عطش و علاقه مردم برای دستیابی به اطلاعات پزشکی همیشه رو به فزونی است و سوالات مردم در این حوزه تمام‌نشدنی است، اما اینکه مردم چقدر باید به یافته‌های پزشکی دسترسی داشته باشند، پرسشی است که همواره مطرح میشود. پزشکی دانشی همیشه در حال تغییر و سرشار از جزئیات بی‌حد و حصر و ظرایف بسیار است. بنابراین آگاهی مردم از دانش پزشکی هیچ‌‌وقت عمیق و کاملاً معتبر نخواهدبود. خود پزشکان نیز بر این باورند بیمار نباید خیلی وارد جزئیات علم پزشکی شود چون سبب ایجاد وحشت یا بروز و تشدید افکار و رفتارهای وسواسی در بیمار یا همراهان وی میشود. از این رو برنامه‌های سلامت‌محور تلویزیون بدون اینکه به موضوعات تخصصی پزشکی ورود کنند با هدف پیشگیری و نیز درمان بیماری‌ها روی آنتن می‌روند. این برنامه‌ها تلاش می‌کنند با ارائه اطلاعات بهداشتی به نیاز مخاطب در زمینه پیشگیری و چگونگی درمان بیماری‌شان کمک کنند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، برنامه گفت‌وگو محور «طبیب» با همین هدف در مسیر اطلاع‌رسانی در حوزه سلامت و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها، هر روز میزبان متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی است. این برنامه که با هدف ارتقای سطح دانش افراد در حوزه سلامت و پیشگیری و شناخت برخی مشکلات زمینه ای بیماری‌ها تولید شده، به تهیه‌کنندگی علی زاهدی و اجرای پیمان طالبی از شنبه تا چهارشنبه هر روز ساعت ۱۱:00مخاطبان بی شماری را پای تلویزیون می‌نشاند. از این رو با ناصر کریمان یکی از تهیه‌کنندگان«طبیب» و مشاور مدیر شبکه سه سیما گفت‌وگویی در این زمینه داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
با توجه به پیشینه برنامه «طبیب» در حوزه سلامت سیما، مهم‌ترین ویژگی این فصل چیست؟
مهم‌ترین ویژگی«طبیب» ارتقا دادن آگاهی عمومی و پیشگیری از بیماری‌هاست. «طبیب» با تکیه بر دانش و تجربه کارشناسان برجسته، اطلاعاتی جامع و کاربردی در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. این برنامه نه تنها موضوعات مهم و به‌روز پزشکی را پوشش می‌دهد، بلکه با ارائه راهکارهای عملی و مشاوره‌های تخصصی، به مردم کمک می‌کند تا درمسیر سلامتی گام‌های استوارتری بردارند.
تمرکز این برنامه بیش‌تر بر چه موضوعاتی در حوزه پزشکی است؟
«طبیب» با تمرکز بر کیفیت و دقت، محتوایی متنوع از جمله مباحث تخصصی پزشکی، معرفی روش‌های نوین درمانی، وتوجه به تغذیه و سبک زندگی سالم روی آنتن شبکه سه سیما می‌رود. در هر قسمت، با دعوت از متخصصان و پزشکان مجرب، فضایی برای تبادل نظر و انتقال دانش فراهم می‌کند که این امر موجب شده تا برنامه به یکی از معتبرترین و موثرترین برنامه‌های تلویزیونی در حوزه سلامت بدل شود. البته پخش زنده، «طبیب» امکان واکنش سریع به تحولات و نیازهای بهداشتی جامعه را دارد و با این رویکرد، نقش کلیدی در افزایش سطح سلامت جامعه ایفا می‌کند.
به زنده بودن برنامه اشاره کردید. تولید برنامه زنده با حضور کارشناسان متنوع چه دشواری‌هایی دارد؟
حضور کارشناسان متنوع در این برنامه، نیازمند هماهنگی دقیق و مدیریت حرفه‌ای است. هماهنگی زمان‌بندی با متخصصان، مدیریت بحث‌های زنده، و تضمین دقت اطلاعات ارائه شده برای ما اهمیت دارد. گروه برنامه‌سازی«طبیب» سعی کرده محیطی پویا و جذاب ایجاد کند که در آن کارشناسان می‌توانند دانش خود را به شکلی روان و قابل فهم به اشتراک بگذارند. در این میان با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و همراهی گروه برنامه‌ساز مجرب، به طور مستمر بر محدودیت‌های زمانی و فنی غلبه کرده‌ایم و تجربه‌ای بی‌نقص به مخاطبان ارائه داده‌ایم.
