سازمان صداوسیما افزون بر بازتاب‌دادن وقایع و تحولات روز جامعه و جهان ، خود نیز به عنوان رسانه‌ای با گستره مخاطب و جامعه آماری‌ای به وسعت تمام ایران و ماموریت‌های بی‌شماری که برعهده دارد، همواره در معرض نقد، نظر و پرسش است و ضمن آنکه مطرح‌کننده چالش‌های دستگاه‌ها و نهادهای بیرونی است، با چالش‌هایی نیز مواجه می‌شود که گاه در دایره رسانه‌ها می‌چرخد، گاه به مخاطبان هم می‌رسد و در مواردی زیر ذره‌بین کارشناسان داخلی و بیرونی قرار می‌گیرد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در نوشتار پیش رو تلاش کرده‌ایم با بررسی فراگیرترین اخبار منتشره پیرامون موضوعات مرتبط با رسانه‌ها نگاهی کلی به جایگاه و وضعیت سازمان در بیرون از مجموعه بیفکنیم.
شاه‌مرادی و شاه‌چراغی چه گفتند؟
در هفته‌ای که گذشت، اخبار، وقایع، حواشی و برنامه‌های تامینی و تولیدی روی آنتن سازمان صداوسیما در گونه‌ها و موضوعات مختلف، بازتاب‌هایی در رسانه‌های مختلف داشت. در ادامه مروری اجمالی بر پرتکرارترین موضوعات خبری منتشر شده حول محور رسانه ملی در خبرگزاری‌ها، پایگاه‌های خبری و مطبوعات کشور خواهیم‌داشت.
سلبریتی‌ها، نظام روشنفکری و تفتیش عقاید
برنامه تازه‌نفس جام‌جم که حدود سه ماهی است پخش خود را با نگاهی نقادانه به رویکردهای کلان حوزه فرهنگ و رسانه آغاز کرده در بیستم آذر ماه خبرساز شد و قرار گرفتن محمد قوچانی روبه‌روی حسین شاه‌مرادی و مطرح شدن دیدگاه‌های متفاوت درباره عدم حضور برخی چهره‌ها در رسانه ملی و چرایی عدم تداوم پخش برنامه‌هایی از شبکه چهار سیما بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و رسانه‌ای کشور داشت و بسیاری از رسانه‌های مکتوب و برخط از فردای همان شب تحلیل‌هایی در همراهی یا نقد اظهارات مطرح شده، در خروجی خود قرار دادند که تا چند روز ادامه داشت.
مدیر شبکه چهار سیما در این برنامه و در واکنش به اظهارات مطرح شده با بیان اینکه چهره‌ها هیچ‌گاه از تلویزیون حذف نشده و از برنامه‌سازی منع نشده‌اند، گفته بود: «برخی افراد به دلیل تفتیش عقاید روشنفکران جرئت نمی‌کنند به تلویزیون بیایند. نظام روشنفکری که داعیه آزادی بیان و گفت‌وگو دارد، به دنبال تک‌تک مواضع افرادی که خودشان نمی‌پسندند، می‌گردند تا آن‌ها را وادار به جوابگویی کنند. نه فقط بازیگران و سکولاریسم مسلح در خیابان و فضای مجازی، حتی برخی سیاست‌مداران هم در دوره‌هایی این گونه بودند.» این برنامه موجی از نقد و نظرها دربارۀ آنچه با خود آورد که شاه‌مرادی با عنوان«نطق‌کشی» هنرمندان ازسوی جریان‌های روشنفکرنما طرح کرده بود. نویسه‌های برخی هنرمندان در صفحه‌های شخصی‌شان نیز که مهر سکوت از ناگفته‌هایشان دربارۀ موج فشارهای روانی و فحاشی و...بدان‌ها در فضای مجازی، به‌ویژه در جریان آشوب‌های سال 1401 برمی‌داشت، هم‌زمان با این اظهارات، خبر از بازشدن عرصه‌ای نو در نقدهای اجتماعی مرتبط با این موضوع داد.
آغوش باز صداوسیما برای هنرمندان
اظهارات علی فروغی، مدیر شبکه سه در نشست تبیینی«رسانه و سلبریتی‌ها» که 25 آذر در استان خراسان جنوبی برگزار شده بود نیز از جمله موضوعات خبری پرتکرار مرتبط با صداوسیما بود که در فضای مجازی دست به دست شد و بسیاری از روزنامه‌ها و سایت‌های خبری از دریچه نگاه خود به این موضوع پرداختند. فروغی در بخشی از این نشست گفته بود«ممکن است با برخی سلبریتی‌ها اختلاف‌سلیقه داشته باشیم، اما آغوش صداوسیما برای تمام هنرمندانی که می‌خواهند برای مردم و نظام کار کنند باز است و ممنوعیتی وجود ندارد.»
پای کار دغدغه‌های یک هنرمند
صحبت‌های اصغرسمسارزاده در یک برنامه گفت‌وگو محور شبکه نمایش خانگی نیز در فضای رسانه‌ای دیده شد. او در این مصاحبه از وضعیت نامناسب معیشتی‌اش گلایه کرده بود؛ پس از این مصاحبه بود که این هنرمند پیش‌کسوت به دعوت حسین قرایی به اداره کل روابط عمومی آمد. مدیرکل روابط عمومی رسانه ملی نیز ضمن شنیدن سخنان این هنرمند، از پیگیری برای کاهش مشکلات این هنرمند پیش‌کسوت رادیو خبر داد.
