هویت ملی هر کشور که برخاسته از آداب و رسوم اقوام مختلف است، کلان‌ترین سطح هویتی‌اش به شمار می‌آید و رسانه بزرگ‌ترین و موثرترین اهرم تثبیت، تحکیم و ترویج این هویت در پهنه ملی است. رسانه ملی با 33 مرکز استانی، رسالت بزرگ دانشگاه عمومی را با همه کمبودها و البته کم‌کاری‌های انباشته شده به دوش می‌کشد و تلاش میکند همه داشته‌ها، سرمایه‌ها، ظرفیت‌ها و امکانات موجود کشور در عرصه‌های مختلف اعم از مادی و معنوی را در مسیر تقویت این هویت ملی و در عرصه مهم امیدآفرینی به تصویر بکشد.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، در این میان سهم و نقش ده‌ها میلیون سکنه استانهای سی‌گانه ایران پهناور در بازنمایی شاخص‌های زیست‌بوم متنوع این سرزمین کهن، سهمی‌بزرگ و انکارنشدنی است. از این رو اختصاص ساعاتی از آنتن ملی شبکههای سراسری برای پخش برنامههای استانی یعنی ایجاد فرصت آشنایی تک‌تک ایرانیان با آداب و رسوم، سنن، نمادها، فرهنگ‌ها، عقاید، اندیشه‌ها، ارزش‌ها و ظرفیتهای متنوع این مرز و بوم، بدون نیاز به حضور میدانی مردم، یعنی سفر به آن شهر و دیار است؛ نیازی فرح‌بخش که البته در عمل و در زندگی امروزی، برای همگان آسان نیست. همین فرصت متقابلاً برای برنامه‌سازان، تهیه‌کنندگان، کارگردانان، نویسندگان و فعالان عرصه متنوع رسانه در سراسر کشور فراهم شده تا همت کنند و موضوعات و ظرفیتهای محلی و منطقه‌ای خود را با نگاه ملی و کلان به تصویر بکشند و شرایط سهل‌تری را برای علاقه‌مندان به ایران عزیز در همه زمینه‌ها چون گردشگری، ایران‌شناسی و حتی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی فراهم کنند.
اسـتودیوی «ایران ما» هم‌زمان با سالروز ولادت با ســعادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) رسماً شروع به کار کرده است؛ استودیویی متفاوت که حلقه وصل شبکههای استانی با شبکههای سراسری است. هدف از راه‌اندازی «اسـتودیوی ایران ما» در دوران تحولی رسانه ملی نمایش ظرفیتهای تولیدی شبکههای استانی و تولید آثار کیفــی و تراز بالا در شبکههای ملی است. به گفته حسن عابدینی، معاون امور استان‌ها میزان حضور 10 ساعته شبکههای سراسری در هر روز قدم اول در این جریان تحولی است که در آینده این میزان افزایش می‌یابد.
وی تصریح کرده است که اگر هر شــبکه استانی در هر روز فقط یک ســاعت از برنامههای شبکههای سراســری را تأمین کند، این عدد به 33 ســاعت در روز افزایش خواهدیافت. انتظار معاون امور استان‌ها از شبکههای استانی این است که با تولید و پخش برنامههای پرمحتوا و قوی از همان ابتدای کار، به جذب مخاطبان فکر کنند.
آنطور که رضا زارع، سرپرست اداره کل سیمای استان‌ها نیز پیش از این درباره ساعات پخش برنامههای شبکههای استانی در شبکههای مختلف گفته بود ساعت ۷ تا ۹ صبح شبکه ۳، ساعت ۹ تا ۱۱ شبکه یک سیما، ۱۱ تا ۱۲ شبکه نسیم، ساعت ۱۲ تا ۱۴ شبکه دو سیما، ساعت ۱۶ تا ۱۷ شبکه قرآن و ساعت ۱۷ تا ۱۸ شبکه چهار سیما، میزبان برنامههای شبکههای استانی خواهند بود. نودال پخش شبکههای سراسری کاملا در اختیار استودیوی ایران ما است و برنامه‌ها با حضور مجریان شبکههای استانی در استودیوی ایران ما به مخاطبان معرفی میشوند.
در ادامه نظرها و دیدگاه‌های جمعی از مدیران کل صداوسیمای استان‌ها در باره استودیوی«ایران ما» که به همت معاونت امور استان‌ها در اختیار هفته‌نامه صداوسیما قرار گرفته‌است، از نظرتان می‌گذرد.
سیمای ایران ما
سید محسن لطیفی، مدیرکل صداوسیمای اردبیل
ایران به مثابه رنگین کمان زیبایی است که هر رنگش چنان چشم نواز و مسحور کننده است که جهان کمتر مکانی به این زیبایی دارد. وجود اقوام با فرهنگ‌های مختلف، ادبیات و زبانهای غنی و شیرین، طبیعت بکر و شگفت انگیز، تاریخش بر بلندای تمدن‌های بزرگ، سرشار از دانشمندان و اندیشمندان بزرگ و تاریخ ساز و بسیاری موارد دیگر آنچنان بر تارک دنیا می‌درخشد که کمتر کشوری دارای چنین مزایای گرانقدر و ارزشمند است.
