بازتاب رسای رسانه ملی از غرب جهان

سازمان ملل متحد به عنوان نهادی که همکاریهای سیاسی و اقتصادی گستردهای در میان نظام های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، و حقوقی در ساختار کنونی روابط بین الملل برقرار می‌کند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سازمان ملل متحد، کانون اصلی گردهمایی‌ها و برگزاری مذاکرات و مباحث در زمینه صلح و امنیت بین المللی است. نقشی که این سازمان برای حفظ صلح به عهده دارد، به شکل ممانعت، یا محدود کردن درگیریها و در نهایت، استقرار صلح، نمودار شده است.

به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، با توجه به جایگاه ویژه و نقش اساســی سازمان یاد شده، رصد وقایع و رویدادهای سازمان ملل متحد در زمینه‌های سیاســی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و فرهنگی و نیز جمع آوری و ارسال اخبار با توجه به اولویت ها و ارزش های خبری رسانه ملی بر عهده دفتر نمایندگی سازمان در نیویورک، گذاشته شده است.

علی رجبی، خبرنگار ارشد ســازمان صداوسیما، به عنوان مدیر دفتر نمایندگی سازمان صداوسیما در نیویورک فعالیت می‌کند. وی که با زبان‌های اسپانیایی، عربی و انگلیسی آشنایی دارد، دارای 22 سال ســابقه خبرنگاری داخلی در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی است. در کارنامه وی، عناوینی چون خبرنگار و مدیر خبر صداوسیما در افغانستان، خبرنگار و مدیر خبر صداوسیما در عراق و مدیر نمایندگی رسانه ملی در منطقه امریکای لاتین (ونزوئلا) ثبت شده است. با وی گفت وگو کرده ایم تا با چگونگی عملکرد این دفتر آشنا شویم.

 -لطفا از دفتر نمایندگی رسانه ملی در نیویورک بگویید و اینکه از چه زمانی راه اندازی شد؟

نمایندگی ســازمان صداوسیما در نیویورک، در اصل نمایندگی رسانه ملی در سازمان ملل متحد است که دو دهه پیش راه اندازی شد. این دفتر ارتباطی با کشور محل استقرار، یعنی آمریکا ندارد. از زمان تأسیس نمایندگی صداوســیما در سازمان ملل تاکنون، نوع روادیدی هم که برای نمایندگان صداوسیما صادر شده، روادیدی بسیار محدود بوده است که صرفا برای یک بار ورود و یک بار خروج صادر شده است و به جز یک استثنا و در شرایطی خاص، هیچگاه امکان سفر به ایران در طول مدت مأموریت وجود نداشته و این موضوع همواره یکی از مشکلات این مأموریت بوده است. البتــه آمریکا این نوع ویزا را فقط به خبرنگاران و نمایندگان رســانه ای جمهوری اســلامی ایران و یکی دو کشور دیگر ارائه می‌کند و خبرنگاران و نمایندگان رسانه‌های سایر کشورها، با روادید خبرنگاری در سازمان ملل مستقر می‌شــوند و آزادانه می‌توانند به کشور خود و همینطور به منظور پوشش تحولات مختلف خبری به مناطق مختلف کشور آمریکا سفر کنند، در حالیکه این امکان برای خبرنگار صداوسیما در نیویورک وجود ندارد. بر اساس روادیدی که برای نماینده صداوسیما در نیویورک صادر می‌شود، وی حق ندارد از محدوده مشــخص شده از سوی دولت آمریکا خارج شود، یعنی در همه مدت اســتقرار در نیویــورک، رفت و آمدها صرفا محدود به تعدادی خیابان و منطقه ای مشخص است.

-از چگونگی و میزان همکاری‌های حرفهای و رسانهای دفتر نمایندگی نیویورک با سازمان ملل متحد صحبت کنید. آیا تعامل و ارتباط با این سازمان، انتظارات سازمان صداوسیما را در راه رسیدن به اهداف ویژه رسانه ای برآورده کرده است؟

آنچه ســازمان ملل متحد برای دفتر صداوسیما فراهم و برای آن مجوز صــادر می‌کند، امکان حضور در این ســازمان به منظور پوشــش خبری نشست های مختلف مجمع عمومی ســازمان ملل، شورای امنیت و سایر بخش های زیرمجموعه این ســازمان است. در این چارچوب، ما این امکان را داریم که از جلســه‌های مختلف تصویربرداری و خبرهای مکتوب آنها را از نزدیک جمع آوری کنیم و با افراد، شخصیت ها و نمایندگان کشورهای مختلف مصاحبه کنیم. از آنجاکه آمریکا میزبان سازمان ملل متحد است، به طور طبیعی، این سازمان نمی‌تواند در هیچ دورهای مستقل از اعمال نفوذ شدید آمریکا فعالیت کند. از این رو، هیچگاه از نشست های مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نتایجی که ملت ها، یا کشورهای مستقل انتظار دارند حاصل نمی‌شود.

-آیا نمایندگی صداوسیما در نیویورک این امکان را دارد که درباره کشور آمریکا و جامعه این کشور آزادانه گزارش تهیه کند؟

خبرنگار صداوســیما در نیویورک، برای فعالیت خبری در سازمان ملل مجوز دارد و برای کار خبری، یا هرگونه تولید تلویزیونی و رادیویی در خارج از دیوارهای سازمان ملل متحد هیچگونه مجوز قانونی ندارد و حساسیت ها و پیرو آن، مراقبت های ویژه ای درباره نحوه رفت و آمد و فعالیت خبری خارج از سازمان ملل برای ما وجود دارد. دفتر صداوسیما در نیویورک همانگونه که عرض کردم، نمایندگی سازمان صداوسیما در ســازمان ملل متحد است و میزبان سازمان ملل هم ایالات متحده آمریکاست که سطح و نوع ارتباط سیاسی آمریکا با جمهوری اسلامی ایران نیز کاملا روشن است. بنابراین، همانگونه که حتی برای تردد نماینده صداوســیما در محل مأموریت، محدودیت جغرافیایی در نظر گرفته شده است، برای فعالیتهای خبری و رســانه ای نیز محدودیت های ویژه تعیین شده است، به طوری که به هیچ عنوان به نمایندگی صداوســیما در ســازمان ملل، اجازه برنامه سازی، تولید، یا مصاحبه در خارج از سازمان ملل متحد داده نشده است. با این حال، از آنجاکه سازمان ملل متحد همواره حوزه خبری بسیار مهم و معتبری در عرصه بین المللی بوده است و همه کشورها و رسانه‌های مهم و معتبر دولتی و غیردولتی دنیا در آن نمایندگی دارند، طبعا، حضور سازمان صداوسیما نیز در این سازمان بین المللی ضروری است و در نگاه فعالان رسانه ای بین المللی، به عنوان نمادی از حضور رسانه ای فعال جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی تلقی می‌شود.

-عملکرد دفتر نمایندگی رســانه ملی در نیویورک در زمینه تولیدات رادیویی و تلویزیونی و نیز پوشش خبری چگونه است؟ چه ملاحظاتی برای اقدامات دفتر وجود دارد؟

با وجود همه تفاوتهایی که از نظر محدودیتها، دفتر نیویورک با سایر دفاتر خارج از کشور سازمان دارد، تلاش شده است که همه ظرفیت های موجود برای بازتاب رویدادها و واقعیت های جامعه آمریکا به کار گرفته شود، به طوری که در چهــار ماه اخیر، بیش از 80 گزارش خبری تلویزیونی و رادیویی از تحوالت و رویدادهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، رسانه ای، اقتصادی، و بهداشتی آمریکا و نیز رویدادها و جلســات مهم سازمان ملل و شورای امنیت تهیه، ارسال و در بخشهای اصلی خبری صداوسیما پخش شده است. در حوزه خبری سازمان ملل در این مدت علاوه بر پوشش رویدادهای مهم جهانی در سازمان ملل، رویدادهای مرتبط با ایران و همینطور اتفاقات و جلسات مربوط به جبهه مقاومت پوشش خبری و انعکاس داده شده است. اما لحظه مهم درباره فعالیت دفتر نمایندگی نیویورک این است که خبرنگار صداوسیما به عنوان نماینده این سازمان در سازمان ملل، موظف است که در پوشش خبری برنامه‌ها و رویدادهای رسمی ســازمان ملل متحد حضور فعال داشته باشد؛ در نشست های خبری بخشهای اصلی حضور پیدا کند و بر همین اساس هم دبیرخانه سازمان ملل متحد سالانه مجوز حضور و فعالیت این دفتر را تمدید می‌کند.

-درباره نحوه فعالیت خودتان در این دفتر توضیح دهید.

دفتر ســازمان صداوســیما در ساختمان اصلی 45 طبقه ای سازمان ملل متحد قرار دارد. از نگاه دبیرخانه ســازمان ملل متحد و به ویژه بخش رسانه ای آن، نمایندگی سازمان صداوسیما در این ســازمان از نمایندگی‌های خوشــنام و معتبر است که بیش از دو دهه در سازمان ملل حضور فعال داشته است. روزانه چندین جلسه و دیدار در بخش های مختلف سازمان ملل از جمله مجمع عمومی، شورای امنیت، شورای اقتصادی، اجتماعی، و کارگروههای فرعی متعدد آن برگزار می‌شود. خبرنگار و مسئول نمایندگی صداوســیما در سازمان ملل هر روز هفته از ســاعت ابتدایی صبح، بعد از دریافت جدول ساعت و محل جلسه‌ها، تک تک آنها را رصد و از نزدیک پیگیری می‌کند و با حضور در تالارها و ســالن‌های مختلف سازمان ملل مراقب است تا خبر و رویداد مهمی را از دست ندهد. تعداد برنامه‌ها، دیدارها و جلسات رسمی‌که هر روز در سازمان ملل برگزار می‌شود بســیار زیاد است. بخشهای خبری رســانه ملی ما نه مجالی برای پرداختن به همه آنها دارد و نه اصال برخی از این اخبار در اولویت رســان‌های ســازمان قرار دارند. با این حال، از میان اهم مــوارد، رویدادهای مهم رصد و بــه تهــران منعکس می‌شــود و علاوه بر تهیه و ارســال خبر مکتــوب رویــداد، گزارشهایــی هــم مختــص تلویزیون و هم ویژه رادیو تهیه و به تهران ارســال می‌شود. حضور در نشســتهای خبری مقامات رســمی سازمان ملل و همینطور نشستهای خبری جلسات مهم شــورای امنیت هم از برنامه‌های هر روز در سازمان ملل است. عــاوه بــر ایــن،در چارچوب وظایف و مســئولیت های محوله به عنوان خبرنگار و نماینده صداوسیما در نیویورک، هر روز در کنار پوشش و رصد تحوالت سازمان ملل، همه رویدادها و تحوالت مهم آمریکا از جمله جلسات و اتفاقات مربوط به کاخ سفید، کنگره و بخشهای مختلف حکومت این کشور رصد می‌شود. در این چارچوب، روزانه علاوه بر رسانه‌های اصلی تلویزیونی و مکتوب آمریکا، رسانه‌های محلی و شبکه‌های تلویزیونی که در بیرون از آمریکا کمتر شناخته شده اند نیز برای اشراف بر رویدادها و اخبار پی‌گیری می‌شود.

-از مشکلات عمده دفتر نیویورک در آن سوی دنیا با توجه به دوری مسافت بفرمایید. در این زمینه با چه سختی‌هایی مواجهید؟

اختلاف ساعت هشت و نیم ساعته نیویورک با تهران، از ویژگی‌های کار در این نمایندگی است که به برنامه ریزی و زمانبندی خاصی نیاز دارد. بنابر این، بعد از پایان کار روزانه در سازمان ملل و تهیه گزارش ها و اخبار روزانه، تازه ســاعت اداری سازمان در تهران از ساعت 00:12 نیمه شب نیویورک آغاز می‌شــود و بخش دوم کار دفتر، یعنی تلفنهای کاری و پیگیری‌های اداری را باید از این ساعت شروع کنیم. اگرچه همیشه مدیران و کارشناسان پرتلاش ستادی در هر ساعت از شبانه روز که به ارتباط تلفنی و پیگیری نیاز بوده است، بدون مضایقه و با دلسوزی، پاسخگوی تلفن‌های ما بوده اند. بیشتر شبها هم برای اینکه گزارش آخرین رویداد مهم منطقه، یا سازمان ملل را برای بخش خبری نیمروزی آماده و ارسال کنم، کار بنده دست کم تا حدود ساعت 00:3 بامداد به طول می‌انجامد.

-مهمترین رویدادهای محل مأموریت که در مدت حضور خود پوشش خبری داده اید چه مواردی بوده است؟

ابتدای حضور بنده در محل مأموریت، با سفر رئیس جمهور کشورمان به سازمان ملل همزمان شد. نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد که هر سال در روزهای آغازین مهر برگزار می‌شود، مقطعی بسیار پرکار و متراکم در تقویم کاری ســازمان ملل است به طوری که در زمان برگزاری این اجالس سالانه و حضور رئیس جمهور و هیئت همراه، به مدت حدودا یک هفته به دلیل تراکم شدید کاری، جلسات، مصاحبه‌ها، سخنرانی‌ها، و برنامه‌های متوالی و حساسیت زیاد آنها، کار کاملا 24 ساعته است. علاوه بر حضور در برنامه‌ها و جلسات، ارتباط های مستقیم متعدد تلویزیونی و رادیویی با بخش های متعدد خبری و غیرخبری صداوسیما، تهیه و تدوین گزارشهای خبری برای شبکههای مختلف رادیو و تلویزیون و هماهنگی‌های الزم با رئیس جمهور به منظور تسهیل بازتاب رسانه ای سفر رئیس جمهور، بخش هایی از کار ما در این اجلاس سالانه است. علاوه بر این رویداد مهم در حوزه خبری ســازمان ملل متحد، آبان گذشته هم انتخابات میان دورهای آمریکا برگزار شد که در نوع خود رویدادی مهم محسوب می‌شود. در زمان برگزاری این انتخابات، رصد مستمر رویدادهای مرتبط با انتخابات، رأی‌گیری و اعلام نتایج و آرایش سیاسی آن بسیار مهم است. در این مقطع هم به طور مســتمر علاوه بر تهیه گزارش های خبری برای بخش های مختلف رادیو و تلویزیون، تلاش شد که در ارتباط زنده رادیویی و تلویزیونی، ابعاد مختلف این رویداد مهم سیاسی در ایاالت متحده آمریکا تبیین شود.