کارویژه رسانه‌های بیگانه برای انگاره‌سازی خلاف واقع در دوران پهلوی
محمود شهیدی-کارشناس مجری: به نظر می‌رسد که در دور جدید تبلیغ رسانه بیگانه تلاش می‌شود که نوعی اصالت دهی به منابع رسانه‌ای در زمینه ترویج و تبلیغ پهلویسم صورت بگیرد. این رویکرد رسانه‌های بیگانه در زمینه اصالت بخشی به پهلویسم یا به روایت‌هایی که مربوط به دوران پهلوی می‌شود، دارای چه قواعدی است؟
محمد جلیلی پژوهشگر و کارشناس رسانه و علوم سیاسی در پاسخ به این سؤال گفت: کارویژه رسانه‌های بیگانه از زمان تأسیس آنها اعم از بی‌بی‌سی فارسی تا من و تو، اینترنشنال و قبل از آن VOA و صدای آمریکا ایجاد انگاره‌سازی فرضی، گزینشی و بعضاً خلاف واقع به اشکال مختلف در مردم نسبت به تاریخ سیاسی و معاصر آنها بالاخص در نسل‌های جدید است که به طور مستقیم تجربه زیسته در دوران رژیم پهلوی را نداشتند.
وی افزود: کارویژة شبکه بی‌بی‌سی بر مسائل سیاسی، شبکه من و تو بر مسائل فرهنگی و اینترنشنال بر مسائل اجتماعی است. هر کدام از این شبکه‌ها به‌صورت تخصصی بر قسمتی از کار متمرکز شده‌اند و به‌صورت روزانه از سوی آنها تولید خبر و توزیع اطلاعات صورت می‌گیرد و سعی می‌کنند تا متناسب با مسائل داخلی ایران مصادف با حوادث سیاسی داخلی – خارجی، منطقه‌ای و دغدغه‌های ذهنی شکل‌گرفته شده سوژه‌پردازی کنند.
وی افزود: آنها تلاش می‌کنند تا به مخاطب امروز این موضوع را اثبات، احراز و القا کنند که رژیم پهلوی به لحاظ شکلی، رفتاری و همچنین صلاحیت‌های افراد دوران رژیم پهلوی شایستگی بیشتری نسبت به کسانی دارند که اکنون جمهوری اسلامی ایران و نظام سیاسی را شکل داده‌اند.
خروجی نهایی رسانه‌های بیگانه؛ تخریب جمهوری اسلامی و تقویت تصویر رژیم پهلوی
جلیلی تأکید کرد: خروجی نهایی این رسانه‌ها این است که به تثبیت و تأیید رژیم پهلوی برسد که انقلاب مردم ایران در سال ۵۷ به‌عنوان یک انقلاب تند، رادیکال، بی منطق و هیجانی است که پشتوانه عقلانی نداشته شناخته شود و همچنین یکی دیگر از کارویژه‌های آنها تضعیف ساختار جمهوری اسلامی و روحیه مردم نسبت به وضعیت کنونی است که هیچ کدام از نیازهای ملت را برتر نمی‌کنند. تصویری که آنها تلاش می‌کنند تا به مردم القاء کنند یک ملت عقب افتاده ایست که از سایر کشورها عقب افتاده است.
این کارشناس همچنین گفت: رسانه‌های بیگانه اهداف خود را به‌صورت کلی یا در یک گزاره عریان انجام نمی‌دهند، بلکه تلاش می‌کنند تا در طولانی‌مدت و در یک استمرار تولید داده ادبیات‌سازی، مفهوم‌پردازی و به مخاطب القا کنند که اگر نظام، نیروی با نام سپاه پاسداران دارد، به ایران ربطی ندارد؛ بلکه سپاه یک گارد مهیجی است که توسط جمهوری اسلامی‌برای تنش‌آفرینی در منطقه تغذیه می‌شود. رسانه‌های بیگانه توانسته‌اند که در یک تکرار و در قالب پردازی متنوع و جذاب در ذهن بسیاری از مخاطبان خود به تثبیت این موضوعات بپردازند و به‌طورکلی گزاره کلی آنها تخریب جمهوری اسلامی ایرانی و تقویت تصویر رژیم پهلوی است.
رسانه‌های بیگانه نمی‌توانند مردمی‌بودن انقلاب را منکر شوند
محمود شهیدی-کارشناس مجری: امروز با نسلی مواجه هستیم که در برخی تحولات زمان انقلاب و حتی پسا انقلاب نیز نبوده‌اند؛ به نظر می‌رسد که این امر نیازمند یک ضرورت تاریخی و رجوع به اسناد و مدارک است. نگاه رسانه‌ها در زمینه تأثیرگذاری بر ذهنیت نسل جدید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جلیلی در این رابطه گفت: رژیم پهلوی به معنای واقعی یک رژیم دست‌نشانده است و این واقعیت بر اساس اسناد منتشر شده از سوی سفارت خانه‌های انگلستان و آمریکاست. این حرف جمهوری اسلامی و مدافعان آن نیست. یرواند آبراهامیان، ناصر کاتوزیان و آقای اشرف از جمله افرادی هستند که اذعان و تصریح کردند که رژیم پهلوی، یک رژیم دست نشانده‌ای بود که توده مردم با آن مشکل داشتند.
وی افزود: با یک سؤال خیلی ساده می‌توان به نتیجه عقلانی دست‌یافت، اگر مردم رژیم پهلوی را قبول داشتند، چرا انقلاب کردند؟ آنها نمی‌توانند مردمی‌بودن انقلاب را منکر شوند.