ایران عزیز از شمال و شمال غرب تا جنوب، از شرق تا غرب، با تمام تفاوت‌ها و کثرت ها، چنان یکرنگی را گفتمان سازی کرده که در پارادایم مشکوک جهانی سازی برای سلطه جهانی، وابسته و دلبسته به داشتههای ارزشمند خود است که در برابر چنین طوفانی، نه تنها تنزل نمی یابد که در پی تاثیر اساسی بر شاکله‌های جهانی است.
برای به واقعیت پیوستن چنین جغرافیای گرانسنگی، مصداق‌ها و مثال‌های بارزی وجود دارند که رسانه ملی نیز در این مهم سهم عمده‌ای داشته و دارد. یکی از منطقی ترین و در عین حال زیباترین سیاستگذاری که اخیرا در رسانه ملی رنگ واقعیت به خود گرفته با هدف توجه به جمهور مردم عینیت یافته، ایجاد «استودیوی ایران ما» است که در آن تولیدات استانهای مختلف از سراسر ایران در این چارچوب از شبکههای مختلف صداوسیما پخش می‌شود.
قالبی که در آن عدالت رسانه‌ای میتواند به کمال و معال برسد و هر استانی خود را در معرض دید مخاطبان قرار دهد. در این بین آنچه که تابحال مغفول مانده، توجه کمتر به ظرفیتهای بالقوه و توانمندی‌های استان‌هاست، چنان که در میان کارشناسان رسانه‌ای، عبارت «تهران غالبا ایران» است و دیگر استان‌ها کمتر محلی از اعراب دارند، به وفور به کار می‌رود در حالیکه هر یک از استانهای کشور آنقدر ظرفیتهای بالایی در موضوعات و مباحث مختلف دارند، این قابلیت‌ها در بیش تر مواقع کمتر از پایتخت نیست و بعضاً بالاتر و بهتر و باکیفیت‌تر نیز هست.
استان اردبیل را به عنوان مثال مطرح می‌کنم. این استان در شمال غرب کشور واقع شده و در برهه‌هایی از تاریخ نقش‌های تمدن‌ساز، تاریخ‌ساز و فرهنگسازی داشته که برای اشاره تفصیلی به آن‌ها نیاز به چندین کتاب است. اما در این مجال سعی می‌کنم گوشه‌هایی از این استان سراسر زیبا و سحرانگیز را اشاره کنم تا به عظمت و شکوه چنین مکانی بیش‌تر واقف شویم.
اولین حکومت شیعی که در حد امپراطوری پیش رفت، سلسله صفویان بود و از اردبیل به جهانیان معرفی شده که به قول مقام عظمای ولایت، ایران از دو جنبه ملی و دینی وامدار اردبیل و صفویه است.
مکتب اردبیل که در حوزه‌های مختلف سیاسی، عرفان، ادبیات، معماری و... دارای سبک خاص خود است، اگر بدرستی شناسانده شود خواهیم دید که دارای ذخایری عظیم در دنیای اسلام و ایران است. تاریخ تمدن ایران و آذربایجان کمتر مکانی چنین تجاربی داشته که از جمله آن، تمدن‌های اورارتویی و سومری و ماد، تمدن ۱۰ هزار ساله شهریری و... مصداق‌هایی از این ادعاست. بناهای آیینی دوره اشکانی، قلعه‌های تاریخی، گورستان‌های بسیار قدیمی و... نشان از تاریخ پرآوازه و غرورآفرین این استان دارد.
طبیعت سحرانگیز و زیبای این استان از جنگل و کوهستان گرفته تا دریاچه‌ها و باغات و مزارع، نشانی از طراوت و شادابی، سرزندگی و فضای لذتبخش برای هر بیننده‌ای است.
با تأمل در ادبیات، شعر، فرهنگ مردم و... استان اردبیل که نمادی از غنای فرهنگی و هنری در این استان است، می‌توان به شکوه و جلال این منطقه عالم و دانشمند و شهیدپرور، صاحب سبک و مکتب و... پی برد.
البته به هر منطقه، استان و یا شهر و روستایی در ایران تامل و تفکر کنیم، شاهد چنین زیبایی‌ها، شکوه و عظمت خواهیم بود و شایسته است به جای تمرکزگرایی، به این موارد توجه‌ای بیش‌تر و بهای افزونتری داده شود تا ایرانمان به آنچه که در واقعیت است، در افکار و انظار جهانیان بازنمایی شود.
جادارد از همراهی ارزشمند معاون سیما و مدیران شبکههای سیما و همکاران عزیزم درستاد معاونت امور استان‌ها صمیمانه سپاسگزاری نمایم.
اللهم وفقنا لما تحب و ترضی.
تجلی ظرفیت عظیم استان‌ها در مقیاس ملی
امیر رئوف، مدیرکل صداوسیمای کهگیلویه و بویراحمد
ایران اسلامی، سرزمینی است در هم تنیده از زیست‌بوم‌های فرهنگی متنوع که فارغ از اشتراکات ملی، هر بوم آن به مثابه دریایی غنی از داشتههای فرهنگی ویژه‌ای است که به عنوان میراث تمدنی منتقل شده و متناسبت با هر برهه تاریخی بازتولید و به عنوان یک میراث زنده و کارآمد ماندگار شده است تا امروز که هم به هویت اجتماعی ما غنا بخشد و هم رسالت حفظ و تقویت آن را به ما بسپارد.
