری و رسانه‌ای در آگاه‌سازی ملی از مسائل حقوقی به توفیق رسیده است.
به‌گفته آذین، بهزاد خلج ایفاگر نقش قاضی، زحمات و تلاش‌های زیادی را متحمل شده تا بتواند از شخصیت قاضی، یک قاضی باورپذیر بسازد و ارائه دهد.
وی ادامه داد: این اقدام در فصل نخست این سریال، چندان پررنگ نبود و تیپ و بازی‌اش زیاد به دل نمی‌چسبید؛ اما به‌مرور با درک و فهم بیشتر این شخصیت و نزدیک‌تر کردن خودش به ویژگی‌های شغلی یک قاضی و پسند مخاطب، موفق شده «آقای قاضی» را پذیرفتنی کند. جدا از توانایی‌های خلج، باید باور داشت که ایفای نقش قاضی با توجه به جایگاه آن در کشور، سخت است و ممکن است بازهم ازسوی کسانی نمره بالا نگیرد.
نقش بزرگ هنر در فرهنگ‌سازی حقوقی
این منتقد و مدرس سینما و تلویزیون یادآور شد: البته هنوز هم صحنه‌های دادگاه و بحث و جدل شخصیت‌ها، با واقعیت‌هایی که در برخی فضاها و مراودات افراد در دادگاه‌ها می‌بینیم، فاصله دارد که این کاستی می‌تواند به دلیل نمایشی بودن و ضرورت رعایت قواعد درام فیلم‌نامه سریال و مراعات ادب و حرمت اجتماعی باشد. با این‌همه، تلاش برای ایجاد تعادل میان مستند و داستانی بودن ماجراهای سریال دیده می‌شود.
آذین در پایان اظهار کرد: استفاده خوب از کارشناسان حقوقی و قضایی در تولید و کیفیت سریال نمایان است. اقبال عمومی‌به «آقای قاضی» و تأثیر آن در بالابردن دانش عمومی از مسائل حقوقی، نشان‌دهنده سهم و نقش بزرگ هنر و هنرمندان در فرهنگ‌سازی موضوع‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حقوقی در جامعه است و این امر مهم در سیر تحولات محتوایی و ساختاری تولیدات رسانه ملی، جایگاهی رفیع دارد و می‌توان در انتظار آثار برتر و قوی‌تر و غنی‌تری در این زمینه از صداوسیما بود.