برای رسیدن به استانداردهای یک برنامه تلویزیونی پزشکی‌محور کجا ایستاده‌‌اید؟
«طبیب» تلاش می‌کند برای ارتقای کیفیت محتوا و ارائه اطلاعات معتبر، نه تنها انتظارات بینندگان را برآورده کند، بلکه استانداردهای برنامه‌های زنده پزشکی را نیز بالا ببرد. در هر هفته که جدول پخش برنامه طراحی میشود، به فکر بهترین محتوای ممکن هستیم. علاوه بر رصد موضوعات روز و دغدغه مخاطبان در هر فصل نیم‌نگاهی نیز به ارتقای سلامت مخاطبان داریم.
با توجه به رویکرد تحولی سازمان، این برنامه چه نکاتی را به برنامه در دوران تحولی اضافه کرده یا به آن توجه می‌کند؟
رویکرد تحولی این برنامه در مسیر ارتقای آگاهی عمومی و ترویج دانش سلامت است. در دورانی که تحولات سریع پزشکی و بهداشتی در حال شکل‌گیری هستند، این برنامه با انعطاف‌پذیری و نوآوری، موضوعات مهم و کاربردی را به بحث می‌گذارد. دعوت از متخصصانی که در خط مقدم تحقیق و درمان قرار دارند، این امکان را به مخاطبان می‌دهد که از آخرین دستاوردها و روش‌های درمانی مطلع شوند.
این تحول در محتوا بیش‌تر است یا در رویکرد؟
مشخص است که بخشی از این تغییر هماهنگ با رویکرد تحولی سازمان است. به طور مثال، محتوایی را که ارائه می‌دهیم نه تنها مبتنی بر آخرین یافته‌های علمی است، بلکه به طور مستقیم به بهبود کیفیت زندگی بینندگان هم مربوط میشود. در بخش دیگر از طریق بخش‌های تعاملی و فرصت‌هایی برای پرسش وپاسخ زنده، تلاش کردیم«طبیب» توجه ویژه‌ای به نیازهای فوری جامعه داشته‌باشد و به آن‌ها پاسخ دهد. این امر، برنامه را به منبعی موثق و به‌روز تبدیل کرده که نه تنها اطلاعات را منتقل می‌کند، بلکه تجربه‌ای تحول‌آفرین و ماندگار برای بینندگان فراهم خواهدکرد.
نحوه انتخاب کارشناسان به چه شکلی است؟ و در انتخاب آن‌ها علاوه بر تخصص به چه ویژگی‌های رسانه‌ای توجه می‌کنید؟
کارشناسان با دقت و وسواس فراوان انتخاب می‌شوند، به گونه‌ای که هر متخصص نه تنها باید در زمینه کار خود دارای دانش و تجربه گسترده باشد، بلکه باید توانایی برقراری ارتباط مؤثر و انتقال مفاهیم پیچیده پزشکی به زبانی ساده و قابل فهم را نیز داشته‌باشد. به گفته این تهیه‌کننده، علاوه بر تخصص، ویژگی‌های رسانه‌ای نیز در انتخاب کارشناسان اهمیت دارد. این ویژگی‌ها شامل قدرت بیان، حضورذهن و توانایی واکنش سریع به سوالات بینندگان در یک محیط زنده است و کارشناسانی انتخاب می‌شوند که در ارتباط‌گیری با مخاطبان مهارت دارند. آن‌ها می‌توانند تجربه‌ای جذاب و آموزنده برای بینندگان فراهم کنند. همین ویژگی‌ها ما را در زمره یکی از معتبرترین و محبوب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی در حوزه سلامت قرار داده‌است.