در جنگ رسانه‌ها برای تسخیر اذهان و تسلط بر ادراکات و عواطف و روایتی دگرساخته، رسانه ملی با آسیب‌شناسی دقیق وضع موجود هم راه عبور از هجمه‌ها و هم مسیر حرکت تمدن‌ساز در گام دوم انقلاب اسلامی را در سندی به عنوان سند تحول سازمانی مدون کرده‌است.
پیشران‌های این سند، دو مفهوم عدالت‌گستری و هویت‌محوری است. عدالت، هم ناظر بر جغرافیاست و هم ناظر بر گروه‌های اجتماعی و هویت. افزون بر این، بر داشتههای تمدنی و میراث فرهنگی زیست‌بوم‌ها‌یمان و نیز به میراث جهانی امتی‌مان توجه دارد و استودیو«ایران ما» گامی عملی برای حرکت در این مسیر و اجرای سند تحول رسانه ملی است. با این تفاوت که طرح استودیو«ایران ما» علاوه بر راهبرد بازنمایی میراث تمدنی هر زیست بوم، با خلاقیت‌های متعددی مدون شده‌است.
از جمله این خلاقیت‌ها استفاده از روایت درونی است نه روایت بیرونی، به این معنا که پیش‌تر روایت برنامه به برنامه سازان پایتخت نشینی سپرده می‌شد که توان کاوش در عمق داشتههای فرهنگی هر زیست بومی را نداشتند و تنها به روایتی سطحی اکتفا می‌کردند؛ روایتی که در دراز مدت قرائتی تکراری یا مشابه از هر زیست‌بوم می‌گرفت و نه برای مخاطب آن زیست‌بوم و نه برای مخاطب سایر زیست‌بوم‌ها جذابیت یا حداقل، تازگی نداشت. اگر جذابیتی هم داشت، شکل تصنعی به خود می‌گرفت و برای آنان که تجربه زیسته‌ای از این زیست‌بوم داشتند به شکلی اغراق شده و باور ناپذیر از واقعیت‌های اجتماعی محسوب می‌شد.
ابتکار«ایران ما» سپردن روایت به دست برنامه‌سازانی است که خود در هر زیست‌بومی تجربه زیسته دارند و توجه به نمادها و نشانههای فرهنگی را در زمینه پیام مهندسی می‌کنند و متن را به روایت واقعی از زندگی اجتماعی مردم آن زیست‌بوم، اختصاص می‌دهند.
ابتکار دیگر این برنامه انگیزه‌بخشی به سرمایه انسانی رسانه ملی است. غریب به ۶۰ درصد سرمایه سازمانی و 50 درصد سرمایه انسانی رسانه ملی در استان‌هاست؛ سرمایه‌ای که هر زمانی که مجال ظهور یافته بالندگی خود را نشان داده‌است.
امروز استان‌ها مملو از ظرفیتهای حرفه‌ای است که توان خود را اثبات کرده و در جشنواره‌ها‌ی حرفه‌ای، ملی، بین‌المللی و در ارزیابی‌ها‌ی کیفی، آنچه نمود یافته، تولیدات استان‌ها بوده‌است. به عنوان مثال دو مستند شبکه استانی کهکیلویه و بویراحمد در دو سال متوالی گذشته تندیس جشنواره فیلم فجر را کسب کرده‌است.
متاسفانه این تولیدات فاخر جایی در شبکههای سراسری نداشتند که با تدبیر رئیس سازمان، هدایت قائم‌مقام فرهنگی رسانه ملی و اهتمام معاون امور استان‌ها امروز سهمی از آنتن شبکههای سراسری را گرفته‌است.
این اعتماد مدیر ارشد سازمان به استان‌ها بی‌شک هم عدالت‌گستر است و هم مقوم هویت سازمانی که ثمره آن هم محتوایی هدفمندتر، غنی‌تر و قابی جذاب‌تر برای مخاطبان رسانه ملی است. اگر از منظری دیگر هم به ظرفیت استودیو«ایران ما» بنگریم می‌توان گفت که این ظرفیت، پویایی و رقابت سالم در میان صداوسیمای استان‌ها را ایجاد میکند. یعنی این ظرفیت به مثابه موتور محرکی است که استان‌ها را به ارائه بهترین هنر خود در قاب رسانه ملی وا می‌دارد و یک رقابت برد برد است که هم شبکههای سراسری و هم شبکههای استانی و هم مخاطبان رسانه ملی از آن بهره میگیرند. از طرفی نتیجه این پویایی، یک کارگاه آموزشی عملی برای برنامه‌سازان شبکههای استانی هم هست.
به این نحو که نظارت‌ها‌ی ستادی در طول اجرای این طرح، برنامه‌سازان را در مسیر کیفی‌سازی هدایت و همچون مدرسی عملی آن‌ها را گام به گام به سوی بهتر شدن همراهی میکند. بدیهی است استودیو«ایران ما» محرک پیشرفت استان‌ها نیز به شمار می‌آید، به نحوی که با بازنمایی و انعکاس ظرفیت‌ها هم یک دوره ایران‌شناسی است و هم زمینه افزایش سرمایه‌گذاری و رونق گردشگری و ایران‌گردی را فراهم میکند.
هرچند اجرای این طرح در ابتدای مسیر، خالی از اشکال نیست، اما حرکتی بطیء در مسیر تعالی سازمانی است. شبکه استانی دنا از همان ابتدا با استقبال از این ابتکار با نگاه درونی برای اجرا گام برداشت و برنامه«سلام ایران» از استان کهگیلویه و بویراحمد به روی آنتن شبکه سه سیما رفت تا در دو هفته «سلام به ایران» از «سلام دنانشینان» آغاز شود.
نمایی زرنشان از «ایران ما»
علی مرادی، مدیرکل صداوسیمای کردستان
هویت‌محوری و عدالت‌گستری در بحث سند تحول رسانه ملی تنها شعار و عنوانی خاص نیست، بدون شک به‌منظور اجرای عدالت رسانه‌ای و هویت‌بخشی، لازم و ضروری است تا مردم سرزمین عزیزمان ایران، داشته‌ها‌یشان را از قاب سیما و از دریچه صدا ببینند و بشنوند. در جهان امروز نقش و جایگاه رسانه‌ها به حدی است که نمی‌توان زندگی را بدون حضور آن‌ها تصور کرد.
رسانه ملی در کشور ما به عنوان دانشگاهی عمومی وظیفه خطیر اطلاع‌رسانی، آموزش همگانی و فرهنگسازی را بر عهده دارد، در میان رسانههای مختلف، ایفاگر نقشی بی بدیل هستند؛ نقشی آیینه‌گونه که خاصیت آن بازتاب است، بازتاب آیین و سنن مردمی‌که فرهنگشان رنگین کمان زندگی در سرزمین آیینه و آفتاب است.
استودیو«ایران ما» قابی است چشم‌نواز که ایران عزیز ما را با همه ظرفیتهای دل‌انگیزش به ما نشان خواهد داد؛ ظرفیتی دوسویه هم برای شبکههای استانی و هم برای شبکههای ملی تا بتوانیم بیش‌تر از همیشه بر اساس اصل عدالت‌گستری ایران عزیزمان را نظاره کنیم.
شبکههای استانی، مهم‌ترین بخش‌های رسانه ملی محسوب میشوند و بخشی از رسالت این سازمان که همانا روشنگری و مخاطب‌پروری است بر عهده دارند. ایران ما از گستره جغرافیایی‌وسیع و تنوع زیست محیطی، فرهنگی، نژادی و اقلیمی درخور توجهی برخوردار است. ازاین رو، رسانه نیز با مخاطبانی از فرهنگ‌ها، نژادها و آیین و رسوم گوناگون رو به روست. این تنوع و وجود خردهفرهنگهای گوناگون در دورترین نقاط کشور، یکی از علل تأسیس شبکههای استانی بوده‌است.
از این حیث، توجه به عملکرد محتوایی این شبکه‌ها که به نوعی حافظ این خرده فرهنگ‌هاست، اهمیت بسزایی دارد. بر این اساس استودیو«ایران ما» در قالب شبکههای ملی، رسالتی ویژه برعهده خواهدداشت؛ رسالتی فراتر از آنچه تاکنون داشته‌است.
این استودیو جایگاهی برای شبکههای استانی و هنرمندان عزیز استان‌هاست تا آثار فاخرشان را به همگان نشان دهند و فراتر از مرز استان‌ها، بر گستره ایران عزیز هنرنمایی کنند.
در این برنامه ظرفیتهای استان‌ها، جاذبه‌ها و توانمندی‌ها، تنوع زیستی و اقلیمی، فرهنگ و سنن ویژه، آواها و نواهای بومی و پوشش‌ها‌ی زیبا و چشم‌نوازی که نشان ایران ماست را خواهیم دید و می‌‌بالیم که امروز فراتر از قاب شبکههای استانی، شبکههای ملی هم از این همه زیبایی بی بهره نخواهند بود.
بر مبنای نظریه غنای رسانه، انتخاب رسانه برای انتقال پیام باید بر اساس ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص رسانه و شکل محتوای پیام صورت گیرد و اینکه تا چه میزان رسانه بتواند، درک هر آنچه اتفاق می‌‌افتد را برای مخاطب آسان کند اهمیت ویژه‌ای دارد.
استانهای ما در سینه پر مهرشان، در جای جای خاک زرنشانشان ویژگی‌ها و فرهنگ و سنن و داشته‌ها‌یی دارند که هر بار دیدن آن به هر تماشایی می‌‌ارزد و رمزگشایی از این گنجینه بی پایان اکنون در چنته استودیوی ایران ماست و این یعنی یک اتفاق خوب که ما بیش‌تر از گذشته همدیگر را ببینیم و بشناسیم.
ظرفیت گردشگری و شناخت جاذبههای طبیعی و تاریخی میتواند از همین دریچه به هدفی روشن تبدیل شود و برای کسانی که علاقه‌مند ایران‌گردی و ایران شناسی هستند فرصتی تازه فراهم کند.
استودیو«ایران ما» میتواند با نشان دادن این همه ظرفیت که از شبکههای استانی در اختیار خواهدداشت زمینه را برای هم‌گرایی ملی فراهم سازد. هدف رسانه ملی این است که با حفظ تنوع قومی و فرهنگی، به تداوم اجتماعی و فرهنگی جامعه کمک کند و این اتفاق خوب یعنی گامی رو به جلو که نشانههای خوبش را در آینده خواهیم دید. دسترسی اقوام گوناگون به امکانات رسانه‌ای در سطح ملی، توزیع داشتههای مورد نیاز عامه به زبانهای محلی برای همه اقوام، تسهیل و ایجاد مجالی برای ابراز وجود فراتر از شبکههای محلی از فواید این اتفاق ویژه است. بدون شک اگر پخش برنامههای زنده و تولیدی بر اساس عدالت از شبکههای ملی اتفاق بیفتد رضایت مردم افزایش می‌یابد و اعتماد آن‌ها به رسانه ملی بیش از هر زمانی نمود خواهدداشت.
