شبکه یک سیما اکنون سریال«بعد از آزادی» را روی آنتن دارد؛ سریالی که پخش آن از ۲۷ آذر در ۳۴ قسمت آغاز شده است.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، این سریال روایتگر زندگی جوانی است به نام عارف که در یک کارگاه شراکت دارد؛ اما دچار مشکلاتی میشود و ناچار است برای اثبات خودش تلاش کند. در«بعد از آزادی» بازیگران پیشکسوت و توانمندی همچون اصغر همت، رضا داوودنژاد، اندیشه فولادوند، رویا جاویدنیا، خسرو شهراز، قاسم زارع و امید روحانی نقش آفرینی میکنند. البته این سریال از بازیگران جوان تلویزیون و تئاتر که کمتر در قاب تصویر دیده شدهاند بهره برده که بازیهای قابل قبولی ارائه داده اند که میتوان به بازی مرتضی اسماعیلکاشی، سام کبودوند، رامین سیار دشتی و زنده یاد ارشا اقدسی اشاره کرد. سریال «بعد از آزادی» به کارگردانی محمدعلی باشه آهنگر، تهیهکنندگی سعید سعدی و نویسندگی نیلوفر محلوجی ساخته شد. در این گزارش با نویسنده و رامین سیار دشتی، بازیگر این سریال همکلام شدهایم.
این اثر قبل از کرونا نوشته شده بود
محلوجی نویسنده سریال«بعد از آزادی» درباره شکلگیری فکر اولیه آن میگوید: فکر ساخت سریال به زمانی برمیگردد که با مدیر فیلم و سریال شبکه اول سیما در سال ۱۳۹۶ گفتوگو کردم. سه طرح ارائه دادم که یکی از آنها«بعد از آزادی» بود. فکر اولیه بر این اساس شکل گرفت که به مشکلات زندانیان در جامعه پس از گذراندن محکومیت، پرداخته شود.
وی اضافه میکند: به طور مثال ممکن است یک نفر پای چوبه دار برود و رضایت خانواده شاکی را بگیرد و به جامعه برگردد، ولی همیشه اسم«قاتل» روی اوست. این آدمها سخت میتوانند به بازار کار برگردند و روابط خانوادگی خود را دوباره شکل دهند، بماند در دوره ای که در زندان هستند چه آسیبهایی ممکن است به خانوادهشان برسد، مخصوصاً به بچهها. این طرح تصویب شد و در سال ۱۳۹۶ برای نگارش سریال با سازمان قرارداد بستم، بعد تهیهکننده و کارگردان اضافه شد و با مشورت کارشناس سازمان کار جلو رفت. در سال ۱۳۹۷ سعید سعدی به عنوان تهیهکننده به کار اضافه شد و با انتخاب او و گروه، محمدعلی باشه آهنگر به کارگردانی انتخاب شد و در آن مقطع فیلمنامه نیز به پایان رسید.
به گفته وی، کارگردان از بین چند طرح پیشنهادی، «بعد از آزادی» را انتخاب کرد و نظرهایی داشت، چون یک سال از نگارش فیلم نامه گذشته بود و ما تحت نظر او و به خواست تهیه کننده فیلم نامه را بازنویسی کردیم.
محلوجی با بیان اینکه در بازنویسی خیلی چیزها تغییر کرد، ادامه میدهد: سریال از 30 به ۳۵ قسمت تبدیل و قرار شد ۴۰ قسمت شود. کارگردان ذهن بسیار خلاقی دارد و مدام نظر می داد و من پا به پای گروه همراه بودم.
وی اضافه میکند: باشه آهنگر برای انتخاب بازیگر از من دعوت میکرد و در دفتر تهیهکننده نظراتم را میدادم. انتخاب بازیگر به مناسبات زیادی ربط پیدا میکند؛ اینکه در آن برهه زمانی چه بازیگری وقت آزاد داشته باشد، چه کسی برای تلویزیون بازی میکند و آیا اصلا مبلغ قرارداد را میپذیرد یا نه؛ همچنین نمیتوان گفت قطعاً فلان بازیگر میآید و نقش را میپذیرد، ولی در کل خودم از اینکه سراغ چهرههایی رفتهایم که در تئاتر بازیگران برجستهای هستند، خیلی راضی هستم. مثلاً شخصیت عارف به نظرم همان چیزی بود که از لحاظ ظاهری تصور میکردم.
وی میافزاید: قرار بود ۴۲ قسمت پخش شود، ولی در نهایت ۳۲ قسمت روی آنتن میرود که حذفیات کمی نیست و دقیقاً نمیدانم چند قسمت در تدوین در آمد، چون ضرباهنگ فیلمنامهای که نوشته بودم با پلانهایی که باشه آهنگر میگرفت، متفاوت بود. باشه آهنگر، کارگردان سینما بود و فضاسازیاش ممکن است طولانیتر کرده باشد.
وی میگوید: این اثر قبل از کرونا نوشته شده بود و قبلاً ماجراهای اقتصادی متفاوتی برای مردم پیش آمد و در این چند سال خیلی چیزها تغییر کرده و اگر در زمان خودش پخش میشد بهتر میتوانستیم درکش کنیم.
خارج شدن«مهران» از کلیشههای رایج
رامین سیار دشتی، بازیگر نقش مهران در«بعد از آزادی» میگوید: برای تولید این سریال خیلی زحمت کشیده شد و امیدوارم خیلی زیر تیغ ممیزی نرفته باشد. ما حدود ۴۰ قسمت ضبط کردهایم، ولی الان شنیدهام که ۳۲ قسمت روانه آنتن میشود. امیدوارم زحمتهای تهیهکننده و کارگردان و بقیه عوامل حیف نشده باشد. تا اینجای کار که شاهدش هستم قصه جذابی دارد و بیننده را درگیر میکند و به دنبال خود میکشاند.
