برنامه‌های صبحگاهی رادیو، ویترین شبکه‌شان هستند و هرکدام بنا به مأموریت‌شان سعی می‌کنند گروه وسیعی از شنونده‌های رادیو با سلیقه‌های مختلف و قومیت‌های متنوع را در بخش صبحگاهی با خود همراه کنند. برنامه‌سازان صبحگاهی هم با علم به این ویژگی، بهترین گویندگان و عوامل را انتخاب می‌کنند تا حال و هوای خوبی به برنامه‌های صبحگاهی بدهند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، تهیه‌کننده برنامه صبحگاهی در هر شبکه‌ای که باشد، فارغ از مأموریت‌های ویژه آن شبکه با ساختار تعریف‌شده برای برنامه‌های صبح آشناست. نوع بهره‌گیری از متن و صدای گوینده، تحرک، ضرباهنگ و تمپوی (= تندا) برنامه، کیفیت و کمیت موسیقی، حجم اطلاع‌رسانی و اخبار، گزارش‌های محیطی زنده و تولیدی و از همه مهم‌تر موضوع محوری برنامه، از جمله مسائلی است که در ساخت برنامه صبحگاهی اهمیت دارد و برای مخاطب سحرخیز مناسب است.
برنامه «صبح صبا» که نزدیک به یک دهه است روی آنتن رادیو صبا می‌رود، یکی از پرشنونده‌ترین برنامه‌های صبحگاهی است که به دلیل ضرباهنگ تند و فضای طنزآلودی که فراهم کرده، توانسته مخاطبان خوبی را با خود همراه کند؛ مخاطبانی که انتخابشان را موج اف ام ردیف 105.5 و رادیو صباست می‌دانند که کار و بار این برنامه به طور کلی خنداندن و دادن حال خوب به شنوندگانش است و اگر رادیوتان را در خانه یا در مسیر رسیدن به محل کار روی موج صبا تنظیم کرده‌باشید، قطعا حالتان بهتر از قبل می‌شود.
امیر اکبری، تهیه‌کننده «صبح صبا» است و درباره تولید این برنامه صبحگاهی توضیحاتی ارائه می‌دهد.
نمایش‌های بداهه با لهجه‌های محلی
وی با بیان اینکه«صبح صبا» از برنامه‌های پرمخاطب رادیو صباست که شنبه تا چهارشنبه از ساعت 6:30 تا 8:00 صبح روانه آنتن می‌شود، گفت: البته نه اینکه فکر کنید همه چیز در لحظه اتفاق می‌افتد. درستش این است که عوامل برنامه از حدود ساعت 5:00 صبح به استودیو صبا در ساختمان شیشه‌ای می‌آیند و از همان جا برنامه به صورت زنده پخش می‌شود. امیر اکبری، تهیه کننده و سردبیر جوان برنامه، اولین کسی است که سر صبحی در استودیو حضور دارد. او که کل محتوای برنامه را از روز قبل آماده کرده، در کنار مجری اصلی و بازیگر - مجری بخش‌های برنامه را می‌چیند.
متن برنامه، محور اصلی و سوال پیامکی را در طول هفته سید ابوالفضل طاهری، سمیرا جعفری، عارفه فتحی، کیاوش کمالی‌فر و مهدی احدی نویسندگان این برنامه تهیه می‌کنند و به دست سردبیر می‌رسانند. وی که علاوه بر تهیه، اجرای بخش‌هایی از برنامه را هم برعهده دارد، مهم‌ترین ویژگی برنامه صبحگاهی رادیو صبا را ساختار طنزگونه آن دانست و گفت: آنچه این برنامه را متمایز از سایر برنامه‌های صبحگاهی رادیو کرده و باعث شده مخاطب به نوعی تصمیم به عوض کردن موج رادیو نگیرد پرداخت طنزگونه به همه موضوعات و بخش‌های این برنامه است.
این تهیه‌کننده ادامه داد: من از سال 1400به«صبح صبا» آمدم و رویکردمان در فصل جدید اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی آمیخته با طنز بودهاست. بررسی موضوعات، مسئله‌محور است و تلاش می‌کنیم خبرهای روز را با صراحتی آمیخته به طنز بیان کنیم. سردبیر«صبح صبا» با اشاره به رویکرد برنامه گفت: شعار ما این است که با همه شوخی می‌کنیم. به بهترین برنامه صبحگاهی رادیو از دید ما خوش آمدید. با همین شعار می‌گوییم که«صبح صبا» از برنامه‌های پرمخاطب رادیوست و یکی از مشهورترین برنامه‌های صبحگاهی رادیویی محسوب می‌شود.
اکبری رویکرد برنامه را امیدآفرینی توصیف کرد و گفت: هر روز در بخش مشق صبح صبا پویشی را روی آنتن می‌بریم که بگویید چه کار خوبی انجام داده‌اید و بازخوردش چه بودهاست. وی نمایش را بخش مهمی از این برنامه یک ساعت و نیمه دانست و گفت: نقطه قوت این برنامه بخش نمایشی است که به ازای هر بخش، یک نمایش روی آنتن می‌بریم. نمایش‌هایی که گاهی بداهه است و گاهی موضوعش از میان پیامک‌های مخاطبان انتخاب می‌شود.
تهیه‌کننده رادیو صبا اجرای بداهه را بخش مهم و جدایی‌ناپذیر این برنامه 90 دقیقه‌ای دانست و افزود: اجرای بداهه روی آنتن زنده سختی‌ها و شیرین‌های خاص خودش را دارد. البته همه ما خط قرمزهای رسانه را می‌شناسیم و رعایت می‌کنیم؛ البته در این زمینه فقط تجربه است که به داد آدم می‌رسد و نوع نگاه مجری و هوشیاری او در بیان و اجرا بسیار مهم است. اینکه حواسمان باشد به کسی توهین نکنیم و با شنوندگانمان محترمانه شوخی کنیم بخشی از این خط قرمزهای رسانه است که همه ما متوجه آن هستیم.
سردبیر این برنامه صبحگاهی با اشاره به بخش طنز آهنگ متذکر شد: هرچند ماه یک بار روی نغمه‌ها و موسیقی‌های مختلف صداگذاری و با صدای مهبد قناعت‌پیشه یک اثر موسیقیایی تولید می‌کنیم.
وی اضافه کرد: مخاطبان این برنامه از هر سن و هر قشری هستند؛ چه آنان که از رادیو خودرو در حال رفتن به محل کار برنامه را گوش می‌کنند، چه زنان خانه‌داری که در حال آماده کردن صبحانه هستند. آنچه که بین همه آن‌ها مشترک است علاقه‌مندی به طنز و نشاط و دور بودن از اخبار نگران‌کننده است و ما هم دقیقاً از همین ویژگی بهره می‌بریم و با تعریفی که از این شبکه وجود دارد در قالب طنز علاوه بر اطلاع‌رسانی و سعی می‌کنیم با ترانه‌های شاد و بخش‌های طنز، خنده را بر لبان مخاطبانمان بیاوریم.
این تهیه‌کننده به آموزش لهجه و گویش‌های محلی ایرانی در«صبح صبا» اشاره کرد و گفت: با هدف تقویت و توجه به زبان‌ها، گویش‌ها و لهجه اقوام در فضایی متفاوت به آموزش لهجه‌ها و گویش‌های مردم کشورمان پرداخته‌ایم. اکبری در تشریح این بخش گفت: هر روز در برنامه«صبح صبا» با گزارشگران شهرستان‌ها ارتباط تلفنی می‌گیریم و ضمن گفت‌وگو با آن‌ها از گزارشگران می‌خواهیم هر روز، سه کلمه را با لهجه یا گویش محلی آن منطقه به ما و مخاطبان رادیو صبا آموزش دهند. همچنین تلاش می‌کنیم با تکرار این کلمه‌ها‌در برنامه آن‌ها را در ذهن مخاطبان ماندگار کنیم.
خیلی در زندگی سخت نمی‌گیرم
مهبد قناعت پیشه، گوینده و مجری رادیو را بیش‌تر با برنامه‌های رادیو صبا می‌شناسیم. او که در حوزه دوبلاژ، تئاتر و کتاب صوتی فعال است از مجریان قدیمی‌برنامه صبح صباست، درباره برنامه صبح صبا گفت: این برنامه یک مجله صبحگاهی با هدف اطلاع‌رسانی و امیدبخشی است که در آن سعی می‌کنیم حال خوب صبحگاهی را به مردم منتقل کنیم.
مجری صبح صبا با اشاره به مهم‌ترین ویژگی این برنامه صبحگاهی افزود: دو عنصر مهم زنده بودن و اجرای بداهه به این برنامه ویژگی خاصی بخشیده‌است. این برنامه با بخش‌های نمایشی‌اش شناخته می‌شود، نمایش‌ها زنده و بداهه هستند. یعنی بر اساس پاسخ پیامک یا پیام یک مخاطب فضای نمایشی برنامه را ترسیم و در همان لحظه اجرا می‌کنیم.
قناعت‌پیشه یکی از دلایل توفیق برنامه را حضور پر رنگ مخاطبان و شنوندگان در برنامه دانست و گفت: سهم شنوندگان در صبح صبا به قدری زیاد است که گاهی یک پیامک یا یک تماس تلفنی از سوی مخاطبان می‌تواند مسیر برنامه را تغییر دهد. ما حالت نصیحت‌گونه نداریم و هر روز با طرح یک موضوع برنامه را جلو می‌بریم، اما در میانه برنامه شاید یک پیشنهاد از شنوندگان مسیر برنامه را تغییر دهد. مثلا یک روز شنونده‌ای تماس گرفت و گفت«قناعت‌پیشه چقدر حرف می‌زنی» و من جمله‌ام را ناتمام گذاشتم و اعلام کردم که به موسیقی گوش می‌دهیم.
وی با اشاره به مخاطبان این برنامه دامه داد: «صبح صبا» طرفداران بسیاری دارد و به دلیل فضای شاد و صمیمانه‌ای که در برنامه وجود دارد، گروه وسیعی از شنونده‌ها با ما همراه هستند.