نکته آخر اینکه هم‌نوایی یعنی ما با همه تفاوت‌ها، تنوع در فرهنگ و زبان و داشتههای ویژه همدل و همراهیم. پرچم سه‌رنگمان نشان عشق است و نام ایرانمان زیباترین و رساترین آوای مهر. امید که قاب استودیو«ایران ما» با نورپردازی خورشید، لنز روشن مهر و صدای رسای عشق، ایران ما را آن‌گونه که شایسته است نشانمان دهد که حق هم همین است.
شورآفرین برای مشارکت اقوام ایرانی در انتخابات
سیدصداقت‌الله موسوی، مدیرکل صداوسیمای کرمانشاه
ایجاد استودیو «ایران ما» کار ارزشمندی است که برکات آن برای مراکز استان‌ها مستمر و بسیار راهگشا خواهدبود. این طرح را باید یکی از نمادهای رسانه‌ای تحول نامید که در دوره تحولی رسانه ملی طراحی شده‌است. اولین اثر این فکرخلاقانه را باید در هم‌افزایی شبکههای استانی در قالب یک قاب و شبکه ملی دانست که باعث الفت و نزدیکی و وحدت شبکههای استانی می‌شود.
می‌خواهم از این فرصت به عنوان تجلی وحدت در عین کثرت یاد کنم که مصداق بارز آن همین استودیو«ایران ما» است و تأثیر بسزایی در همبستگی ملی و وحدت اقوام ایرانی خواهدداشت و توطئه‌های دشمنان را در خصوص ایجاد تفرقه و تجزیه‌طلبی خنثی خواهدکرد. دومین خصوصیت برجسته این شبکه در عنوان آن مستتر است.
استودیو«ایران ما» نامی‌برازنده و وحدت آفرین با عمق راهبردی و نماد هم‌گرایی اقوام مختلف است که در ذیل آن گرد هم آمده و یک هدف واحد را پیگیری می‌کنند.
مزیت دیگر این اقدام ارزشمند را می‌توان در جذب و افزایش مخاطب جست‌وجو کرد به نحوی که پخش برنامههای شاخص شبکههای استانی در قاب این استودیو سراسری باعث جذابیت آن شده و مردم ایران اسلامی را در جای جای این جغرافیای متنوع و متکثر پای گیرنده‌ها می‌کشاند.
ایجاد این فرصت در آستانه انتخابات پیش رو ویژگی برجسته دیگری است که در افزایش مخاطب و تولید محتواهای غنی برای افزایش مشارکت در انتخابات بسیار اثرگذار خواهدبود.
باتوجه به محلی یا استانی بودن رقابت‌های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، فرصت این استودیو در افزایش ضریب نفوذ رسانه و افزایش شور انتخاباتی منطبق با مأموریت این شبکه است و قطعاً آثار آن را در افزایش مشارکت انتخاباتی مشاهده خواهیم‌کرد. از منظر محتوایی نیز آثار و برکات فراوانی بر ایجاد این شبکه مترتب خواهدبود. رسالت و مأموریت سازمان در سند تحول، حول محورهای هویت‌محوری، عدالت‌گستری و شتاب‌دهی به پیشرفت تعریف شده‌است. با توجه به تولید محتواهای فاخر، اکنون در شبکههای استانی انبوهی از برنامههای شاخص تولید و پخش می‌شود که پخش آن‌ها در قاب شبکه‌ای سراسری باعث ضریب رسانه‌ای آن و عمق‌بخشی به این برنامههای وزین به‌منظور تحکیم مبانی انقلاب اسلامی و ذیل گفتمان گام دوم انقلاب خواهدشد.
ناگفته پیداست که وجه تقویت فرهنگ‌های بومی‌برای مقابله با تهاجم فرهنگی غرب و ایضاً پیراستن فرهنگ و هنجارهای جامعه از هجمه‌های عاریتی و خطرآفرین فرهنگ‌های بیگانه از مزایای بدیهی این شبکه است که با تولید محتواهای غنی و آثار فاخر از آداب و رسوم، سنن، فرهنگ عامیانه، آیین و سبک زندگی‌های بومی و محلی در شبکههای استانی و پخش آن از قاب این استودیو می‌توان گام‌هایی بلند در جهت تحقق آن برداشت. افزایش شناخت مردم و مخاطبان از گستره متنوع و جذاب جغرافیای ایران اسلامی از دیگر مزیت‌های این اقدام است.
سبد این شبکه با پشتوانه شبکههای استانی بسیار جذاب خواهدبود و با همین سرمایه ایران‌شناسی و معرفی مشاهیر، شهدای شاخص، علما و نام‌آوران هر منطقه و استان به تمام نقاط کشور از قاب استودیو«ایران ما» ممکن خواهدشد که باعث افزایش سواد رسانه‌ای و زیستی مردم می‌شود و به مثابه دانشگاهی عمومی در خدمت ارتقای دانش و بینش مخاطبان عمل خواهدکرد.
معرفی و شناساندن ظرفیتهای اقتصادی و منابع برای جذب سرمایه‌گذاری به‌منظور آمایش سرزمین و پیشرفت همه جانبه در عرصه جهاد اقتصادی، عدالت‌گستری و کارآفرینی از آثار ارزشمند این اقدام است. رونق اقتصادی خصوصاً اقتصاد گردشگری از برکات این شبکه خواهدبود.
دیدن ایران چهارفصل ما در قاب استودیو«ایران ما» حال و هوای دیگری دارد.
انعکاس این جاذبه‌ها از شمال سرسبز تا بنادر خلیج همیشه فارس و از کوهستان‌های پرآب و زیبای غرب تا دشت‌های وسبع و آسمان‌های پرستاره شرق، از زائران اربعین حسینی تا مشهدالرضا، از جاذبههای تاریخی بیستون و هگمتانه تا چهارباغ و حافظیه و سعدیه، از پوشش و لباس‌های محلی اقوام تا ورزش‌ها و بازی‌های بومی و محلی و آواها و غذاها و هزاران آداب و رسوم دیگر همگی ظرفیت وسیعی از رونق اقتصادی استانهای مختلف است که در قاب این شبکه میتواند به تصویر کشیده شود.
علاوه بر این‌ها حضور شبکههای استانی در این استودیو تقویت ساختارهای هنری برنامه‌سازی در یک رقابت سالم و سازنده بین شبکههای استانی برای رسیدن به سطح کیفی شبکههای سراسری از حیث ساختار برنامه‌ها، گرافیک، محتوا و شکل را موجب خواهدشد.
حضور مجریان شبکههای استانی در این شبکه نیز منجر به دیده شدن و افزایش انگیزه آن‌ها خواهدشد و از این منظر فرصت مغتنمی‌برای شبکههای استانی است که با پرورش نسلی جدید از مجریان همسو و انقلابی در مرجعیت‌سازی رسانه‌ای آن‌ها در جهت تحقق اهداف سند تحول نقش‌آفرین باشد.
قطعاً آثار و برکات این اقدام ارزشمند بیش از این است که در این نوشتار مجال پرداختن بیش‌تر به آن‌ها نیست و یقیناً شبکههای استانی از جمله شبکه زاگرس با تولید محتواهای فاخر آمادگی حضور مؤثر و مستمر در قاب استودیو«ایران ما» را فراهم ساخته‌اند.
سیمرغ بوم‌ها در «استودیوی ایران ما»
احمد علیرمضانی، مدیرکل صداوسیمای کرمان
از ابتدای دوره تحولی در سازمان صداوسیما، اقداماتی بسیار ارزنده صورت گرفته‌است که از جمله آن‌ها راه‌اندازی استودیو«ایران ما» است. همواره مراکز استانی صداوسیما گلایه داشتند که برخی ظرفیتهای تولیدی شبکههای استانی قابلیت نمایش در شبکههای سراسری دارد، مورد بی‌مهری قرار میگیرند و شبکههای ملی کمتر به آن‌ها می‌پردازند.
این استودیو میتواند آغاز مبارکی از حضور پررنگ و مؤثر شبکههای استانی در شبکههای سراسری و در حقیقت همان فرصتی باشد که سال‌ها انتظار آن را می‌کشیدند.
همچنین حضور 10 ساعته شبکههای استانی بر روی آنتن شبکههای سراسری فرصتی است همسو با برنامه تحولی سازمان که به‌خصوص در محورهای محتوایی همچون عدالت و توسعه، نمود پیدا میکند.
جای امیدواری است که این موضوع، علاوه بر جذب مخاطب برای شبکههای سراسری و استانی، موجب ایجاد همدلی و هم‌گرایی در بین همکاران زحمت‌کش رسانه ملی چه در استان‌ها و چه در مرکز شود.
اینکه گفته می‌شود راه‌اندازی این استودیو در جذب مخاطب مؤثر است، به جهت تجاربی است که در برنامه‌سازی‌ها به دست آمده و دیده شده که ذائقه و نیاز مخاطب در این گونه برنامه‌ها با مصلحت او گره می‌خورد و با ایجاد حس خوب در بیننده، رضایت او را به دنبال دارد.
شروع به کار استودیو«ایران ما»، مصادف شد با اتفاق ناگوار حمله تروریستی در کرمان و از دست دادن تعداد زیادی از هم‌وطنان و همشهریان ما در این حادثه تلخ، اما به لطف خدا این افتخار نصیب مردم کرمان شد تا حضور پر شور آن‌ها حتی بعد از حادثه و علی‌رغم تهدیدات، از قاب شبکههای سراسری و از مجرای این استودیو به نمایش گذاشته‌شود و خاری باشد در چشم دشمنان تا بدانند با اقدامات مذبوحانه اینچنینی هرگز نخواهندتوانست ملّت انقلابی و امام حسینی را مأیوس و از میدان بیرون کنند.
