«مستند فرهنگ» امروز دوشنبه ۲۰ فروردین در سالروز شهادت شهید سید مرتضی آوینی با مروری کوتاه بر زندگی و فعالیت و آثار این شهید مستندساز، عکاس، روزنامه نگار، نویسنده و نظریه پرداز «سینمای اسلامی» از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، شهید آوینی را باید راوی واقعی جنگ دانست که فیلم های مستند او بیانگر واقعیت های دفاع مقدس است.
سید مرتضی آوینی در شهریور ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطهٔ خود را در شهرهای زنجان، کرمان و تهران به پایان رساند.
به گفته بسیاری از آشنایان و نزدیکان آوینی، او در جوانی متحوّل شد و زندگی او در آغاز دهه ۱۳۴۰ با سال‌های انقلاب فرق بسیار داشت.
شهید آوینی پس از پیروزی انقلاب به گروه تلویزیونی جهاد سازندگی رفت و شروع به ساخت فیلم های مستند کرد. از اولین کارهای او در گروه جهاد می‌توان به مجموعهٔ شش‌روز در ترکمن صحرا، سیل خوزستان و مجموعهٔ مستند خان‌گزیده‌ها اشاره کرد. با پایان جنگ و در فاصلهٔ سال‌های پایان جنگ و تأسیس مؤسسهٔ روایت فتح، آوینی نوعی فعالیت هنری- مطبوعاتی را تجربه کرد.
او در این دوره به سینما، هنر، فرهنگ واحد جهانی و مواجههٔ آن با مسائل مختلف فکر می‌کرد. حاصل همهٔ آن فکر کردن‌ها، تحقیق‌ها و مباحثات، نوشته‌هایی است که از او به جا مانده. تأملاتی در ماهیت سینما که در فصل‌نامهٔ فارابی به چاپ رسید و بعد مقالاتی با عناوین جذابیت در سینما، آینهٔ جادو، قاب تصویر، زبان سینما و… که از فروردین سال ۱۳۶۸ در ماهنامهٔ سوره منتشر می‌شد.
آوینی روزِ ۲۰ فروردینِ ۱۳۷۲ در منطقهٔ فکّه در حال بررسی محل تصویربرداری فیلم مستند شهری در آسمان، به همراه محمد سعید یزدان‌پرست با مین برخورد کرد و بر اثر اصابت ترکش مین باقی‌مانده از جنگ ایران و عراق شهید شد.
برنامه «مستند فرهنگ» امروز کاری از گروه تولید و تامین رادیو فرهنگ است که ساعت۲۰ با مروری بر فعالیت های سید شهیدان اهل قلم روی موج اف ام ردیف۱۰۶ مگاهرتز پخش می‌شود.