شبکههای برونمرزی، همپای سایر بخشهای سازمان، هفته پرکاری داشتند. تلاش گسترده همکارانمان در شبکههایی پرس تیوی، العالم، سحر و ... دوشادوش دیگر شبکههای معاونت برونمرزی، اعم از رادیوها و تلویزیونهای چهل و هفتگانه این معاونت و نیز خبرگزاری «ایران پرس» همچنان ادامه دارد.
برای بررسی نقش شبکههای برونمرزی در چگونگی انعکاس شهادت سردار سلیمانی و همراهانش در روزهای گذشته و «انتقام سخت» از مسببان این ترور، با تعدادی از مسئولان این شبکهها گفتوگو کردیم تا بخشی از این اقدامات را مرور کنیم.
جبهه رسانهای برای تحلیل ترور سردار دلها و «انتقام سخت» در «پرس تیوی»
نرگس خاتون رستمی، مدیر تأمین برنامه و آرشیو شبکه «پرس تیوی» دراینباره گفت: از لحظه انتشار خبر ترور سردار سلیمانی، جدول پخش عادی شبکه متوقف شد و مدام بهصورت زنده در حال اطلاعرسانی تحولات این چند روز بودهایم. ضمن پوشش زنده تجمعات، تظاهرات، مراسم تشییع، استقبال و ... در شهرهای مختلف ایران و عراق و ... با جمع متنوعی از کارشناسان ایرانی و خارجی بر روی آنتن زنده شبکه گفتوگو کردهایم که هم ترور شهید سلیمانی و نقشههای پشت پرده آن و هم تحقق «وعده صادق» پاسخ به تجاوز آشکار آمریکا را تحلیل کردهاند. در این میان، مستندی 52 دقیقهای درباره زندگی و شخصیت شهید ابومهدی المهندس، مستند ویژهای در خصوص سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی و مستند دیگری در خصوص کمکهای مستشاری ایران اسلامیبه کشورهای بحرانزده منطقه، آماده و به آنتن رسانده شد. به گفته رستمی، در این مدت تنها چند برنامه ویژه از برنامههای ثابت شبکه همچون «ایران امروز»، «ما مردم»، «جریان خاورمیانه» و «ترندینگ» تهیه شد و به روی آنتن رفت که همگی ویژه تحولات اخیر بود. علاوه بر فعالیت گسترده همکاران اتاق خبر (نیوزروم)، هر روز چند نماهنگ جدید هم تهیه شد و در فواصل مختلف به روی آنتن رفت.
سید وحید تهامی، مدیر اتاق خبر شبکه «پرس تیوی» درباره تغییرات فعالیت اتاق خبر «پرس تیوی» در روزهای اخیر میگوید: از لحظهای که تحولات بغداد به اوج رسید شبکه «پرس تیوی» برنامههای عادی خود را قطع کرد تا بتواند پوشش کاملی از تصاویر زنده خبری در میدان اتفاقات بغداد را به مخاطب عرضه کند. این روند در شبکه همچنان حفظ شده؛ چرا که خبر شهادت سردار سلیمانی و حوادث بعدازآن، نیاز به خوانش رسانهای را در اوج نگه داشته است.
آنگونه که مدیر اتاق خبر «پرس تیوی» بیان میکند، اهمیت این اقدام آن است که مخاطب غربی، تصویر درستی از حقایق رخداده در عراق داشته باشد. حمله آمریکا به نیروهای حشدالشعبی و اعتراض مردم عراق در برابر سفارت آمریکا در بغداد و سپس ترور سردار شهید سلیمانی، نیازمند ایجاد درکی صحیح برای مردم جهان است تا فریب وارونهنگاریهای شبکههای نظام سلطه را نخورند، بلکه مخاطب غربی مطلع شود که پاسخ قاطع ایران به ترور شهید سلیمانی در عراق، به دلیل اقداماتی است که آمریکا با حمله به پایگاه حشدالشعبی عراق و سپس ترور سردار سپهبد شهید سلیمانی انجام داد. ما در پی آنیم که تبیین کنیم در حقیقت آمریکا تاوان اعمالی را میدهد که بر سر مردم عراق و کل منطقه آورده است.