گنجینه‌ای که باید دید
یوسف افشارنیا، مدیرکل صداوسیمای اصفهان
سیمرغ بوم‌های ایران اسلامی‌با تنوع کم نظیر فرهنگی، ظرفیتهای چشم‌نواز طبیعی و جغرافیایی، تمدنی به گستره تاریخ، با فرهنگ‌ها، اقوام، آداب و رسوم و سنت‌ها، زبان، گویش و لهجه‌های گوناگون در کنار ظرفیتهای علمی، صنعتی، کشاورزی و استعدادهای فراوان انسانی فرصتی بی‌بدیل برای تولید محصولات رسانه‌ای فراهم کرده است.
ایجاد شبکههای استانی صداوسیما با رویکرد توجه به مولفه‌های بومی و محلی در آغاز دهه 80 گنجینه‌ای از محصولات رسانه‌ای متنوع از رنگین کمان اقوام و فرهنگ‌ها را فراهم آورده و تابلویی تمام عیار از این همه زیبایی و جذابیت را نقاشی کرده‌است.
تولید محتوا در قالب‌های متنوع برنامه‌سازی از سریال‌های فاخر، فیلم‌های تلویزیونی، انواع مستند، مجموعه‌های عروسکی و پویانمایی، موسیقی و نماهنگ و ... تا برنامههای ترکیبی و ساختارهای نوین برنامه‌سازی رادیویی و تلویزیونی رسالت جدی شبکههای استانی در عرصه رسانههای محلی و منطقه‌ای است. امروز شبکههای استانی صداوسیما به لحاظ توانمندی نیروی انسانی و ظرفیت تولید محصولات رسانه‌ای با وجود برخی تنگاهای ساختاری و زیرساختی کارنامه موفقی در سپهر رسانه‌ای کشور دارند.
مخاطب گسترده و ضریب نفوذ قابل قبول همراه با اعتماد و رضایت مخاطبان، سرمایه اجتماعی شبکههای استانی و رسانه ملی است. استفاده از این گنجینه عظیم از راهبردهای رسانه ملی در دوره تحول برای تحقق ماموریت‌های کلان هویت‌محوری و عدالت‌گستری است.
ایجاد زمینه بهره‌گیری از ظرفیت شبکههای سراسری برای بازنمایی محصولات رسانه‌ای شبکههای استانی در گستره ملی فضایی تعاملی را فراهم ساخته است. راهبردی که شبکههای سراسری و استانی را منتفع می‌سازد. ایجاد تنوع ساختاری و محتوایی، افزایش مخاطب، اعتماد و سرمایه اجتماعی، ارتقای آگاهی عمومی از اطلس متنوع فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و ... ایران اسلامی، ایجاد انسجام و وحدت ملی در عین کثرت قومی همراه با هویت‌بخشی، تحقق عدالت رسانه‌ای بیش از گذشته، معرفی ظرفیت‌ها و استعدادهای انسانی، فرهنگی، علمی، اقتصادی و ...، فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری در عرصه‌های مختلف، تقویت اقتصاد گردشگری، بازنمایی نادیده‌های دورترین نقاط سرزمینی در سطح ملی و پرداخت هنرمندانه و برش استانی منظومه دوازده‌گانه محتوایی سند تحول، بخشی از فرصت‌های متقابلی است که افتتاح استودیو«ایران ما» فرا روی شبکههای سراسری و استانی رسانه ملی قرار داده‌است.
قطعاً سیاستگذاری و برنامه‌ریزی هدفمند و بلندمدت، همراه با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم و اهتمام متقابل، ضرورت تداوم بهره‌گیری از این ظرفیت را هموار و موفقیت آن را تضمین خواهدکرد.
عینیت‌یابی ارزشمند سند تحول
علیرضا آینه‌دار، مدیرکل صداوسیمای خراسان جنوبی
هویت ملی، هم منشأ انسجام و هم عامل تمایز است. هویت ملی یا تعلق خاطر ملی را می‌توان احساس تعهد و وفاداری اعضای یک جامعه به ارزش‌های ملی، دینی، نمادهای فرهنگی و تاریخ ادبیات دانست. در میان رسانههای جمعی سهم تلویزیون در ایجاد و ارتقای گرایش‌های دینی و ملی جایگاه ویژه‌ای دارد.
تلویزیون به عنوان یک رسانه فراگیر، نقش روایتگری اسطوره‌ها و نمادهای یک ملت را دارد.
علی‌رغم ظرفیتهای با ارزش فرهنگی در استانهای مختلف، ساختار قبلی شبکههای ملی، جوابگوی این ظرفیت‌ها نبود. استودیو«ایران ما» به عنوان حلقه وصل شبکههای استانی و ملی از دو جهت عینیت‌بخشی به سند تحول رسانه ملی است.
در دوره جدید تحولی رسانه ملی برای تمام مردم ایران جایگاه ویژه‌ای در نظر گرفته شده‌است، از جمله سیمرغ بوم‌ها که تقویت عدالت رسانه‌ای در توجه به ظرفیتهای بومی در جغرافیای وسیع ایران اسلامی است و توسعه نگاه عادلانه به ظرفیتهای متنوع و غنی جغرافیای ایران اسلامی؛ از جهت دوم نیز برخی از محورهای مهم سند تحول، با هدف کاهش فشار آنتن با باز مهندسی و توجه به اثربخشی جدول پخش و مهار اشتهای مسرفانه آنتن و رقابت‌های بین شبکه‌ای، بازمهندسی جدول پخش بر اساس هم‌افزایی شبکه‌ها نیز رویکرد خلاق به فرصت‌های موضوعی و مناسبتی و نیازهای به‌روز مخاطبان است.