وی میافزاید: متاسفانه من به عنوان بازیگر تئاتری که گاهی سراغ کار تصویر میروم، دو بار تجربه داشتم که در سریالی بازی کردم که به پخش نرسید یا دیرتر از موعد پخش شد. نمونه بارزش سریال «سرزمین کهن» بود که هنوز در پخش بلاتکلیف است. «بعد از آزادی» هم بعد از گذشت دو سال و نیم روی آنتن رفت و مطمئناً دچار جرح و تعدیل شده است، به نظرم اتفاقی است که باید برایش چاره جویی شود. قطعاً اگر کاری سر وقت پخش نشود ممکن است شرایط عوض شود و بازخورد لازم را نگیری.
این بازیگر درباره نحوه دعوت به همکاریاش میگوید: حسین باشه آهنگر جزو هنرمندانی است که با بچههای تئاتر خیلی در ارتباط است و خودش هم در مقطعی، کار تئاتر انجام می داد. هم خودش و هم محمدعلی باشه آهنگر با بچههای تئاتر در ارتباط هستند و به آنها توجه دارند و من هم بخت این را داشتم که با کارگردانی کار کنم که ارزش بازیگران تئاتر را میداند و به آنها ارج مینهد.
وی تصریح میکند: در تلویزیون با افرادی کار کردهام که حساسیت محمدعلی باشه آهنگر را نداشتند. باشه آهنگر از آن دست کارگردانهایی است که بسیار روی بازی وسواس دارد و حواسش هست و اگر بازیگر در آن لحظه نتواند درست اجرا کند مطمئناً به آسانی از کار نمیگذرد. در این سریال هم در جند پلان، آن چیزی که باید اتفاق نمیافتاد و این موضوع یکی، دو بار درباره من و بازیگر روبهرویم اتفاق افتاد و باشه آهنگر آن پلان را نگرفت و گفت: «فکر میکنم امروز آماده نیستید» و این میزان دقتش خیلی برایم ارزشمند است.
وی درباره رسیدن به نقش«مهران» قصه توضیح میدهد: هر شحصیتی در داستان، شناسنامه و ویژگیهایی دارد و چیزی که در شخصیت«مهران» پررنگ است این است که به سبب اعتیادش داروهای مخدر و محرک مصرف میکند و به نوعی وضعیت خانوادگی به هم ریختهای دارد. او با همسرش«سیمین» مشکل دلرد و زندگیشان در حال فروپاشی است. او پدری دارد که از او حمایت نمیکند و همه اینها اطلاعاتی به من بازیگر میدهد، ولی برای باورپذیر کردن نقش فکر کنم همیشه مهمترین کاری که بازیگر باید انجام بدهد این است که قالبها را بشکند و بیشتر به رفتار و گفتار آدمهای مشابهی که در واقع به شکل شخصیت مورد نظر روی کاغذ آمده است، دقت کند.
وی ادامه میدهد: مهمترین کاری که بازیگر برای ارائه نقش باید انجام بدهد این است که آدمهای اطرافش را خوب ببیند. ما از پیش از انقلاب تاکنون بازیگران بزرگی داشتهایم که در نقش یک معتاد ظاهر شدهاند و اغلب آنها هم درخشان بودهاند. تمام تلاشم برای ارائه نقش«مهران» این بود که آدمی را به تصویر بکشم که ممکن است نمونهاش را خیلی در اطراف خودمان ببینیم؛ آدمهایی که اسیر اعتیاد هستند، ولی رفتارهای یک معتاد را از آنها نمیبینیم.
سیار دشتی اضافه میکند: برای این سریال به مرکز بازپروری معتادان رفتیم. البته قبل از آن اطلاعاتی درباره آدم هایی که مواد محرک مصرف میکنند، گرفته و خوانده و تصویری هم دیده بودم، ولی داشتن برخورد نزدیک با این آدم ها تجربه بسیار جذابی برایم بود. تلاشم در سریال این بود که «مهرانی» را به تصویر بکشم که برای مخاطب باورپذیر باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا از نتیجه سریال راضی هستید، توضیح میدهد: خوشحالم که این فرصت را داشتم که در کنار این هنرمندان با رهبری کارگردان کاربلد و دلسوز و تهیهکننده فهیم اثر که برای بازیگر تئاتر ارزش قائل است، باشم، چون کم پیش میآید شخص در جایی قرار بگیرد که به تجربه و حضورش احترام بگذارند. امیدوارم سریال آن گونه که باید دیده شود و همه مزد زحماتشان را از این منظر بگیرند.
رامین سیار دشتی که خاستگاه اصلیاش تئاتر است با اشاره به تفاوت بازی در تئاتر با تلویزیون توضیح میدهد: فرق اصلیاش این است که در تئاتر، بازیگر به طور مستقیم با تماشاگر ارتباط برقرار و با نقشش به طور کامل در روی صحنه زندگی میکند و این ارتباط مستقیم در کار تصویر وجود ندارد، بنابراین هوشمندی و دقتی که بازیگر تصویر باید داشته باشد حفظ راکورد و تداوم حسی در بازی است و باید حواسش باشد که در چند لحظه قبل درچه حالت و حس و هیجاناتی بوده است.