در انتخاب موضوعات برنامه (بیماری‌ها) چقدر مبتنی بر نظر بینندگان هستید و چقدر بر اساس نظام‌نامه برنامه پیش می‌روید؟
گروه تولید با بررسی دقیق نظرات و پرسش‌های مخاطبان، موضوعاتی را انتخاب می‌کند که با دغدغه‌های روز جامعه همخوانی دارد. این‌رویکرد مشارکتی، برنامه را به یک سکوی تعاملی تبدیل کرده که در آن صدای بینندگان شنیده و به آن پاسخ داده میشود. هم‌زمان، «طبیب» این نیاز را با رعایت استانداردهای علمی و پزشکی، هم‌تراز و محتوای ارائه شده را مبتنی براطلاعات دقیق، به‌روز می‌کند.
پس تعادلی بین نظرات بینندگان و چارچوب‌های علمی‌برقرار می‌کنید؟
همراهی هر دو وجه و تعادل میان این دو برنامه را به منبعی معتبر و مورد اعتماد برای اطلاعات سلامت تبدیل کرده‌است. «طبیب» با این رویکرد دو جانبه، نه تنها به نیازهای فوری مخاطبان پاسخ می‌دهد، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از مسائل مرتبط با سلامت داشته‌باشند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
درباره اجرای پیمان طالبی و تجربه او در این برنامه بگویید؟
پیمان طالبی، با اجرای خود در برنامه«طبیب»، نقش مهمی در پیوند بین کارشناسان و بینندگان ایفا کرده‌است. او با بیانی روان و قدرت ارتباطی بالا، محتوای پزشکی و تخصصی را به زبانی ساده و قابل فهم برای مخاطبان بیان می‌کند. این توانایی، او را به یک مجری محبوب و موثر در حوزه سلامت بدل کرده‌است.
به نظر می‌رسد او توانایی ماندگار کردن یک برنامه زنده را دارد؟
یکی از ویژگی‌های طالبی این است که با استفاده ازتجربه‌اش در اجرا، با مهارت خاصی بحث‌های زنده و پرسش و پاسخ‌های میان کارشناسان و بینندگان را مدیریت می‌کند و فضایی تعاملی و زنده را فراهم می‌آورد. این تعامل، برنامه را به یک تجربه آموزشی جذاب تبدیل کرده که در آن بینندگان نه تنها اطلاعات می‌گیرند، بلکه احساس می‌کنند بخشی از یک گفت‌وگوی بزرگ‌تر هستند. او اکنون با توانایی خود در ایجاد ارتباط عمیق با مخاطبان، نه تنها به عنوان یک مجری، بلکه به عنوان یک فرد قابل اعتماد درحوزه سلامت شناخته شده‌است.
به نظر شما آیا«طبیب» توانسته به نوعی مرجع سوالات پزشکی مردم باشد؟
برنامه«طبیب» در طول دوران پخش خود توانسته به یک مرجع معتبر برای پاسخگویی به سوالات پزشکی مردم تبدیل شود. این امر نه تنها در بازخوردهای مستقیم از بینندگان، بلکه در برخوردهای روزمره در مجامع عمومی نیز مشهود است. مردم با اعتماد به نام«طبیب» و کیفیت اطلاعات ارائه شده در آن، به این برنامه به عنوان یک منبع قابل اتکا برای دریافت اطلاعات دقیق و به‌روز پزشکی نگاه می‌کنند.
یعنی این را در برخوردهایی که در مجامع و محیط عمومی دارید، احساس کرده‌اید؟
بله، بارها در مجامع عمومی نظرات مثبت و پرسش‌های مردم را شنیده‌ام. این موفقیت در اعتمادبخشی با مخاطب نشان می‌دهد که«طبیب» توانسته نقشی فراتر از یک برنامه تلویزیونی ایفا کند و به عنوان یک مرجع مهم در زمینه سلامت در جامعه شناخته‌شود. این برنامه با تأکید بر ارائه اطلاعات مبتنی بر شواهد علمی و تجربیات عملی، اعتماد عمومی را جلب و به مخاطبان خود کمک کرده‌است تا با دیدی بازتر و آگاهانه‌تر به موضوعات مربوط به سلامت نگاه کنند. در واقع «طبیب» با این رویکرد، نه تنها به اطلاع‌رسانی می‌پردازد، بلکه به تقویت فرهنگ سلامت و پیشگیری در جامعه هم کمک می‌کند و این یکی از مهم‌ترین دستاوردهای آن به شمار می‌رود.
با توجه به تولید برنامه‌هایی با محوریت طب سنتی در شبکه‌های دیگر سیما چقدر سعی می‌کنید توازن بین پزشکی مدرن و سنتی برقرار کنید؟
یکی از اهداف ما برقراری توازن میان پزشکی مدرن و طب سنتی است، چراکه هر دو جنبه از اهمیت ویژه‌ای در حفظ و ارتقای سلامت جامعه برخوردار هستند. با توجه به افزایش علاقه‌مندی به طب سنتی و هم‌زمان با پیشرفت‌های پزشکی مدرن، «طبیب» سعی دارد با ارائه برنامه‌هایی متعادل، مخاطبان را از هر دو حوزه آگاه کند. این برنامه با دعوت از کارشناسان متخصص در هر دو زمینه، فضایی برای بحث و تبادل نظر ایجاد می‌کند که در آن مزایا و محدودیت‌های هر دو شاخه به صورت شفاف و علمی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
رویکرد مخاطبان با این نوع برخورد چیست؟
ما با این دیدگاه این فرصت را به مخاطبان خود می‌دهیم تا با دیدی منصفانه و مستند به مقایسه و انتخاب روش‌های درمانی بپردازند. این برنامه با پرداختن به تحقیقات جدید و رویکردهای نوین در پزشکی مدرن، همچنین با معرفی و تحلیل روش‌های موثر در طب سنتی، تلاش می‌کند تا بینندگان را به سمت تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر هدایت کند. این امر به ویژه در شرایطی که شبکه‌های دیگر سیما نیز برنامه‌هایی با محوریت طب سنتی تولید می‌کنند، از اهمیت بیش‌تری برخوردار است هدف ما این است که با این تعادل و توجه به هر دو جنبه، «طبیب» را به یک منبع جامع و مورد اعتماد در زمینه سلامت تبدیل کنیم تا نیازهای مختلف مخاطبان را پوشش دهیم و به آن‌ها در انتخاب روش‌های درمانی مناسب کمک کنیم.
آیا به فکر تغییرات و تنوع در تولید این برنامه هستید؟
ما همواره در جست‌وجوی راه‌های نوین برای بهبود و تنوع بخشیدن به محتوای خود هستیم. این برنامه با توجه به تغییرات مداوم در حوزه سلامت و پزشکی، به دنبال آن است تا با استفاده از روش‌های خلاقانه و فناوری‌های جدید، تجربه‌ای تازه و متفاوت را به مخاطبان خود ارائه دهد. این تلاش برای نوآوری، ما را به برنامه‌ای پویا و مطابق با استانداردهای روز دنیا تبدیل کرده‌است. گروه تولید برنامه به خوبی می‌داند که برای حفظ جذابیت و اثربخشی برنامه، باید به صورت مستمر خود را با نیازهای تغییر یافته مخاطبان و پیشرفت‌های علمی همگام سازد. از این رو، برنامه‌ریزی برای معرفی بخش‌های جدید، دعوت ازکارشناسان با دیدگاه‌های متفاوت و پرداختن به موضوعات نوظهور پزشکی، بخشی از راهبرد تحولی«طبیب» است. علاوه بر این، «طبیب» به دنبال ایجاد تعامل بیش‌تر با مخاطبان از طریق شبکه‌های اجتماعی و سکو‌های دیجیتال است تا امکان مشارکت فعالانه‌تری را برای بینندگان فراهم آورد. این تعامل دیجیتالی، فرصت‌های جدیدی برای جمع‌آوری بازخوردو پیشنهادهای مخاطبان ایجاد می‌کند که می‌تواند در تولید محتوای آینده آن مؤثر باشد.
دیگه خودم یک پا طبیب شدم
پیمان طالبی که اجرای برنامه موفق«طبیب» را برعهده دارد، یکی از مجریان شناخته شده رادیو جوان است. او که روزهایش را بعد از اجرای «جوان ایرانی سلام» ـ قدیمی‌ترین برنامه صبحگاهی رادیو جوان ـ به برنامه «طبیب» اختصاص داده به عنوان مجری‌ای آگاه و منعطف با تسلط بر موضوع در یک برنامه گفت‌وگومحور پزشکی شناخته شده‌است.
طالبی در باره حضورش در تلویزیون گفت: با شناختی که از علی زاهدی، تهیه‌کننده تلویزیون داشتم همیشه دوست داشتم حضورم در تلویزیون در کنار او باشد. برای همین کارم را با برنامه «مردم چی می‌گن» به تهیه کنندگی او شروع کردم و پس از آن هم به مدت شش سال است که در برنامه«طبیب» هستم.