تهامی معتقد است در این میانه نوعی جنگ روایتها وجود دارد. او میافزاید: روایتی که آمریکا برای فریب مردمش بیان میکند این است که اگر ما دست به این اقدامات (ترور سردار سپهبد سلیمانی و ابومهدی المهندس) نزده بودیم، جان هزاران آمریکایی به خطر میافتاد. در موقعیتی که در جنگ روایتها قرار داریم، «پرس تیوی» دو اقدام مهم انجام میدهد: اول، این سؤال را مطرح میکند که آیا آمریکا سندی دارد که ادعای ترامپ و پنتاگون را مبنی بر درخطر بودن جان هزاران آمریکایی تأیید کند و دوم، شخصیت سردار سلیمانی را برای مردم آمریکا بیشتر معرفی میکند. کسی که خود سالها با تروریسم داعش و القاعده در عراق و سوریه جنگیده بود و بهشدت در میان مردم منطقه محبوب و مورداحترام بود. دلیل این سخن هم تصاویر حضور گسترده مردم در عزاداریها و نیز مراسم تشییع سردار دلها، شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس در شهرهای عراق و ایران است.
به گفته تهامی، روش «پرس تیوی» در خصوص ارائه تصویر صحیح و واقعی از اهداف، عملکرد و دلایل دشمنی آمریکا با شخصیتی چون سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی و عواقبی است که دامنگیر آمریکا شده است.
زنده از الکوثر
مجید هاشمیفرا، مدیر گروه سیاسی و خبر شبکه الکوثر گفت: شبکه الکوثر با دریافت اولین خبر در خصوص عملیات تروریستی دولت آمریکا و شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس در حالت آمادهباش کامل درآمد و بهصورت مستمر تمام اخبار و حوادث مربوط به این اتفاق را شبانهروزی پوشش داد. بدین منظور، برنامه «قضیه ساخنه» که هر شب 45 دقیقه پخش میشد، به برنامه اصلی شبکه تبدیل شد و همهروزه از ساعات اولیه بامداد تا پاسی از نیمه شب و با حضور کارشناسان خبره در داخل و خارج بهصورت زنده سیر اتفاقات را پوشش داد. وی گفت: تهیه و بازسازی و زبانگردانی مستندهای فاخر و همچنین تولید نماهنگهای زیبا در خصوص شهید سردار سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس از دیگر فعالیتهای شبکه الکوثر در این ایام است.
هاشمیفرا گفت: اگرچه شبکه جهانی الکوثر شبکهای خبری نیست و بخشهای خبری کوتاهی دارد، ولی با تلاش همکاران، اخبار از شکل عادی خارج و غیر از مشروح اخبار روزانه، هر ساعت یک بخش خبری در شبکه ایجاد شد و در قالب «اخبار الساعه» و خبرهای زنده تمام اتفاقات را پوشش خبری دادیم.
هاشمیفرا درباره پوشش خبری توسط خبرنگاران خارجی گفت: تمام خبرنگاران خارجی و بهخصوص خبرنگارانی که در کشورهای منطقه و محور مقاومت از غزه، فلسطین، لبنان، سوریه (حلب و دمشق)، عراق و یمن حضور دارند، با ارسال گزارشهای ویژه و ارتباطهای زنده با کوشش همکاران در ایران همنوا شدند.
روی موج آذری شبکه جهانی سحر
زعفر مراغهای، مدیر کانال آذری گفت: پس از رخدادهای اخیر، برنامههای ثابت کانال آذری متوقف شد و با اعمال آرایش سیاسی خبری در کنداکتور، بخشهای خبری 15 دقیقهای رأس هر ساعت پخش و برنامههای زنده گفتوگومحور و تحلیلی 30 دقیقهای بعد از بخشهای خبری در نظر گرفته شد. همچنین تنظیم و پخش منظم زیرنویس و بهروزرسانی اخبار مندرج در آن بهصورت آنی در دستور کار قرار گرفت.
مراغهای گفت: خبرنگاران مستقر در شهرهای اردبیل، پارسآباد، تبریز و ارومیه و همچنین خبرنگاران این کانال در کشورهای جمهوری آذربایجان، روسیه، گرجستان و ترکیه با تهیه گزارشهای مردمیبه انعکاس بازتابهای حادثه و همچنین اظهارنظرهای شخصیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داخلی و خارجی پرداختند. آمادهسازی و پخش نماهنگها و برنامههای مستند ویژه، تهیه و پخش گزارش از تجمعات در کشورهای مختلف و مصاحبه باشخصیتهای متنوع در کشورهای گوناگون هم در دستور کار همکاران قرار گرفت. همچنین پیامهای تسلیت بسیاری از مخاطبان دریافت و بهصورت منظم اعلام و پخش شد.