این مجری رادیو گفت: شعار این برنامه، «ما با همه شوخی داریم» است، برای همین شنوندگان می‌دانند که می‌توانند در باره هر موضوعی حتی با خود ما هم شوخی کنند. دلیل مخاطب‌پسندی این برنامه در تعامل‌داشتن با مخاطبان است. من از سال ۱۳۸۶ در شبکه‌های رادیویی سلامت، اقتصاد و ایران کار کرده‌ام، اما بعد از آنکه وارد رادیو صبا شدم، فهمیدم تعامل مهم‌ترین اصل برنامه رادیویی است. وی در پایان به روحیه نقدپذیر و طناز خودش اشاره کرد و افزود: آدمی نیستم که سخت بگیرم و جنبه‌‌های شاد اتفاقات بیش‌تر به چشمم می‌آید و همیشه سعی می‌کنم برای هر مشکل راه‌حلی پیدا کنم. رادیو برای کارکنانش درآمد چندانی ندارد و هر کس در رادیو حضور دارد فقط به عشق و علاقه‌ای که به این فضا و مردم دارد، اینجاست و هر جای دیگری که برود باز هم خانه اولش رادیوست.
همه چیز به زبان طنز حتی اخبار هواشناسی
مریم خادم‌پور، مجری دیگر «صبح صبا» درباره اجرای این برنامه گفت: هر روز در اولین ساعات روز با شوخی و طنز و با همراهی مخاطبان به نقد طنازانه اتفاقات سیاسی و اجتماعی روز می‌پردازیم. این برنامه در کنار اطلاع‌رسانی هر روز یکی از خبرهای مهم اجتماعی و فرهنگی را به‌عنوان موضوع برنامه مطرح می‌کند و جویای نظرات مردمی درباره تصمیمات مهم مسؤلان جامعه می‌شود.
مجری صبح صبا با اشاره به ویژگی اجرای صبحگاهی افزود: اجرای برنامه صبحگاهی با دیگر اجراها متفاوت است. شما اگر کسل و خموده هم باشی با حضور در این برنامه سر ذوق می‌آیی و خواب از سرت می‌پرد. من خیلی سحرخیز نبودم، اما چون باید ساعت 6:00 در سازمان باشم، همین سحرخیزی در این چند سال حالم را خوب کرده‌است.
وی شوخی و طنز را پایه اصلی این برنامه برشمرد و گفت: اینجا همه چیز به زبان طنز است. اصلا همه با هم به همین زبان سخن می‌گویند. حتی اخبار هواشناسی را هم به زبان طنز به مخاطبان خود ارائه می‌دهیم. این طنز را به مجریان جدی هم سرایت داده‌‌ایم و کارشناسان هواشناسی هم در ارتباط زنده می‌کوشند با زبان طنز این بخش را اجرا کنند.
مجری رادیو صبا در باره بداهه‌گویی در برنامه هم عنوان کرد: بخش زیادی از برنامه به شکل بداهه اجرا می‌شود که سختی‌ها و مزایایی دارد. در فضای بداهه که برنامه در آن واحد اجرا می‌شود، ما از دل یک پیامک که مخاطب در همان لحظه برای ما فرستاده، یک نمایش می‌سازیم که این به نوع خودش هم برای مخاطب و هم برای خودمان جالب است، اما اجرای بداهه روی آنتن زنده نیز بسیار کار حساسی است و بار زیادی بر دوش ما می‌گذارد. وی که بخشی از روحیه شاد و سرزندگی‌اش را مدیون اجرای صبحگاهی در رادیو صبا می‌داند، گفت: کار در رادیو فقط با عشق و علاقه دوام پیدا می‌کند. من و بسیاری از همکارانم حضور در رادیو را شغل نمی‌دانیم. کار در رادیو صبا به من آرامش و شادی می‌دهدو اگر قرار به انتخاب میان تلویزیون و رادیو باشد من اجرا در رادیو را برای هیچ کار دیگری کنار نمی‌گذارم.
آرمان غفاریان: دلمان نمی‌آید کسی را برنجانیم
آرمان غفاریان، دیگر مجری برنامه است. او در باره این برنامه عنوان کرد: اینجا ما در«صبح صبا» با یک گروه 100 درصد جوان با کلی امید و انگیزه و لبخند هستیم و علاوه بر اینکه خبرهای مهم فرهنگی، ورزشی، هواشناسی و... را به اطلاع می‌رسانیم، با موضوعات و افراد شوخی می‌کنیم و دلمان نمی‌آید کسی را برنجانیم. وی افزود: به خوب‌ها و بدها آفرین می‌گوییم که البته این کجا و آن کجا که بعضی آفرین‌ها از «صدتا چیز میگن بدتره؟»یادم رفت....
غفاریان در ادامه گفت: در«صبح صبا» مسابقه داریم، چالش داریم، نمایش‌های طنز داریم و خلاصه اینکه ۹۰ دقیقه می‌جوشیم و می‌چرخیم و می‌گردیم تا شما صبح خوبی را شروع کنید. کافی است یک‌بار امتحان کنید! موج اف ام ردیف 5/105