یک ابهام، یک توضیح
افزون‌بر این‌ها، انتشار خبری مبنی بر آنکه شورای نگهبان اعلام کرده ابهاماتی در خصوص اساسنامه سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) وجود دارد که باید این ابهامات برطرف شود، نیز سروصدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرد و برخی رسانه‌ها سعی کردند آن را مستندی بر عدم‌مشروعیت قانونی ساترا بنمایانند، اما دیری نپایید که محمدصادق افراسیابی، معاون امور کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر توضیح داد: «سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی در حقیقت معاونت تخصصی سازمان صداوسیما برای انجام دادن تکالیف قانونی سازمان در حوزه حمایت و نظارت بر صوت و تصویر فراگیر و نمایش خانگی است و از صداوسیما استقلال سازمانی ندارد، به همین دلیل در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر قوانین از جمله قانون بودجه سال ۱۴۰۲ و قوانین بودجه سال‌های قبل برای تنظیم‌گری صوت و تصویر فراگیر نام سازمان صداوسیما قید شده ود، لذا ابهام وارد شده از سوی شورای نگهبان به دلیل اصرار مجلس شورای اسلامی بر ذکر نام ساترا بوده‌‌است که با درج نام سازمان صداوسیما به جای نام ساترا این مشکل حل خواهدشد.»
محاکمه عجیب مدیران تلویزیون!
اما خبرآنلاین در روز 25 آذر، گزارشی با مضمون«نگاهی به اهمیت ماجرای هنرمندان برای جبلی و دیگر مدیران. جبلی و صداوسیما موضوع دیگری به جز سلبریتی‌ها ندارند؟/ مدیران تلویزیون در شش ماه ۱۵ بار درباره حذف سلبریتی‌ها صحبت کردند + جدول» منتشر کرد و طی آن با رسم جدول و تجمیع«پاسخ»هایی که دکتر پیمان جبلی به پرسش‌های رسانه‌ها و نیز دانشجویان در نشست‌های دانشگاهی داده بود، از آنچه انحصار دغدغه‌های صداوسیما در موضوع سلبریتی‌ها خوانده بود، سخن گفت و تلاش کرد اینچنین وانمود کند که بیش‌ترین تمرکز رئیس سازمان و مدیرانش بر روی سلبریتی‌هاست و جز این کاری ندارند. خبرآنلاین برای کثرت‌نمایی موضوع، حتی از آوردن اسامی افرادی از بیرون مجموعه صداوسیما هم دریغ نکرد و آنان را نیز جزو«مدیران صداوسیما» جدول کرد.
اما رسانه‌ها در بازه زمانی ذکر‌شده، خبرهای دیگری را نیز پیرامون صداوسیما مخابره کردند. روزنامه جام جم در روز 28 آذر با تهیه گزارش مبسوطی از آغاز پخش فصل دوم سریال«مستوران» خبر داد و از«عاشقانه‌های شهر مستوران» نوشت که پخش فصل دوم آن از هفته گذشته آغاز شده‌‌است.
قدردانی برای راه‌اندازی شبکه‌های انتخاباتی
همچنین در هفته گذشته شبکه تازه تأسیس معاونت برون‌مرزی با عنوان«سحاب» با صدور حکم رئیسش آغاز به‌کار کرد که در بسیاری از رسانه‌ها منعکس شد. تأسیس این شبکه حاصل نگاه تحولی معاونت برون‌مرزی در قالب بازنگری به جایگاه رادیوهای این معاونت در پیوند با فضای رقابتی جدید و رسانه‌های نوین است. خبرگزاری فارس نیز در روز بیست‌وسوم آذر مصاحبه‌ای با محیا دهقانی، بازیگر سریال«نجلا3» و فصل دوم«مستوران» انجام داد که در آن گفته‌است:«نباید فراموش کرد قاب تلویزیون یک رسانه‌ای است که در ما ریشه دوانده است. اکثر سوپر استارهای امروزی از تلویزیون رشد کرده‌اند. به نظرم هنرمندان نباید زمینی را که در آن رشد کرده‌اند رها کنند و به آسمان بچسبند چون از این زمین بالا آمده‌اند.»
سید محمدتقی شاه‌چراغی، رئیس ستاد انتخابات کشور نیز از صداوسیما برای راه‌اندازی شبکه‌های انتخاباتی قدردانی کرد و گفت: صداوسیما قرار است در ازای هر حوزه انتخابی یک شبکه محلی در هنگام تبلیغات راه‌اندازی کند که از این سازمان برای فرصت شناخت مردم از نامزد‌ها و عدالت تبلیغاتی تشکر می‌کنم.
چند رسانه دیگر نیز از آماده پخش شدن«سنجرخان» نوشتند. سریال«سنجرخان» به نویسندگی ضیاءالدین دری و کارگردانی محمدحسین لطیفی آماده پخش شد. این مجموعه تلویزیونی احتمالاً زمستان به آنتن برسد. این سریال با حضور بازیگران ملی و بومی کردستان، در 26 قسمت 45 دقیقه‌ای تولید و آماده پخش شده‌‌است. نقش اصلی این سریال را فرشید گویلی که یک بازیگر محلی کردزبان است ایفا می‌کند. محمود پاک‌نیت، احمد نجفی، جلیل فرجاد و پیام دهکردی از دیگر بازیگران این سریال تاریخی‌اند.