رتبه اول رشد توسعه انسانی در جهان، متعلق به ایران است
محمود شهیدی-کارشناس مجری: تلاش رسانه‌های بیگانه برای قرار دادن پهلویسم در مقابل جمهوری اسلامی و این هم آورد سازی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جلیلی در این رابطه گفت: سیاست رسانه‌ای شبکه مستقیم و مستقل وابسته به پهلوی که وظیفه دارد تا نظام پهلوی را در ذهن نسل جوان تقویت کند و یک بازنمایی فوق‌العاده جذابی ارائه کند دقیقاً همان رفتار شاه در ایجاد مدرنیته است. شاه ابداً توزیع منابع انجام نمی‌داد کاری که جمهوری اسلامی انجام داد. جمهوری اسلامی در تمام شاخص‌های جهانی بالاترین آمار رشد توسعه انسانی را در جهان داراست. در حدود ۴۵ سال اخیر رتبه اول رشد توسعه انسانی در جهان متعلق به ایران است که ترکیه و چین در این مسیر برابری می‌کنند.
وی افزود: کاری که شبکه من و تو و دیگر رسانه‌های بیگانه حامی‌پهلوی در بازنمایی دوران پهلوی انجام می‌دهند، گزینش تصویر است. به‌طورکلی نمی‌گویند که اساساً در شکل حکومت پهلوی چه اتفاقی افتاده است. یک حکومت دست‌نشانده خارجی که
فلسفه وجودی رسانه‌های بیگانه در تعارض با جمهوری اسلامی است
محمود شهیدی-کارشناس مجری: نقش رسانه‌های بیگانه در زمینه تحریف دوران پهلوی و تحریک اذهان عمومی‌بالاخص بر نسل جوان برای یک روایت معکوس یا تحریف شده و غیرواقعی از دوران پهلوی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
علی‌محمد اسماعیلی کارشناس رسانه در پاسخ به این سؤال اظهار داشت: فلسفه وجودی رسانه‌های بیگانه در تعارض با جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی است آنها برای دشمنی آمده‌اند و به‌غیراز دشمنی نباید انتظار دیگری از آنها داشت.
به انگاره‌سازی دشمن کمک کرده‌ایم/ وقت اصلاحات فرارسیده است
وی افزود: رسانه‌های بیگانه از تمام تکنیک‌های رسانه‌ای روز دنیا برای انگاره‌سازی بهره می‌گیرند و متأسفانه توفیقاتی نیز در این مسیر داشته‌اند. به دلیل اینکه نسل جدید شاهد فضای دوران پهلوی نبوده و هر چه که برای او تعریف شود، در ذهن او خواهد نشست. ما گاهی در داخل به انگاره‌سازی دشمن کمک کرده‌ایم و اکنون وقت آن رسیده که بعد از ۴۰ سال به مرور آن بپردازیم و اصلاحات لازم را انجام دهیم.
بازدید دانش‌آموزان از کاخ نیاوران اشتباه است!
اسماعیلی در ادامه گفت: یکی از موضوعاتی که آب به آسیاب دشمن می‌ریخت و ما ناخواسته به آن انگاره‌سازی کمک می‌کردیم، بازدید دانش‌آموزان به‌عنوان یک اردوی تفریحی از کاخ نیاوران است. این امر یک تصویر زیبا و خوشایندی را در ذهن دانش‌آموزان رقم می‌زند و جابه‌جایی این تصویر در ذهن نسل کودک و نوجوان ما سخت خواهد شد. بازدید از کاخ حتماً می‌بایست با یک کارشناس تاریخ صورت بگیرد تا ابعاد مختلف ماجرا را برای آنها بازگو و روشن کند. تا این کارشناس تاریخ به آنها بگویید که آن زمان که شاه با خانواده خود در کاخ زندگی می‌کرده است در مناطقی مانند حلبی‌آباد مردم در چه وضعی به سر می‌بردند. در غیر این صورت بردن دانش‌آموزان به این کاخ یک اشتباه است.
مردم آنچه که از ما نمی‌شنوند از رسانه‌های بیگانه خواهند شنید
وی اضافه کرد: در دوران پهلوی فروش نفت بسیار خوبی داشتیم و از این طریق پول بسیاری وارد خزانه دولت می‌شد. در کنار همه فسق و فجوری که انجام می‌شد کارهایی مانند ساخت راه‌آهن، جاده، دانشگاه انجام می‌شد. یکی از اشتباهات راهبردی ما این بود که از ابتدای پیروزی انقلاب یکسره این امور را نفی کردیم و دوران شاهنشاهی را یکسره باطل خواندیم درحالی‌که ذائقة هیچ بشری این موضوع را نمی‌پسندد. اگر مردم احساس کنند که بی‌انصافی دراین‌خصوص صورت‌گرفته است به مابقی صحبت‌ها گوش نخواهند داد. خیلی خوب می‌شد که اگر بودجه دوران پهلوی را با میزان خدماتی که انجام شده، مقایسه می‌کردیم مردم کسری که ما به آن اشاره نکردیم را از زبان رسانه‌های بیگانه شنیدند و به این شکل مخاطب به سمت رسانه‌های بیگانه دشمن سوق پیدا می‌کند.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی محمود شهیدی به روی آنتن می‌رود همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، سیده‌ایمان مسئله‌گو خبرنگار و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌کنند.