پنجشنبه، روز خوبی برای سریال‌سازان و اهالی هنر بود. دکتر پیمان جبلی در سی‌وپنجمین روزی که سکاندار رسانه ملی شده از پشت صحنه دو سریال«طلاق» و«جشن سربرون» و کارگاه‌های سریال «سلمان فارسی» بازدید کرد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در جریان این بازدیدها که از ساعت 11:30 تا 18:30 صورت گرفت، شاه‌آبادی، معاون سیما، رمضان‌نژاد، رئیس مرکز سیما فیلم، قرایی، مدیرکل روابط عمومی، نوباوه، نماینده مجلس و جمعی از مدیران رسانه ملی، رئیس سازمان را همراهی می‌کردند. دکتر جبلی در جریان این دیدارها به گفت‌وگو با عوامل هر یک از سریال‌ها پرداخت و به آن‌ها خداقوت گفت. آنچه در این گزارش می‌خوانید روایت این پنجشنبه خوب است.
خورشید پنجشنبه 13 آبان هنوز به میانه آسمان نرسیده است. ابرها، نیمی از پهنه آسمان را پرکرده‌اند و بادی سرد خبر می‌دهد که پاییز به نیمه‌هایش رسیده. اطراف یکی از آپارتمان‌های محله سازمان برنامه در غرب تهران، شلوغ‌تر از روزهای قبل است. عکاسان و خبرنگاران با دوربین‌ها و وسایلشان، بیرون در خانه تجمع کرده‌اند. خانه‌ای که طبقه اول آن، چند روزی است میزبان سازندگان سریال «طلاق» است؛ سریالی به کارگردانی ابوالقاسم طالبی که به موضوعات اجتماعی روز می‌پردازد. اینجا هم لوکیشن خانه دکتر سماوات است. در خانه ی که حدود 130 متر مربع مساحت دارد. حدود 30 نفر از عوامل ماسک زده، مشغول چیدن وسایل نور و دوربین هستند. پنجره‌ها باز است تا هوا جریان داشته باشد.
ایستاده در برابر فساد
«دوربین رو بیار اینجا. رو به آشپزخونه» صدای طالبی بلندتر از همه است. چوبی بلند در دست دارد که به گفته خودش برای این است که قوز نکند. دقایقی از ساعت 11:30 گذشته که دکتر جبلی و همراهان وارد آپارتمان می‌شوند. پشت سرشان چند عکاس و فیلم‌بردار هم فضای آپارتمان را شلوغ‌تر می‌کنند. صدای سلام و احوالپرسی‌ها در لابه‌لای صدای شاتر زدن‌های دوربین‌ها گم می‌شود. مهمانان روی مبلی در اتاق پذیرایی می‌نشینند تا پلان آشپزخانه ضبط شود. در این فاصله، طالبی از«طلاق» می‌گوید که درباره فساد و فسادستیزی است و 80 درصد کار فیلم‌برداری شده و بیشتر از 50 بازیگر توانا جلو دوربین رفته‌اند. کارگردان از مسئولان سازمان می‌خواهد که در زمان پخش سریال، شجاعت داشته باشند، چون موضوعات آن باعث می‌شود به خیلی‌ها بر بخورد. طالبی معتقد است کار جدی را باید جدی پخش کرد. دکتر جبلی هم به داستان اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر داستان قوی باشد، مخاطب جذب می‌شود. باید تمام داستان و پرانتزهای باز شده در پایان، بسته شود و سوالی در ذهن مخاطب نمانده باشد. مهم این است که پایان آن باید با هنرمندی بسته شود.
صداقت با مردم شرط توفیق
همین زمان خانم برومند از بازیگران سریال از رئیس سازمان می‌خواهد تا آزادی عملی به هنرمندان بدهند تا مخاطب بیش‌تری نصیب سیما شود. دکتر جبلی در حالی‌که لبخند می‌زند، می‌گوید: شرط توفیق در هر کار و به‌خصوص هنر و رسانه، صداقت است. او به ماجرای بنزین که دو هفته قبل رخ داد اشاره می‌کند و می‌گوید: چون صداسیما در قضیه بنزین، سریع و صادقانه عمل کرد، مردم همراهی کردند و بحرانی ایجاد نشد. طالبی بعد از این گفت‌وگوهای صمیمانه از همه می‌خواهد سکوت را رعایت کنند تا پلانی ضبط شود. پلانی از گفت‌وگوی تلفنی پسرخاله با زنی ناشناس که دخترخاله به آن شک می‌کند. حمید صفت و فاطمه الطافی، بازیگران این پلان هستند. با تایید پلان، دکتر جبلی و همراهان بلند می‌شوند و با ترک آپارتمان، از همه عوامل تشکر می‌کنند. چند دقیقه خواندن نماز ظهر و عصر در پارکینگ مفروش خانه و بعد حرکت به سمت شهرک سینمایی غزالی.
به یاد شاعر سینمای ایران
ابرها در سمت شمال تهران و کوه‌های البرز، فشرده شده‌اند و دیگر خورشید به سختی از میان ابرها رخ می‌نمایاند. این بار شهرک سینمایی غزالی، میزبان دکتر جبلی، همراهان و خبرنگاران است. شکم‌ها به قار و قور افتاده و وقت ناهار است. ناهار، مهمان مسئولان شهرک غزالی در رستوران گراندهتل هستیم. فضایی آرام و ساکت که همه را یاد«هزاردستان» و عزیزانی مانند علی حاتمی، عزت الله انتظامی، جمشید مشایخی، محمدعلی کشاورز و ...می‌اندازد که در بینمان نیستند. از مجموعه لاله‌زار و گراندهتل تهران قدیم تا لوکیشن«جشن سربرون» که مقصد بعدی است، راهی نیست. در میانه این راه کوتاه، دکتر جبلی و همراهان سری به موزه عروسکی سیما می‌زنند. دیداری کوتاه و بعد حرکت از میان لوکیشن‌های بهارستان، مجلس شورای ملی و میدان منیریه به سمت لوکیشن سریال«جشن سربرون» می‌روند. خانه‌های گلی و فضایی روستایی با ده‌ها هنرور با لباس‌های دوران قاجار.
از امروز به قاجار
اگر سریال«طلاق»، سریالی امروزی بود حالا اینجا فضای روستایی در دوران قاجار در جریان است. مجتبی راعی، کارگردان و حسن نجاریان، تهیه‌کننده سریال به استقبال دکتر جبلی و هیئت همراه می‌آیند. رئیس سازمان از سابقه درخشان راعی می‌گوید و از اینکه دوباره او را می‌بیند ابراز خوشحالی می‌کند. به مرور، عوامل و بازیگرانی مانند قاسم زارع، بیوک میرزایی، لاله اسکندری و حسین محجوب هم از راه می‌رسند. آن‌ها امروز، بازی ندارند و بنابراین بدون گریم و لباس شخصیت‌ها سر صحنه آمده‌اند. چادر بزرگی در کوچه‌ای خاکی نصب شده و درون آن چندین صندلی با میزهایی که روی آن میوه و شیرینی و آب قرار دارد، آماده است تا از مهمانان جشن سربرون پذیرایی شود. این چادر درست جلو آرایه بازارچه‌ای مسقف قرار گرفته است؛ آرایه‌ای که هم‌اکنون یکی از پلان‌ها و فرار نوجوانی از آن ضبط می‌شود.
از خدا می‌خواهیم بیشتر بسازیم!
راعی در همان برداشت اول، کار را تایید می‌کند. دکتر جبلی با خنده به راعی می‌گوید: شما به سخت‌گیری شهره‌اید، وقتی می‌گویید خوب شده یعنی خیلی خوب شده است. نظر رئیس سازمان این است که چون کار راعی از دل برمی‌آید بر دل می‌نشیند. دکتر جبلی می‌گوید: ما از خدا می‌خواهیم که از این دست کارها بیشتر ساخته شود، ولی باید تغییراتی در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها بدهیم تا تمام حلقه‌های تاریخی را تصویری کنیم و یادمان باشد اگر ما این کار را نکنیم بقیه این کار را می‌کنند. بیوک میرزایی و حسین محجوب هم، کار کردن با مجتبی راعی را جذاب می‌دانند و می‌گویند: اگر با همه مشکلات مشغول کار در این سریال هستیم به خاطر خود راعی است. شاه‌آبادی، معاون سیما هم درباره موضوع پخش سریال«سرزمین کهن» ساخته کمال تبریزی که همچنان توقیف است و حسین محجوب خواهان پخش آن می‌شود، می‌گوید: «سرزمین کهن»، سریالی ارزنده است و باید فضا را برای پخش آن آماده کرد. لاله اسکندری هم معتقد است که ساخت سریال‌هایی مانند«جشن سربرون» فقط از عهده سازمان صداوسیما برمی‌آید و شبکه نمایش خانگی نمی‌تواند چنین کاری بکند. او از دکتر جبلی می‌خواهد تا زمان پخش سریال‌های درجه الفی مانند این سریال به صورت هفتگی باشد تا زحمت دو ساله عوامل در عرض دو ماه به صورت هر شبی پخش نشود و به پایان برسد. دکتر جبلی با تایید این نکته می‌گوید: باید در کل هفته هم درباره این کار حرف زد تا مخاطب در مسیر داستان بماند. پایان این دیدار، گرفتن عکس یادگاری با عوامل است. ابرها در هم تنیده شده‌است. برقی بی رعد در افق می جهد.
100 سریال در راهند
خبرنگاران از دکتر جبلی می‌خواهند تا دقایقی با آنان گفت‌وگو کند. رئیس سازمان که خودش روزی خبرنگار بوده به آن‌ها جواب مثبت می‌دهد. رئیس رسانه ملی به قالب‌های مختلفی که هنرمندان برای ساخت انواع سریال‌ها دارند اشاره می‌کند و می‌گوید: هر یک از این سریال‌ها بخشی از نیازهای مخاطبان را پاسخ می‌دهد. علاوه بر این کارها، کارهای دیگری هم در حال آماده سازی است. بیشتر از ۱۰۰ کار در مراحل مختلف نگارش، پیش تولید و تولیدند و طبق روال آماده می‌شود. به گفته رئیس سازمان، با وجود چنین کارهایی، نوروز و رمضان بانشاطی خواهیم داشت. دکتر جبلی با اشاره به اینکه حوزه نمایش، یکی از مهم‌ترین حوزه‌های پیام است، چون لایه‌های زیرین پیام را در خود جای داده است از تمرکز عمده دوره جدید مدیریت سازمان بر این حوزه می‌گوید. او به برگزاری جلسات متعدد و مفید با همه صاحب‌نظران و فعالان حوزه نمایش اشاره می‌کند و می‌گوید: امیدواریم با درک خلاها و اولویت‌ها فرایند تولید را به سمت سریال‌های پرمخاطب و پرمفهوم سوق بدهیم. هر سریالی باید در جهت رفع مشکلات کشور گام بردارد. رئیس سازمان به ظرفیت‌های بالای موجود اشاره می‌کند و می‌افزاید: این توانایی‌ها اگر در مسیر درست و معقول قرار بگیرد، نقش مهمی در شناخت حوزه‌های مختلف و رفع مسائل دارد. دکتر جبلی با اشاره به اشارات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در حکم انتصابش که صداوسیما باید«دانشگاهی برای ارتقای سطح آگاهی و معرفت عمومی و آوردگاهی برای مقابله با امواج خصمانه تحریف و تفتین و آسایشگاهی برای بهره‌مندی چشم و دل همگان از جلوه‌های زیبایی و هنر و قرارگاهی برای پراکندن امید و نشاط در فضای عمومی‌کشور باشد» خواهان شناسایی و بهره‌برداری بهتر از ظرفیت‌ها شد.
با کاروان سلمان
دکتر جبلی و همراهان سپس پیاده به سمت سوله‌های کارگاه‌های سریال«سلمان فارسی» رفتند؛ کارگاه‌های یازده گانه این سریال تاریخی درباره یار ایرانی پیامبر. حالا بعد از دو سریال که مربوط به دو دوره بودند. سومین سریال، فضای صدراسلام را با هدایت کارگردان کاربلد این حوزه یعنی داوود میرباقری روایت می‌کند. داوود میرباقری، کارگردان، حسین طاهری، تهیه‌کننده و محسن شاه ابراهیمی، مدیر هنری سریال به استقبال دکتر جبلی می‌آیند. کارگاه‌های مختلف نجاری شامل ارابه‌سازی و ساخت کشتی، مبلمان، رزین ویژه طراحی و ساخت قالب سازه‌ها و ساخت زره و شمشیر و کلاه خود، چرم، زیورآلات، کهنه‌کاری، رنگرزی، آهنگری، خیاطی، سفال، سبد و زیلو و خشک کن چوب، میزبان دکتر جبلی و همراهان است. در هر کارگاه، چندین نفر مشغول کارند تا ساخت وسایل پروژه با سرعت پیش برود. دکتر جبلی با دقت جالبی وسایل را برانداز می‌کند. واقعی بودن وسایل و ادوات برای او جالب است. در هر بخش، میرباقری و شاه ابراهیمی توضیحاتی می‌دهند.
مستندسازی از پشت صحنه
میرباقری در مسیر بازدید از کارگاه می‌گوید تنها 8 درصد از فصل بیزانس که یکی از فصول سه‌گانه سریال (ایران ساسانی، بیزانس و حجاز صدراسلام) است، باقی مانده است. هم‌اکنون 25 درصد کل کار که حدود 10 قسمت می‌شود، فیلم‌برداری شده است و در ادامه بعد از پایان فصل بیزانس به سراغ فصل ایران می‌رویم و اگر آرایه‌ها آماده نشد از حجاز شروع می‌کنیم. دکتر جبلی هم که تحت تاثیر این میزان جزئیات قرار گرفته می‌گوید پشت صحنه و کارگاه‌ها قابلیت ساخت مستندهای مختلقی دارند و دیدن کارگاه‌ها به تنهایی، ارزش بالایی دارد. رئیس سازمان صداوسیما به قطعات گمشده زیاد تمدنی ما در حوزه نمایش اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر پازل تمدن ایرانی - اسلامی‌کامل نشود نقصان داریم. رئیس رسانه ملی از همه دستگاه‌ها و نهادها می‌خواهد که پای کار ساخت سریال‌هایی مانند سریال«نسلمان فارسی» بیایند تا این پازل تاریخی کامل شود. دکتر جبلی از میرباقری و همکارانش تشکر می‌کند و می‌گوید: چیزی که روانه آنتن می‌شود شاید یک درصد از تلاش‌های شما هم نباشد و شما برای این کار از جان، مایه گذاشته‌اید.
به دعوت میرباقری، دکتر جبلی و همراهان در دفتر این پروژه در شهرک غزالی حاضر می‌شوند تا دقایقی از قسمت‌های تدوین شده سریال را ببینند؛ دقایقی که نشان‌دهنده عظمت سریال«سلمان فارسی» است. پایان این دقایق با آغاز اذان مغرب همراه می‌شود. پایان این دیدار، خواندن نماز مغرب و عشا و حرکت است.
ابرها کار خودشان را کرده‌اند. باران می‌بارد. بعد از مدت‌ها، آسمان دست از خساست برداشته است. درختان شهرک سینمایی غزالی و آرایه‌های مختلف مجموعه، سر و رویشان را شسته‌اند. ترافیک، مسیر تهران را قفل کرده، ولی هر کس از در شهرک سینمایی غزالی بیرون می‌آید، نگاهش به روزهای خوب پیش روست.