رسانه ملی باید با زبان مردم از مسئولان مطالبه‌گری کند. مطالبه‌گری صداوسیما در گرو استقلال و آزادی عمل است و رسانه ملی در رویکرد دولت جدید باید قوی‌تر وعمیق‌تر از پیش در گفتمان‌سازی و مطالبه‌گری«رفع موانع تولید» ورود کند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، هم‌اکنون برنامه« نگاه یک» از شبکه یک سیما، «غیرمحرمانه» از شبکه دو سیما، «بدون توقف» از شبکه سه سیما، برنامه«زاویه» و«چرخ» از شبکه چهار سیما، «شهر برگ» شبکه پنج سیما و برنامه«جهان آرا» از شبکه افق در حوزه مطالبه‌گری پخش می‌شود.
با توجه به اهمیت مطالبه‌گری از نهادهای حاکمیتی و نقش رسانه در به تصویر کشاندن آن به گفت‌وگو با عوامل برنامه«شهربرگ» شبکه پنج سیما، برنامه«زاویه» شبکه چهار سیما و«غیرمحرمانه» از شبکه دو سیما پرداختیم.
«شهربرگ» به مشکلات اداری در موانع تولید می‌پردازد
احسان میرزا ابوالحسنی، تهیه‌کننده«شهربرگ» گفت: طرح و اجرای برنامه «شهربرگ» را برای اولین بار در شبکه پنج سیما مطرح کردیم. اداره کل برنامه‌های سیاسی از ما درخواست برنامه‌ای جدید را برای پخش از شبکه پنج سیما کردند که مرتبا پخش شود. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که به آن باور راسخ داریم اتاق فکر «شهربرگ» است.
وی افزود: برای هر موضوع سراغ مسئول مربوطه می‌رفتیم. برای نمونه اگر موضوع مربوط به مجلس بود سراغ نمایندگان مجلس می‌رفتیم! اگر به دولت مربوط بود به خیابان پاستور می‌رفتیم. شروع برنامه با یک کارگردان و در گذر زمان به چهار کارگردان افزایش یافت تا به سبک‌های کار اضافه شود.
ابوالحسنی ادامه داد: کم‌کم نویسنده‌ها اضافه شدند و گروه نویسندگی تشکیل شد. «شهربرگ» بعد از مدتی جزو برنامه ثابت شبکه شد. بعد از مدتی ساختار برنامه را تغییر دادیم و رفتیم به سمت ساختار مستندی که مجری روایتگر موضوع باشد و برنامه بهتر شد. جلوتر که رفتیم دیدیم برنامه از لحاظ موضوعات مختلف در حال ضربه خوردن است.
وی خاطرنشان کرد: بعد تصمیم گرفتیم که کار فقط یک کارگردان داشته باشد. درست است که این برنامه برای اداره کل سیاسی شبکه پنج سیماست، ولی سیاست در لایه دوم این برنامه است و ما بیش‌تر از زبان مردم برنامه را روایت می‌کنیم تا مشکلات حل شود.
تهیه‌کننده«شهربرگ» افزود: در این پنج فصلی که از برنامه گذشته است معمولاً سراغ کارهایی رفته‌ایم که می‌خواهند دغدغه کشور شوند! ساختار برنامه از اول سال 1399 تغییر کرد و الان درباره بحران‌های گذشته، پیش‌آمده یا بحران‌های احتمالی آینده کار می‌کنیم!
ابوالحسنی گفت: با روی کار آمدن مدیر جدید شبکه پنج سیما حمایت بیش‌تری از برنامه شد و دستمان را در طراحی برنامه بازتر گذاشتند. پول و ایده مهم است و ما سعی کردیم در«شهربرگ» به مشکلات اداری و موانع تولید بپردازیم. در این برنامه می‌گوییم برای گرفتن یک مجوز، در مقابل تولید‌کنندگان سد ایجاد نکنند و سرمایه‌گذار سریع‌تر به سمت تولید برود.
وی تأکید کرد: ما ساختار را تغییر دادیم. «شهربرگ» موانع تولید را از آغاز تا مرحله عرضه به بازار بررسی می‌کند و به کارخانه‌های سراسر کشور سر می‌زند و در عین حال هم می‌کوشد به سمت طرح‌ها و فکرهای نو حرکت کند! در یکی دو هفته گذشته به کارخانه‌ای رفتیم که تبلت‌های ایرانی تولید می‌کند.
ابوالحسنی گفت: به دلیل وجود اتاق فکر، «شهربرگ» دائم در حال تغییر است و می‌دانید که در برنامه‌های مجله‌ای و مستند ثابت، چنین اتفاقی نمی‌افتد ما هر موضوعی را به اتاق فکر می‌بریم و از آن خروجی می‌گیریم.