مراغهای گفت: در طول برنامهها مرتب درباره واکنشها و خبرهای جدید در شبکههای اجتماعی و مطبوعات آذربایجان، اطلاعرسانی میشد.
یاد سردار شهید در کانال بالکان شبکه سحر
میثم میرهادی، مدیر کانال بالکان شبکه سحر گفت: پس از حمله تروریستی آمریکا، تهیه برنامههای کانال بالکان قطع شد و ویژهبرنامه زنده «از زاویه دیگر» با موضوع بررسی و تحلیل شهادت سردار سلیمانی جایگزین شد. این ویژهبرنامهها بهصورت دو برنامه 90 دقیقهای با حضور کارشناسان داخلی و منطقهای بر روی آنتن رفت. همچنین هر سه بخش خبری کانال از پوشش ویژه آخرین تحولات مربوط به شهادت سردار سلیمانی در ساعات 18:30، 20:30 و 24:30، هر بخش به مدت 20 دقیقه افزایش پیدا کرد. نماهنگهای مرتبط و بخش مستند شهید زنده با موضوع سردار سلیمانی نیز در این ایام پخش شد و در برنامه صبحگاهی، ویژهبرنامهای 50 دقیقهای، به اطلاعرسانی درباره تشییع پیکر مطهر شهیدان در شهرهای مختلف پرداخت. میرهادی افزود: صفحهای ویژه شهید سردار سلیمانی در وبسایت کانال ایجاد کردیم و تمام اخبار، لحظهبهلحظه در این بخش منتشر شد. از دیگر سو، دو برنامه زنده برای پوشش تشییع پیکر پاک شهید سردار سلیمانی به زبان آلبانیایی و ارتباط با کارشناسان منطقه نیز به مدت 90 دقیقه پخش شد.
اردوی عاشقان سردار در کانال اردو
داوود اسکندری، مدیر کانال اردوی سحر دراینباره گفت: با دریافت خبر ترور سردار سلیمانی، برنامههای عادی کانال اردو قطع و به برنامههای ویژه تبدیل شد. بخشهای خبری و خبرهای مرتبط از همه جای دنیا بهصورت زنده پخش شد. همزمان در منطقه مخاطبان هند و پاکستان، تظاهرات خودجوش مردمی و موضعگیریهای گسترده علیه آمریکا را در قالب نمایش تصاویر و تحلیلها پوشش دادیم. اسکندری ادامه داد: در بخش برنامههای زنده، برنامه «انداز جهان» را برجسته کردیم و همه ارتباطات را در این برنامه برقرار کردیم. خبر، بررسی مطبوعات و میزگرد سیاسی هم داشتیم. فقط در سه روز نخست، حدود 40 کارشناس تلفنی و بیش از 10 کارشناس بهصورت حضوری، از زوایای مختلف، این موضوع را تجزیهوتحلیل کردند. تقریباً هر بخش برنامه بیش از 4 تا 5 ارتباط تلفنی داشت که در سطح مقامات تراز اول، کارشناسان، سردبیران و روزنامهنگاران ارشد هر کشور بودند. وی گفت: سیل تماسها و پیامهای مخاطبان ما به حدی بود که برنامهریزی کردیم بهصورت زیرنویس پیامهای همدردی مخاطبان را انعکاس دهیم. ارتباطات تلفنی بسیاری نیز از سوی مخاطبان داشتیم، زیرا سردار سلیمانی در این منطقه بهعنوان «شیرمرد» شناخته شده بود. حتی در لندن هم اردوزبانان تظاهرات کردند.