رویکرد عینیت یافته و اجرایی رسانه ملی در استودیو ایران که دقیقاً بر اساس محورهای گفته شده سند تحول است مجموعاً باعث شد روزانه ۱۰ ساعت از تولیدات شبکههای استانی قاب شبکههای ملی را رنگی تازه ببخشد.
محدودیت جغرافیایی پخش شبکههای استانی همواره مانع بهره‌مندی مخاطبان سایر استان‌ها از بخش ارزشمندی از تولیدات رسانه‌ای کشور بود که با این اقدام فرصت برابری برای تمام مخاطبان ایرانی فراهم‌شد.
تحول بر مدار هویت‌های محلی
علیرضا شیروی، مدیرکل صداوسیمای لرستان
امروزه رسانههای محلی از جایگاهی بسیار مهم در نظام ارتباطی کشورها برخوردارند. در کشورهایی مانند ایران ما که تنوع فرهنگی و قومیتی بالایی وجود دارد و ساختار جامعه متشکل از خرده‌فرهنگ‌هاست، رسانه‌ها با پرداختن و توجه به مظاهر فرهنگ‌ها و هویت‌های بومی و محلی، با ایجاد نوعی احساس شعف و امید به زندگی، نیاز روانی صاحبان این فرهنگ‌ها و هویت‌ها را به شناسایی و شناساندن خود برطرف می‌کنند.
رسانه‌ها می‌توانند از طریق معرفی فرهنگ و تبیین نقاط اشتراک فرهنگی، موجبات همبستگی در بین اقوام مختلف را فراهم آورند و نقـشی مهم در رشد و تحول جنبه‌های گوناگون زندگی افراد ایفا کننـد.
در دوران تحول رسانه ملی و به منظور تحقق رسالت‌های محوری سازمان از جمله هویت‌محوری و عدالت‌گستری، یکی از مواردی است که باید به آن توجه ویژه کرد، استفاده از ظرفیت شبکههای استانی به عنوان عمق راهبردی رسانه ملی است. استودیو«ایران ما» با پخش روزانه ۱۰ ساعت تولیدات شبکههای استانی از شبکههای سراسری، یکی از رویکردهای تحولی رسانه ملی است که دستاوردهایی را به دنبال خواهدداشت.
ایران ما سرشار از تنوع خرده فرهنگ‌هاست که ایرانی و اسلامی‌بودن آن وجه مشترک این خرده‌فرهنگ‌هاست. تنوع موسیقی، لهجه، زبان، اقلیم، پوشش، آثار دیدنی تاریخی، آداب و رسوم در سطح کشور از مهم‌ترین ابعاد هویت ایرانی- اسلامی است که تقویت فرهنگ ایرانی- اسلامی‌کشور با تقویت خردهفرهنگهای عمومی در سطح کشور ایجاد می‌شود. معرفی ظرفیتهای استانهای مختلف باعث توسعه اقتصادی، فرهنگی، گردشگری و ... خواهدشد. به عنوان مثال در بخش گردشگری با معرفی دیدنی‌های طبیعی در استان‌ها و مخاطبان سراسر کشور، سیل مسافران و گردشگران را به دیدن کشور عزیزمان ایران به استانهای مختلف سرازیر خواهدکرد.
هویت ملی ایرانیان از هویت بومی تمام مناطق مختلف کشور ناشی می‌شود. وقتی که مردم مناطق مختلف خود را در قاب رسانه ملی مشاهده می‌کنند، احساس تعلق به کشور در آن‌ها بیش‌تر خواهدشد و این احساس تعلق، هویت ملی را افزایش خواهدداد.
وجود مفاخر علمی، مذهبی، هنری و ورزشی فرصتی را فراهم خواهدکرد که توانایی‌های آن‌ها در سطح کشور دیده شود. از عوامل تولید در صداوسیمای مرکز استان گرفته تا سخنرانان، پزشکان، استادان دانشگاه، نیروهای فعال انقلابی، کنشگران اجتماعی و سایر کسانی که شاید فرصت برای آن‌ها فراهم نباشد تا خود را در سطح ملی معرفی کنند، در برنامه استودیو«ایران ما» این امکان برای آن‌ها فراهم است و به نوعی باعث عدالت‌گستری در سطح جامعه خواهدشد.
استودیو«ایران ما»، مصداق بارز هم‌افزایی در تولید و پخش برنامه‌ها از شبکههای سراسری است که باعث صرفه‌جویی در منابعی مانند هزینه، نیروی انسانی، سخت‌افزار و ... می‌شود. ایجاد تنوع در قاب شبکههای ملی با تولید برنامههای جذاب با توجه به تنوع خردهفرهنگهای کشور و استانهای مختلف، باعث جذب مخاطبان بیش‌تر برای شبکههای سراسری و مشارکت انگیزی برای افزایش تعامل با رسانه ملی خواهدشد. متناسب با جذب مخاطبان، رسانه ملی با جذب مردم و جلب همکاری آنان موجبات تحقق توسعه همه جانبه کشور را فراهم میکند. استفاده از تولیدات شبکههای استانی در قاب شبکههای سراسری باعث افزایش سطح کیفی برنامههای تولیدی این شبکه‌ها و ایجاد رقابت بین آن‌ها خواهدشد.