اولویت «شهربرگ» پرداختن به دغدغه‌های مردم است
غلامرضا حیدری، کارگردان «شهربرگ» گفت: سال 9613 از ابتدای ساخت برنامه «شهربرگ» به عنوان کارگردان حضور داشتم. در این سال‌ها تلاش کرده‌ام در حین ساخت برنامه به اولویت‌ها و دغدغه‌های مردم بپردازم.
وی افزود : بخشی از برنامه«شهربرگ»، نگاه مطالبه‌گرانه دارد که این موضوع برای گروه«شهربرگ» حائز اهمیت است. در این برنامه دو کار عمده صورت گرفته است: پرداختن به دغدغه‌های مردم و رساندن صدای مردم به گوش مسئولان و گرفتن پاسخ از آن‌ها.
بی کم و کاست مسائل را به گوش مسئولان می‌رساند
کیوان نقره‌کار، مجری برنامه«شهربرگ» هم گفت: یک سال است که به گروه«شهربرگ» به عنوان مجری اضافه شده‌ام. هرچند که پیش از این، انواع تجربه برنامه‌سازی در رادیو، تلویزیون و... را داشته‌ام، ولی«شهربرگ» به سبب تمرکز بر دغدغه‌های روز جامعه و مطالبه‌گری که رسالت اصلی خودش می‌داند، برنامه متمایزی بود. وی افزود: تلاش ما در این برنامه، رساندن بی کم و کاست مطالب و مسائل به گوش مخاطبان و مسئولان است.
گام کوچکی برای رسانه مردم بودن
حکیمه صنیع‌فر، سرپرست نویسندگان و مجری«شهربرگ» هم افزود: دو سال و نیم است که به گروه«شهربرگ» اضافه شده‌ام. در این مدت تلاش کرده‌ایم در انتخاب موضوعات دقیق باشیم. بسیاری از مواقع موضوعات مهمی ذهن مردم را به خود مشغول کرده بود که به دلیل مطالبه‌گری کمرنگی که داشت از پرداختن به آن‌ها محروم بودیم.
وی ادامه داد: کوشیده‌ایم تمام موضوعات را در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و ... طبقه بندی کنیم. امیدواریم قدم کوچکی برای رسانه مردم بودن برداشته باشیم. برنامه «شهربرگ» به تهیه‌کنندگی احسان میرزا ابوالحسنی و کارگردانی غلامرضا حیدری در گروه سیاسی شبکه پنج سیما از سال 1396 شروع به کار کرده است. این برنامه که تا کنون پنج فصل آن ساخته و در حال پخش شدن است، در هر فصل اولویت ویژه‌ای را در مد نظر قرار داده و در آن زمینه به انتخاب موضوعات پرداخته است. آخرین فصل مجموعه«شهربرگ» با موضوع بحران از سال 1399 شروع به کار کرده است که در فصل جدید کوشیده به شناسایی، دسته‌بندی و طبقه‌بندی بحران‌ها بپردازد و بنا بر اولویت‌های مطرح شده هر بار یکی از این بحران را پوشش دهد که آخرین فصل 18 قسمتی برنامه با موضوع «موانع تولید» در حال ساخت و پخش است. کیوان نقره کار، مجری، حکیمه صنیع فر، سرپرست نویسندگان و مجری، سعید سعیدی، زینب کوهیار و مریم پویان نیز نویسندگان برنامه هستند.
مدیران دست برنامه‌سازان را باز گذاشته‌اند
علی خواجه، تهیه‌کننده برنامه«زاویه» شبکه چهار سیما، درباره اینکه مدیران شبکه تا چه اندازه دست شما را در انتخاب موضوعات باز گذاشته‌اند، می‌گوید: حقیقتاً مدیران شبکه چهار سیما کاملاً همراه هستند و اگر گاهی نیز احتیاطی می‌کنند امری شخصی نیست، احتیاطی است که نسبت به مدیران بالادستی سازمان یا مدیران خارج سازمان دارند.
وی افزود: منابع پژوهشی ما اتاق فکر، پایگاه اطلاع‌رسانی و خبرگزاری‌ها، فضای مجازی، رسانه‌های تصویری، منابع مکتوب شامل روزنامه‌ها، مجله‌ها و کتاب‌ها، نشست‌ها و سخنرانی‌های استادان است.
خواجه در پاسخ به اینکه شما چقدر برای انتخاب موضوع وقت می‌گذارید، افزود: هر موضوعی با موضوع دیگر فرق دارد. گاهی موضوعی در فضای جامعه به قدری پررنگ است که انتخاب کردنش خیلی زمان‌بر نیست و ما بیش‌تر وقتمان را صرف طراحی گفت‌وگو می‌کنیم و گاهی هم موضوعات نیازمند طراحی هستند.
اتاق فکر در برنامه« زاویه» نقش راهبردی دارد
مجتبی طالقانی، سردبیر برنامه«زاویه» افزود: در شبکه چهار سیما از قبل هم رویکرد برنامه ما در انتخاب میهمان باز بود و با توجه به تغییر سیاست سازمان در این حوزه پیشرفت‌های بیش‌تری هم خواهیم کرد.
