رسانه ملی در سال گذشته که همهگیری کرونا بر جامعه سایه افکنده،کوشید نوع تعاملات خود را بهینهسازی و با توجه به نیازها و اقتضائات روز، خوراک رسانهای، فرهنگی و هنری مخاطبان را تامین کند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، مراکز استانی هم در این مسیر همگام با سیاستهای کلان رسانه ملی، حرکتی پویا و فعال را شروع کردند و در ادامه با توجه به اوضاع جغرافیایی، فرهنگی و نیز اقتضائات مربوط به هر یک از استانها، برنامههای کوتاه و بلند مدت خود را به مرحله اجرا درآورند. در این زمینه با عباس زارعنژاد، مشاور معاون امور استانها و دبیر ستاد کرونای این معاونت گفتوگو کردهایم.
در آغاز اعلام رسمی همهگیری کرونا، بحث استودیو سلامت به عنوان نخستین اقدام عملی ستاد مبارزه با کرونای معاونت امور استانها مطرح شد. ضرورت تشکیل این استودیو و اقدامات بعد از آن، چه بود؟
راه اندازی استودیو سلامت در مراکز برای اطلاعرسانی مصوبات ستاد ملی کرونا و پیامهای آموزشی به طور منظم و با هدف افزایش آگاهی مردم استان در خصوص ویروس کرونا و راهکارهای مقابله با آن، از اولین اقدامات ستاد مبارزه با کرونای معاونت امور استانها بود؛ استودیویی که تولیدات آن با کیفیت و کمیت قابل قبول و در کمترین زمان ممکن، تاثیر زیادی داشت.
آیا در مجموعه شبکههای استانی، کاری که نشاندهنده اقدام عملی سریع و به موقع معاونت باشد، صورت گرفتهاست؟
هویت بصری، یکی از جلوههای اساسی و مصادیق بیرونی سیاستهای کلان رسانهای به شمار میرود به همین دلیل حک آرم نوشتار «با تکیه بر خدا، کرونا را شکست میدهیم»، «ماسک بزنیم» و «در خانه بمانیم» بر قاب 33 شبکه سیمای مراکز از همان ابتدا جزو اولویتها بود و اجرایی شدن آن، از سوی ستاد مبارزه با کرونای معاونت امور استانها ابلاغ شد.
البته باید به نکات دیگری هم اشاره کرد، برای نمونه، همراهی مسئول این ستاد در سفرهای استانی معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سفر به ۲۸ استان کشور و شرکت در جلسات ستاد استانی مقابله با کرونا، اقدام دیگری بود که به عنوان یک اصل و ضرورتی انکارناپذیر در دستور کار قرار گرفت، چرا که بدون هماهنگی و یکدست بودن سیاستها، نمیتوان انتظار نتیجهگیری مطلوب از کارها را داشت. ضمن اینکه انجام دادن امور به صورت بخشی و فارغ از راهبردهای کلان ملی، مشلاتی را پیش رو قرار میدهد که در نهایت موجب عملکرد نامناسب و گاه متناقض با امور جاری میشود.
علاوه بر برنامههای اختصاصی با محوریت مقابله با کرونا، چه تغییری در دیگر برنامههای شبکههای استانی رخ داد؟
پخش برنامههای ثابت صبحگاهی، شبانه و خانواده با رویکرد اطلاعرسانی و آموزش به صورت جُنگ و مبتنی بر فضای پرنشاط، امیدآفرین و سرگرمکننده، از دیگر ابلاغهای ستاد مبارزه با کرونای معاونت امور استانها به مراکز بود.
علاوه بر این، نمایش عکسها و تصاویر مرتبط با موضوعات مختلف بهداشتی و سلامت در رادیو نمای مراکز هم به عنوان یکی از راهکارهای تعامل بیشتر و دو سویه میان مخاطبان و شبکههای استانی، تاثیر بسزایی در همدلی جمعی و همراهی مخاطبان با سیاستهای کلان ملی در مقابله با کرونا داشت. شایان ذکر است که تعداد بارگذاری و نمایش این تصاویر به 800 هزار مورد رسیدهاست.
اگر بخواهیم به زبان آمار و ارقام، برخی از فعالیتهای شبکههای استانی را در این زمینه بیان کنیم باید به تولید ۵۰ برنامه کوتاه فاخر در حوزه آموزش عمومی، حول محور شبکه شما به منظور پخش از مراکز اشاره کنیم؛برنامههایی که برخی از آنها پخش شدهاند و بعضی دیگر به زودی روانه آنتن میشوند. تولید بسته های موشنگرافی، عکسنوشته، اینفوگرافی، ویدئوکلیپ و پخش تعاملی در صدا، سیما، خبر و باز نشر آنها در کانال ها و پایگاههای اطلاعرسانی پرمخاطب استان، تغییر کنداکتور سیما و افزایش پخش فیلمهای سینمایی، برنامه های طنز و سرگرمکننده برای کودکان و سایر اعضای خانواده و ارائه آموزش های سرگرمکننده و ورزشی در خانه برای ترغیب خانواده ها به ماندن در خانه هم در همین زمینه بودهاست. در این میان، شبکههای استانی به همه مخاطبان با هر ویژگی و مشکلی توجه داشتهاند، به طوری که در بخشنامههای جدید، استفاده از رابط ناشنوایان در برنامه های سلامت محور با جدیت بیشتر در دستور کار قرار گرفت. تولید و پخش تله فیلم «مرغ دریایی» در مرکز خوزستان به عنوان نخستین تله فیلم مراکز با موضوع مجاهدت های مدافعان سلامت در کشور در مجموعه صداوسیمای استانها صورت گرفت. مستندهایی نیز از فعالیتها و خدمات نیروهای درمانی و گروههای جهادی با هدف تجلیل از این عزیزان و ترویج فرهنگ خدمت و ایثار و مراحل مختلف اجرای طرح شهید سلیمانی با مشارکت نهادها، دستگاههای اجرایی و ستاد مبارزه با ویروس کرونای استان، از جمله مستند 10 قسمتی «قرارگاه» در صدا و سیمای ط اردبیل هم در همین زمینه تهیه شد.