دلیرمرد ایرانی در آیینه برنامههای کردی سحر
سیامک کاکایی، مدیر کانال رادیو و تلویزیونی کردی سحر با بیان اینکه حادثه شهادت سردار سلیمانی و همراهانش وضعیت ویژهای برای رسانهها ایجاد کرد، گفت: در کانال کردی از صبح روز جمعه برنامههای عادی کنار گذاشته شد و جدول پخش جدیدی مبتنی بر رویدادهای پیش آمده، بسته شد که از همان روز جمعه همچنان ادامه دارد. در تلویزیون کردی سحر برنامههای زنده بهطور مستمر به پوشش تمام تصاویر مربوطه از روز نخست و بعدازآن تصاویر، مراسم تشییع پیکر شهیدان در بغداد، نجف و کربلا اختصاص یافت. همچنین به فاصله هر نیم ساعت و گاه یک ساعت، مهمانان و کارشناسانی در استودیو حاضر میشدند و به تحلیل جنبههای مختلف این مسئله میپرداختند. بهعنوان نمونه، در سه روز نخست بالغبر 15 کارشناس در استودیو حضور داشتند و علاوه بر این، ارتباط تصویری و تلفنی با کارشناسانی از کردستان عراق و همینطور از مناطق دیگر داشتیم. درواقع ویژهبرنامهها را تا ساعت 23 شب بهصورت زنده پوشش دادیم و بخشهایی از آن را بازپخش کردیم. وی اضافه کرد: روز یکشنبه دو مراسم یادبود برای سردار شهید سلیمانی و همراهانش در کنسولگری ایران در اربیل و سپس در کنسولگری ایران در سلیمانیه برگزار شد که آنها را پوشش دادیم و شخصیتهای کرد عراقی در مراسم یادبود سردار شهید سلیمانی و همراهانش مقابل دوربین شبکه سحر حاضر شدند. آنها به شخصیت سردار سلیمانی در مبارزه با داعش و تروریسم و نقش وی در سالیان مختلف و بهخصوص در زمان حمله داعش به شهر اربیل که مانع از سقوط این شهر شد، اشاره داشتند.
پوشش تشییع شهید سلیمانی برای اسپانیولیزبانها
شبکه «هیسپان تیوی» هم در تمام طول نیمهشب جمعه گذشته تا انتهای هفته بهصورت شبانهروزی و پرحجم، با پخش برنامههای زنده پیوسته، تولید و پخش مداوم نماهنگهای گوناگون و دعوت و ارتباطگیری گسترده با کارشناسان مختلف، ماجرای ترور سردار سلیمانی، پیامدها، تأثیرات آن و پاسخ کوبنده ایران به این اقدام تروریستی را پوشش داد. وبسایت شبکه اسپانیاییزبان «هیسپان تیوی» نیز در این زمینه، فعالیتی وسیع و همهجانبه داشته است.
مهدی صفری، مدیر وبسایت «هیسپان تیوی» ضمن اشاره به عمق فاجعه ترور سپهبد شهید قاسم سلیمانی، درباره تلاشهای وبسایت شبکه «هیسپان تیوی» در پوشش اخبار مربوط به این واقعه گفت: تقریباً تمام خبرهای وبسایت «هیسپان تیوی» حول محور سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و حوادث پسازآن میچرخد و همین نکته سبب شده کاربران بسیار زیادی برای خواندن اخبار مربوط به این ترور، از سایت ما بازدید کنند. در این چند روز آمار بازدیدهای سایت و حتی شبکههای اجتماعی «هیسپان تیوی» بهشدت بالا رفته است. صفری نیاز به پوشش لحظهای همه اخبار از سراسر دنیا را در اوضاع کنونی، مهم برشمرد و اضافه کرد: ما برای اینکه از هیچ خبر یا واکنشی درباره سپهبد شهید سلیمانی عقب نمانیم، با تمام همکاران بسیج شدیم و بدون استراحت و 24 ساعته کار کردیم. برای نمونه، نزدیک به 10 نماهنگ از سخنرانی سید حسن نصرا... تهیه شد و نماهنگها و اینفوگرافیهای دیگری هم طراحی و پخش کردیم. همچنین تمام اخبار رسانههای دیگر را رصد میکنیم و بهصورت زنده اخبار مهم را پوشش میدهیم. مثلاً تظاهراتی را که بعد از شهادت سردار سپهبد شهید سلیمانی در نقاط مختلف دنیا صورت گرفت، در وبسایت قرار دادیم. او در آخر با اشاره به فعال شدن مجدد توییتر شبکه «هیسپان تیوی» گفت: توییتر ما با حدود 100 هزار دنبال کننده به حال تعلیق درآمده بود، اما بعد از یک روز از حالت تعلیق در آمد و خیلی سریع 50 هزار کاربر آن برگشتند و فعالیتهای آن بهزودی به حالت عادی برمیگردد.