طالقانی ادامه داد: رویکرد برنامه«زاویه» مناظره علوم انسانی است. ما موضوعات روز را به این صورت که در بخش دیگر کار می‌کنند کار نمی‌کنیم، به همین سبب خیلی بازخورد مستقیم مطالبه‌گرانه از طرف مخاطبان نداشته‌ایم. با توجه رویکرد جدید سازمان، موضوعات برنامه را به سمت مطالبه‌گری از دولت و دیگر اتفاق‌های کشور می‌بریم.
وی خاطرنشان کرد: ما اتاق فکری داریم که همه از تحصیلات تکمیلی حوزه انسانی هستند، در این اتاق فکر موضوعات بررسی می‌شود، میهمان‌ها نهایی می‌شوند و با توجه به اتاق فکر، برنامه را جلو می‌بریم. بعد از اینکه اتاق فکر بسته شد گروه پژوهش همه اطلاعات مورد نیازش را از مقالات مختلف و پایان‌نامه‌ها جمع‌آوری می‌کند و در نهایت این منابع پژوهشی تبدیل به کار برگی می‌شود که مجری این کاربرگ را مطالعه می‌کند و سؤالات را از میهمان‌ها می‌پرسد.
«زاویه» یکی از برنامه‌های بخش فرهنگی شبکه چهار سیماست که به شکل میزگرد تهیه می‌شود و به مسائل علوم انسانی، فرهنگی و اجتماعی اختصاص دارد. این برنامه چهارشنبه‌شب‌ها پخش می‌شود.
برنامه‌ای با ویژوآل سه‌بعدی
ابراهیمی، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«غیر محرمانه» از شبکه دو سیما هم گفت: «غیر محرمانه» یک مناظره اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است و در همه حوزه‌ها ورود می‌کند و بعد از پخش برنامه با بررسی بازخوردهایی که در فضای مجازی و سامانه پیامکی از برنامه دریافت می‌کنیم در می‌یابیم که مردم با موضوعات مربوط به معیشت بیش‌تر همراهی می‌کنند.
وی ادامه داد: در این برنامه سعی شده بی پرده و غیرمحرمانه با مردم سخن بگوییم. ما پیامک‌های مثبتی از مردم داشته‌ایم. یکی از راه‌های تشخیص صحت دغدغه‌های مردم این است که اتاق فکر برنامه و کارشناسانی که در این برنامه هستند با تحقیقات میدانی موضوعات بعدی برنامه را پیدا می‌کنند و اگر قابل طرح باشد به آن پرداخته می‌شود.
تهیه‌کننده و کارگردان برنامه«غیر محرمانه» با بیان اینکه ما بیش‌تر به موضوعات کلانی که مردم درگیر آن هستند و کم‌تر به موضوعات صنفی و موردی می‌پردازیم، گفت: انتخاب موضوع در این برنامه مسیری طولانی را سپری می‌کند؛ ابتدا تحقیقات میدانی شروع می‌شود، سپس به بررسی پیامک‌ها و مستندات ارسالی مردم می‌پردازیم و سوم، لوایح و طرح‌های قانونی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ابراهیمی ادامه داد: در مرحله پایانی هم در انتخاب موضوع سخنرانی‌های مسئولان در اتاق فکر زیر نظر کارشناسان حوزه‌های جامعه شناسی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که شورای سردبیری ما هستند، بازبینی و نهایی می‌شود. بین 7 تا 10 روز برای هر موضوعی وقت گذاشته می‌شود.
«غیر محرمانه» در تلاش است تا دغدغه‌های روز جامعه را در تعامل با مردم به قاب تلویزیون بیاورد. در این برنامه با بهره‌گیری از استودیو مجازی، خروجی تصویری در ابعاد نزدیک به ۸٥٠ متر مربع و بالغ بر ٨٠ دوربین مجازی و واقعی برای اولین بار به آنتن تلویزیون ملی می‌رود.
دکور این برنامه تلویزیونی نیز به صورت سه بعدی طراحی شده و با پردازش تصاویر دوربین‌های حاضر در استودیو و با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، شبیه‌سازی سه بعدی از فضای برنامه را انجام داده است.«غیر محرمانه» با استفاده از فناوری روز و ویژوال (سه بعدی مجازی) گامی‌بلند و مهم در حوزه برنامه‌سازی نوین برداشته است و می‌تواند در حوزه تولید برنامه‌های تلویزیونی الگو باشد. استودیو‌های مجازی، هم از نظر جلوه‌های بصری زنده و هم از نظر قابلیت‌هایی که دستیابی به آن‌ها گاهی در دنیای واقعی غیرممکن است، تنوع و کیفیت برنامه‌های تلویزیونی را در چند سال اخیر تحت تاثیر قرار داده‌اند.
برنامه «غیرمحرمانه» کاری است از گروه اقتصاد و دانش است که جمعه بعد از اذان مغرب روی آنتن شبکه دو سیما می‌رود.