وی افزود: شاید این دلیل حرفه‌ای خودم باشد که نخواستم در برنامه‌های دیگر باشم وگرنه هر هفته پیشنهاد اجرا در برنامه‌ای مختلف را دارم. ضمن اینکه کار کردن با علی زاهدی و ناصر کریمان انتخاب دیگری را برای من سخت می‌کند و می‌خواهم به این گروه وفادار بمانم.
مجری«طبیب» با اشاره به ویژگی مهم این برنامه بیان کرد: این برنامه در گروه اجتماعی شکل گرفت و در فضایی که هیچ کدام از ما تخصص پزشکی نداشتیم تلاش کردیم با کمک مشاوران حاذق برنامه را شکل دهیم، اما برایمان یک اصل مهم بود. اینکه قرار نیست یک برنامه خشک و رسمی و کاملا تخصصی روی آنتن ببریم، بلکه ما جای مردمی هستیم که در مواجهه با پزشک صد تا سوال می‌پرسیم و پزشک هم با هدف پیشگیری یا راهنمایی به درمان ما کمک می‌کند.
طالبی افزود: پزشکان برنامه هم می‌دانند که«طبیب» برنامه‌ای مخاطب‌محور است. از این رو در بیان موضوعات، کاملا قابل فهم و ساده حرف می‌زنند و از به کار بردن اصطلاحات دانشگاهی و تخصصی پزشکی پرهیز می‌کنند. از این رو سعی می‌کنم کاملا به زبان مردم سوال بپرسم. مثلا به کمرم اشاره می‌کنم می‌گویم آقای دکتر اینجا درد می‌کند چه کار کنیم. صحبت‌های من همان صحبت‌های مردمی است که برنامه را مشاهده می‌کنند و با زبان آن‌ها صحبت می‌کنم.
وی هدف برنامه را آگاهی‌بخشی از موضوعات مهم و به‌روز پزشکی وارائه راهکارهای عملی توصیف کرد و افزود: هدف ما سوق دادن مردم به سمت نقشه درست درمان است. به مخاطب می‌گوییم برای این بیماری سراغ چه متخصصی بروید. قرار نیست ما در «طبیب» کسی را درمان کنیم، بلکه پزشک و متخصص برنامه به مخاطب می‌گوید در صورت ابتلا به این بیماری باید سراغ کدام پزشک بروید. این راهنمایی می‌تواند به مردم کمک کند تا در مسیر سلامتی گام‌های استوارتری بردارند.
مجری برنامه رادیویی«اینجا شب نیست» افزود: سعی ما بر این است که نگاه مردم را به پزشکان تصحیح کنیم. این فرهنگسازی البته دو طرفه است. از یک طرف به مخاطب می‌گوییم اگر پزشکی برایت آمپول یا آزمایش ننوشت حتما تشخیصش این بوده یا اگر نوشت برای زد و بند با آزمایشگاه نیست. از آن طرف هم به پزشکان یادآور می‌شویم که بیمار به روی خوش شما و بردباری‌تان نیاز دارد و باید برای درمان وقت بگذارید.
طالبی در باره گروه تولید«طبیب» گفت: کار کردن با علی زاهدی سختی‌های خودش را دارد چون شما اجازه ندارید در این برنامه آماده نباشید. اجازه ندارید قبل از برنامه درباره موضوع برنامه مطالعه نکرده‌باشید و اجازه ندارید حتی یک روز با اشتیاق در برنامه حضور نیابید. همه این اجازه ندادن‌ها از تجربه 30 ساله تهیه‌کننده‌ای برمی‌آید که هر روز برایش روز اول است و باید برنامه را تمیز و درست روی آنتن بفرستیم.
وی در نقد خودش گفت: یکی از ایرادهایی که از من می‌گیرند این است که چرا تو حرف دکترها می‌پرم.
این مجری در پایان با اشاره به تجربه شخصی خودش از اجرای این برنامه گفت: در این چند سال اطلاعات پزشکی‌ام چنان زیاد شده که به شوخی می‌گویم که من فقط مهر نظام پزشکی ندارم وگرنه خودم یک پا طبیبم.