آیا در صدای استانها نیز همانند سیمای مراکز، برنامه ویژهای تدارک دیده شد؟
تولید و پخش پیامهای بهداشتی یک دقیقه ای رادیویی، با تکیه بر ظرفیت بالا و گستردگی مخاطبان رادیوهای استانی، از دیگر اقداماتی بود که صداوسیمای مراکز به آن توجه داشتند و بر مبنای شیوهنامههای ستاد مقابله با کرونای معاونت امور استانها، به تولید و پخش آن اهتمام ورزیدند.
در این میان، تولید گزارش های خبری از کارخانه های تولید تجهیزات بهداشتی و خدمات آنها در ایام همهگیری بیماری کرونا برای اطمینان بخشی به مردم هم، در دستور کار قرار داشت.
شبکههای استانی چه برنامههایی را برای کاهش اضطراب ناشی از شیوع ویروس کرونا تدارک دیدهاند؟
اضطراب ناشی از شیوع ویروس کرونا به خصوص در اوایل همهگیری این بیماری، موجب شد بسیاری از مردم دچار مشکلات روحی و روانی شوند و آسیب ببینند. از دیگر سو با توجه به مذهبی بودن جامعه ایرانی و تاثیر ارتباط معنوی بر سلامت روح و روان، برقراری ارتباط زنده با حرمهای مطهر در مراکز خراسان رضوی، قم و فارس با توجه به بسته بودن اماکن مذهبی و حرمهای مطهر، جزو برنامههای خاص مراکز بود.
برگزاری مسابقه های رادیویی و تلویزیونی و کتابخوانی در فضای مجازی، برای ایجاد سرگرمی و تشویق مردم به مطالعه، با شعار «در خانه بمانیم»، تولید قطعات موسیقی و نماهنگ در حمایت از نیروهای درمانی از جمله موسیقی «زنده باد ایران» در مرکز فارس و کلیپ «سربازان سفید» در مرکز اردبیل با حضور مدافعان سلامت، آموزشهای سرگرمی و ورزشی در خانه برای ترغیب خانوادهها به ماندن در خانه و استفاده از رابط ناشنوایان در برنامههای سلامت محور، از دیگر اقدامات دیگر در این زمینه به شمار میروند. البته اقدام مهم دیگر، حضور همه روزه متخصصان، کارشناسان علوم پزشکی و روانشناسان در برنامههای ثابت، پرمخاطب و زنده رادیو و تلویزیون برای اطلاعرسانی، آگاهسازی و آموزش راههای پیشگیری از بیماری بود.
البته باید به مجموعهای از دیگر اقدامات و برنامهها هم اشاره کرد، مثل حضور گروه های گزارشی در محلهای بستری بیماران کرونایی و تجلیل از نیروهای درمانی، پزشکان و پرستاران، تهیه گزارشهای تولیدی در حوزه اقدامات علوم پزشکی و گزارشهای مردممحور با تاکید بر همدلی و عزم عمومیبرای مبارزه با کرونا در بخشهای خبری، قرائت اطلاعیه ها، اطلاع رسانی و پوشش اخبار اقدامات طرح شهید سلیمانی در برنامه های ثابت، ویژه و بخش های خبری صداوسیمای مراکز.
تهیه گزارش از مراحل مختلف اجرای طرح شهید قاسم سلیمانی (طرح مدیریت و کنترل اپیدمیکرونا به شیوه محله محور) با هدف شکستن زنجیره انتقال کووید۱۹ با سه مولفه مراقبت، حمایت و نظارت، پوشش فعالیتهای خیرخواهانه مردم در ضد عفونی معابر عمومی و کمک به همنوع، تولید گزارش های خبری از کارخانه های تولید لوازم بهداشتی و خدمات آنان در ایام درگیری بیماری کرونا برای اطمینان بخشی به مردم، همکاری با آموزش و پرورش استان برای تولید، پخش و بازپخش برنامه های آموزشی مقاطع مختلف تحصیلی، تهیه، تولید و پخش برنامه های آموزشی در مراکز و ارسال به شبکه آموزش برای پخش از جمله برنامه های «تعطیل نیست» از سیمای مرکز چهارمحال و بختیاری شامل10 برنامه 25 دقیقه ای، «نیمکت» در مرکز مازندران با تولید چهار برنامه 30 دقیقهای و برنامه «مدرسه تلویزیونی» در سیمای مرکز خراسان جنوبی در شش قسمت 20 دقیقهای و برقراری ارتباط زنده با حرمهای مطهر در مراکز خراسان رضوی، قم و فارس با توجه به بسته بودن اماکن مذهبی و حرمهای مطهر از دیگر برنامهها به شمار میروند. در پایان از اهتمام ویژه و راهبردی معاون امور استانها که در این مسیر پشتیبان جدی اقدامات ستاد مقابله با همهگیری کرونای این معاونت بودند، تشکر ویژه دارم. همچنین از مدیران محترم ستادی و بهویژه مدیران کل مراکز و تمام همکاران تهران و مراکز سپاسگزارم.